Juliusz Kędziora, urodzony w 1908 roku w Krakowie, a dokładniej w dzielnicy Grzegórzki, to postać niezwykle ważna w polskiej kulturze. Jego życie trwało do 1988 roku, kiedy to zmarł w Sidzinie.
To, co go wyróżnia, to nie tylko talent literacki, ale także artystyczny w dziedzinie malarstwa. Kędziora zyskał uznanie jako pisarz i malarz, przyczyniając się do bogactwa polskiej twórczości artystycznej.
Życiorys
Juliusz Kędziora był synem Józefa oraz Emilii, z domu Chłystek. Jego małżonką była Maria Stefania Stanisława Croneck, znana Polska autorka książek dla dzieci. Kiedy rozpoczął swoją edukację, uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego, a następnie ukończył wydział budownictwa w Państwowej Szkole Przemysłowej. Zainteresowanie sztuką zaowocowało nauką malarstwa, którą kontynuował w Prywatnej Szkole Rysunku i Malarstwa Alfreda Terleckiego w Krakowie.
Rok 1932 przyniósł mu pierwsze sukcesy w tworzeniu pejzaży i portretów. Prace te były wystawiane w krakowskiej „Zachęcie” oraz w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie. Za namową żony, Juliusz zdecydował się na pisanie i brał udział w konkursie organizowanym przez krakowski IKAC, co zaowocowało zdobyciem w 1936 roku pierwszej nagrody za powieść chłopską pt. „Marcyna”. W tym czasie stał się także członkiem Związku Literatów Polskich, a jego dramat „Burza” był wystawiany w teatrach Krakowa i Warszawy. Niestety, plany wyjazdu na studia malarskie do Florencji zostały przerwane przez wybuch II wojny światowej.
W czasie okupacji, Kędziora oraz jego żona gościli w swoim domu w krakowskich BronowicachJana Hoffmana, który szukał schronienia. Po wojnie, w jego twórczości literackiej obok tematów chłopskich i historycznych zaczęły pojawiać się wątki biblijne, jednakże państwowe oficyny wydawnicze konsekwentnie odmawiały wydawania jego utworów. Wobec tych trudności, artysta skupił się na malarstwie.
Juliusz Kędziora, korzystając z wiedzy zdobytej w „Przemysłówce”, zaprojektował samodzielnie drewniany dom po przeniesieniu się z żoną do Sidzinie pod Babią Górą w 1955 roku. Wnętrza posiadały wystrój inspirowany stylem lokalnych wsi. Część jego prac znajduje się w Muzeum Okręgowym w Pile.
Twórczość
Książki, które zostały opublikowane przez Juliusza Kędziorę, stanowią bogaty zbiór literacki, który zasługuje na uwagę.
- Marcyna, tom I Tatusiowa chałupa, tom II Dopust Boży. Towarzystwo wydawnicze “RÓJ”, Warszawa 1937,
- Burza, dramat w trzech aktach, Książnica-Atlas, Lwów-Warszawa 1939,
- Szymon syn Jony – Portret człowieka Wydawnictwo Mariackie 1948,
- Szymon syn Jony – Portret apostoła Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1957,
- Szymon syn Jony – Portret świętego Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1957,
- Dzieje kraju Amniam Wydawnictwo T.Zapiór i Spółka, Kraków 1948,
- Florian Anonim Iskry, Warszawa 1955,
- Bywaj dziewczę zdrowe Jan Skorusa [pseudonim], Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1980,
- Pomiędzy ludźmi uwertura do Szymona syna Jony. Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1984,
- Wąż Bhuta szeptając, fantazja na temat “Księgi Genesis”. Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1984,
- Byłem sześcioletnim przestępcą Jan Skorusa [pseudonim], Wyd. I Biblioteka “Gazety” Lublin 1987.
Wiele dzieł pozostaje jednak w sferze rękopisów, czekając na właściwe momenty, aby ujrzeć światło dzienne.
