Jerzy Wala

Inżynieria i technologie

Jerzy Wala, urodzony 31 stycznia 1930 roku w Krakowie, to postać znana w kręgach taternictwa i alpinizmu, który zdobył uznanie jako niezwykle utalentowany kartograf górski. Z wykształcenia jest inżynierem budowy maszyn, co doskonale łączy z pasją do gór.

W ciągu swojej kariery sportowej brał udział w wielu wymagających wspinaczkach, szczególnie intensywnie w latach 50. i 60. XX wieku. To w tym okresie zdobywał nowe drogi oraz zaliczał pierwsze zimowe przejścia, zarówno w Tatrach, jak i w innych częściach świata.

Wala nie ograniczał się jednak tylko do Tatr. Jego umiejętności i doświadczenie przyczyniły się do jego uczestnictwa w międzynarodowych wyprawach, w tym w Alpach oraz Kaukazie. Jego pasja zaprowadziła go również w rejony Pamiru i Hindukuszu, gdzie był zaangażowany w cztery ekspedycje, z czego trzy prowadził jako kierownik. Ponadto, eksplorował Karakorum, gdzie jego umiejętności wspinaczkowe również zostały wystawione na próbę.

Dorobek kartograficzny i wydawniczy

Jerzy Wala jest uznawanym ekspertem w dziedzinie topografii i eksploracji gór Azji Środkowej. Znany ze swojej działalności w tworzeniu licznych map oraz szczegółowych opracowań topograficznych, które są szczególnie cenne dla alpinistów, jego prace były publikowane zarówno w wydaniach krajowych, jak i zagranicznych. Już od 1973 roku, jego mapy Hindukuszu zyskały popularność w polskich kręgach alpinistycznych, natomiast wiele map cząstkowych znalazło swoje miejsce w renomowanym „Taterniku”. Poza tym, jego prace obejmują także mapy orograficzne regionu Karakorum oraz obszaru Aconcagua w Andach, które wydano w latach 1990 i 1993, a także w krajach takich jak Japonia, Hiszpania, Niemcy, USA, Wielka Brytania i Szwajcaria.

Wiele z jego map masywów górskich oraz mniejszych map szczytów znalazło się w popularnych albumach, które stanowią kompendia polskich wypraw alpinistycznych. Przykładem takich wydawnictw są tomy III, IV oraz V serii „W skałach i lodach świata”, redagowane przez Kazimierza Saysse-Tobiczyka (wydane przez Wiedza Powszechna). Dodatkowo, jego prace zostały zamieszczone w tomie z 1985 roku zatytułowanym „W górach wysokich”, który zawiera również szkice ścian. Ciekawym aspektem jego twórczości jest również współpraca przy albumowej wersji książki Jerzego Kukuczki „Mój pionowy świat”, wydanej przez Sport i Turystykę w Warszawie w 1995 roku (ISBN 83-217-2866-9).

W latach 1957–1960 Jerzy Wala był aktywnym członkiem redakcji „Taternika”, gdzie jego wkład w rozwój publikacji alpinistycznych był nieoceniony.

Bardziej znane publikacje zagraniczne

  • Jerzy Wala [opracowanie mapy], Carles Capellas, Josep Paytubi [tekst, opis 10 dróg na szczyt]: Aconcagua. Carta Orografica del Aconcagua. 1:50 000, 1986, wyd. 1987 American Alpine Club, wyd. 2002: Aconcagua. Map for Mountaineers and Trekkers, 1:50 000, Cordee Books & Maps, Leicester (UK) 2002; ISBN 1-871890-69-1,
  • Jerzy Wala: Karakoram. Orographical sketch map 1:250 000. Swiss Foundation for Alpine Research, Zürich 1990,
  • Jerzy Wala: The Eight-thousand-metre Peaks of the Karakoram. Orographical sketch map 1:50 000. The Climbing Company Ltd., Buxton (UK) 1993, 1994,
  • Wolfgang Heichel [i Jerzy Wala jako autor 17 map oraz 20 rysunków gór]: Chronik der Erschliessung des Karakorum. Teil I – Western Karakorum (mit 17 Karten von Jerzy Wala… ), seria Wissenschaftliche Alpenvereinshefte, poz. 36. Wydawca: Haus des Alpinismus, München 2003. ISBN 3-928777-97-1 [wydrukowano w Polsce, stron 342, indeksy].

Przypisy

  1. Wielka encyklopedia tatrzańska, hasło „Jerzy Wala”

Oceń: Jerzy Wala

★★★★★
Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:21