Zofia Mączka-Patkaniowska


Zofia Mączka-Patkaniowska, urodzona 30 listopada 1905 roku w Krakowie, to niezwykle ważna postać w historii polskiej medycyny. Była lekarką-radiologiem, której życie zostało naznaczone dramatycznymi wydarzeniami związanymi z II wojną światową.

W obozie koncentracyjnym Ravensbrück była najważniejszym świadkiem eksperymentów medycznych, które miały miejsce w tym miejscu. Jej doświadczenia oraz relacje są nie tylko cennym źródłem wiedzy, ale również przestrogą o ludzkiej cierpliwości i determinacji wobec okrutnych warunków życia.

Zmarła 7 marca 1992 roku w swoim rodzinnym Krakowie, pozostawiając po sobie niezatarty ślad w historii medycyny i pamięci narodowej.

Życiorys

Zofia Mączka-Patkaniowska była córką Wincentego oraz Kamili z domu Fiedler. Ukończyła studia medyczne, specjalizując się w radiologii, co stanowiło istotny krok w jej zawodowej karierze. W dramatycznych okolicznościach, 19 kwietnia 1941 roku, podjęła decyzję o zgłoszeniu się na gestapo. Jej celem było wymienienie bliskich, którzy zostali aresztowani dziewięć dni wcześniej, 10 kwietnia.

Kobieta została jednak aresztowana i umieszczona w areszcie przy ulicy Montelupich w Krakowie. Już 11 września 1941 roku przetransportowano ją do obozu koncentracyjnego Ravensbrück, gdzie nadano jej numer 7403. Początkowo, jej praca koncentrowała się na ciężkich zadaniach, takich jak budowa dróg, noszenie węgla oraz wyplatanie butów z słomy. Ponadto, zajmowała się też produkcją papierowych opatrunków.

Od sierpnia 1942 roku, dzięki znajomości swojej profesji, Zofia została zatrudniona jako rentgenolog w szpitalu więziennym. Mogła tym sposobem nie tylko wykonywać swoją pracę, ale również udzielać pomocy innym więźniarkom, które padały ofiarami brutalnych eksperymentów medycznych. Niestety, po roku pracy jej sytuacja uległa pogorszeniu. Oskarżona o przekazywanie informacji na zewnątrz obozu, odbyła karę ośmiu tygodni w bunkrze

Po odbyciu kary, została przydzielona do komand leśnych, a później pracowała w fabryce produkującej części do samolotów w Neubrandenburgu. We wrześniu 1944 roku Zofia znów trafiła do bunkra, tym razem na 19 dni. Następnie, jej zajęcia skoncentrowały się na odwszawianiu odzieży w Ravensbrück.

Obozowe piekło zakończyło się 25 kwietnia 1945 roku, kiedy to Zofia opuściła obozowe mury. Dzięki pomocy Szwedzkiego Czerwonego Krzyża mogła udać się do Szwecji na rehabilitację. Po wojnie, przed brytyjskim konsulem oraz przedstawicielami Polskiego Instytutu Źródłowego w Lund oraz Polskiej Komisji Badania Zbrodni Wojennych w Londynie, złożyła szczegółowe zeznania. Informacje te były później wykorzystane w procesie lekarzy z KL Ravensbrück przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze.

W czerwcu 1946 roku Zofia powróciła do Krakowa, gdzie objęła stanowisko głównego rentgenologa w szpitalu im. Gabriela Narutowicza. Tam wkrótce potem poślubiła Michała Patkaniowskiego.

Po długim i burzliwym życiu, Zofia zmarła w 1992 roku. Jej miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim, gdzie została pochowana z należnymi honorami.

Przypisy

  1. Zeznania Zofii Mączki-Patkaniowskiej, Instytut Solidarności
  2. Zofia Mączka, Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939 - 1956

Oceń: Zofia Mączka-Patkaniowska

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:8