- Ballada o Chrobrym królu 3 t. – powieść historyczna,
- Szukam człowieka – opowiadania,
- Ludzie w Skolniku – opowiadania wiejskie,
- Zegar z kurantem – wspomnienia,
- Iksjon Megalos – poradnik dla dyktatorów,
- Auto-stop 3 tomy – powieść współczesna,
- Ingele – warianty na temat miłości “Auto-stopu” część druga,
- Myśli na brzozowej drodze,
- Pod wierzbą malowane. – wiersze,
- Pieśni Jolaosa – poemat,
- Jantar – baśń,
- Sen leśnej nocy – fantazja,
- Romantyczni – opowieść niewspółczesna – powieść,
- Na murze pisane – poezje,
- Post scriptum – poezje,
- Niedźwiedź i panna – powieść z XVII w.,
- Błazen króla Carapeta – quasi una fantasia,
- Posąg Swantewita – obraz historyczny w trzech aktach.
Obok jego twórczości literackiej, Kędziora zgromadził również imponujący dorobek malarski i graficzny.
- Hucułka – olej płótno 38×48 1932,
- Żyd – olej sklejka 45×54 1932,
- Hucuł – olej sklejka 53×64 1933,
- Portret Marii Kędziorzyny – olej płótno 102×118 1938,
- Św. Andrzej Bobola – olej sklejka 35×50 1940,
- Kapliczka – olej płótno 57×52 1942,
- Przedwiośnie – olej płótno 48×38 1942,
- Wieś w zimie – olej płótno 56×35 1942,
- Zagroda z kogutem – olej płótno 62×48 1942,
- Etiuda rewolucyjna – olej tektura 74×58 1944,
- Jesień w polu – olej płótno 58×37 1944,
- Kopanie ziemniaków – olej płótno 90×50 1944,
- Portret córeczki – olej tektura 37×49 1944,
- Diabelski most – olej tektura 74×49 1945,
- Dwór Rutkowskich jesienią – olej sklejka 70×55 1945,
- Mnich (autoportret) – olej płótno 55×65 1945,
- Mniszki – olej płótno 118×124 1945,
- Polska cierpiąca – olej płótno 104×140 1945,
- Św. Krzysztof – olej płótno 67×61 1945,
- Dziewczynka i dziewanny – olej płótno 58×36 1946,
- Dziewczynka z kokardką – olej płótno 60×93 1946,
- Kaplica – olej płótno 40×85 1946,
- Wisła koło Tyńca – olej płótno 124×43 1946,
- Dwór w sadzie – olej tektura 68×49 1947,
- Klasztor Norbertanek – olej tektura 69×23 1947,
- Most – olej tektura 37×26 1947,
- Muzyka przy wierzbach – olej płótno 43×43 1947,
- Pod lasem – olej płyta pilśniowa 73×58 1947,
- Rodzina artysty – olej płótno 90×66 1947,
- Zbieranie kłosów – olej sklejka 79×54 1947,
- Autoportret – olej płótno 35×53 1948,
- Babia Góra w chmurach – olej płótno 85×68 1948,
- Łysa Góra – olej tektura 58×28 1948,
- Matka Boska i dzieci – olej tektura 38×52 1948,
- Polana pod Czyrńcem – olej płótno 73×55 1948,
- Autoportret – olej płótno 65×90 1949,
- Jesień pod Babią Górą – olej płótno 39×34 1949,
- Ku górom – olej płótno 60×32 1949,
- Sidzina-Przybysie – olej tektura 60×38 1949,
- Sosna – olej tektura 70×60 1949,
- Bacówka – olej tektura 72×69 1950,
- Ku dolinie – olej tektura 51×42 1950,
- Na hali – olej tektura 81×69 1950,
- Płonący las – olej tektura 47×55 1950,
- Pod Babią Górą – olej tektura 20×18 1950,
- Portret Jacka – olej tektura 59×72 1950,
- Skałki na Diablaku – olej tektura 20×18 1950,
- Staszkowa Polana – olej tektura 81×69 1950,
- Stawy pod Zatorem – olej tektura 20×18 1950,
- Trześnia notatka – olej tektura 20×18 1950,
- W Bieszczadach – olej tektura 20×18 1950,
- W dolinie – olej tektura 51×42 1950,
- Droga leśna – olej sklejka 71×58 1951,
- Jarzębina nad Psią Doliną – olej tektura 50×66 1951,
- Mamusia z Wojtkiem – olej płótno 50×45 1951,
- Po burzy – olej tektura 81×69 1951,
- Przed żniwami – olej tektura 60×45 1951,
- Stawy w Zatorze – olej płótno 75×57 1951,
- Ścieżka leśna – olej sklejka 58×71 1951,
- Tatry nad smrekami – olej sklejka 50×39 1951,
- Wrzosy – olej tektura 69×58 1951,
- Babia Góra – olej sklejka 50×39 1952,
- Chałupa w Ciśniawach – olej sklejka 45×43 1952,
- Chałupa z wyżką I – olej sklejka 50×39 1952,
- Chałupa z wyżką II – olej sklejka 50×39 1952,
- Jesienny sad – olej płótno 72×56 1952,
- Puszcza – olej sklejka 50×39 1952,
- Suchorze – olej sklejka 50×39 1952,
- Świronek na Orawie – olej sklejka 50×39 1952,
- Zagroda w Zubrzycy – olej sklejka 50×39 1952,
- Żubr – olej płótno 135×100 1952,
- Lasy w Kamycku – olej tektura 1954,
- Marysia – olej sklejka 50×40 1955,
- Pejzaż ze smrekiem – olej sklejka 49×39 1955,
- Wschód nad Turbaczem – olej tektura 72×44 1955,
- Drzewa nad Ciśniawką – olej tektura 37×26 1956,
- Mgły w dolinie – olej płótno 93×94 1956,
- Jesień nad potokiem – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
- Jodły na uboczu – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
- Morskie Oko (notatka) – olej tektura 21×18 1957,
- Ścieżka nad Bystrą – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
- W Tatrach – olej tektura 21×18 1957,
- Babia Góra (Diablak) – olej sklejka 50×37 1958,
- Księżyc na jałowcach – olej płyta pilśniowa 60×47 1958,
- Poranne światło – olej płyta pilśniowa 76×60 1958,
- Góra Kiełek – olej płótno 85×68 1959,
- Wiatr – olej tektura 50×72 1960,
- Trześnia – olej płyta pilśniowa 61×46 1969,
- Choinki z Babią Górą w tle – olej tektura 21×18 1973,
- Jodły ze światłem w tle – olej płótno 70×67 1973,
- Portret Ani Lachowskiej – olej sklejka 57×75 1975,
- Portret Jana Lachowskiego – olej tektura 60×80 1975,
- Smrek (notatka) – olej tektura 32×28 1975,
- Ponad górami (notatka II) – olej tektura 32×28 1976,
- Ponad górami – olej tektura 81×68 1976,
- Tatry – olej sklejka 70×68 1977,
- Wiosna I – olej sklejka 50×49 1979,
- Wiosna II – olej płyta pilśniowa 79×60 1979,
- Buk – olej tektura 26×37 [bez daty],
- Dunajec – olej sklejka 50×39 [bez daty],
- Dziewczynka z książką – olej tektura 59×69 [bez daty].
Przypisy
- Gabriela Głodzik Marzec, Anna Truskolaska: Juliusz Kędziora artysta niepokorny. Piła: 2013, s. 19-21.
- Gabriela Głodzik Marzec, Anna Truskolaska: Juliusz Kędziora artysta niepokorny. Piła: 2013, s. 7-13.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adam Natanek | Anna Polony | Krystyna Boglar | Zofia Żeleńska | Roman Reiner | Jan Boba | Czesław Białczyński | Zygmunt Dygat | Marek Chołoniewski | Zygmunt Nowakowski (artysta) | Henryk Radosław Stolzman | Janusz Leśniak | Ewa Elżbieta Nowakowska | Izabella Rejduch-Samkowa | Przemysław Angerman | Włodzimierz Lewik | Josef Bau | Marian Sługocki | Gloria Kossak | Bronisława AnczycOceń: Juliusz Kędziora