Juliusz Kędziora


Juliusz Kędziora, urodzony w 1908 roku w Krakowie, a dokładniej w dzielnicy Grzegórzki, to postać niezwykle ważna w polskiej kulturze. Jego życie trwało do 1988 roku, kiedy to zmarł w Sidzinie.

To, co go wyróżnia, to nie tylko talent literacki, ale także artystyczny w dziedzinie malarstwa. Kędziora zyskał uznanie jako pisarz i malarz, przyczyniając się do bogactwa polskiej twórczości artystycznej.

Życiorys

Juliusz Kędziora był synem Józefa oraz Emilii, z domu Chłystek. Jego małżonką była Maria Stefania Stanisława Croneck, znana Polska autorka książek dla dzieci. Kiedy rozpoczął swoją edukację, uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego, a następnie ukończył wydział budownictwa w Państwowej Szkole Przemysłowej. Zainteresowanie sztuką zaowocowało nauką malarstwa, którą kontynuował w Prywatnej Szkole Rysunku i Malarstwa Alfreda Terleckiego w Krakowie.

Rok 1932 przyniósł mu pierwsze sukcesy w tworzeniu pejzaży i portretów. Prace te były wystawiane w krakowskiej „Zachęcie” oraz w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie. Za namową żony, Juliusz zdecydował się na pisanie i brał udział w konkursie organizowanym przez krakowski IKAC, co zaowocowało zdobyciem w 1936 roku pierwszej nagrody za powieść chłopską pt. „Marcyna”. W tym czasie stał się także członkiem Związku Literatów Polskich, a jego dramat „Burza” był wystawiany w teatrach Krakowa i Warszawy. Niestety, plany wyjazdu na studia malarskie do Florencji zostały przerwane przez wybuch II wojny światowej.

W czasie okupacji, Kędziora oraz jego żona gościli w swoim domu w krakowskich BronowicachJana Hoffmana, który szukał schronienia. Po wojnie, w jego twórczości literackiej obok tematów chłopskich i historycznych zaczęły pojawiać się wątki biblijne, jednakże państwowe oficyny wydawnicze konsekwentnie odmawiały wydawania jego utworów. Wobec tych trudności, artysta skupił się na malarstwie.

Juliusz Kędziora, korzystając z wiedzy zdobytej w „Przemysłówce”, zaprojektował samodzielnie drewniany dom po przeniesieniu się z żoną do Sidzinie pod Babią Górą w 1955 roku. Wnętrza posiadały wystrój inspirowany stylem lokalnych wsi. Część jego prac znajduje się w Muzeum Okręgowym w Pile.

Twórczość

Książki, które zostały opublikowane przez Juliusza Kędziorę, stanowią bogaty zbiór literacki, który zasługuje na uwagę.

  • Marcyna, tom I Tatusiowa chałupa, tom II Dopust Boży. Towarzystwo wydawnicze “RÓJ”, Warszawa 1937,
  • Burza, dramat w trzech aktach, Książnica-Atlas, Lwów-Warszawa 1939,
  • Szymon syn Jony – Portret człowieka Wydawnictwo Mariackie 1948,
  • Szymon syn Jony – Portret apostoła Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1957,
  • Szymon syn Jony – Portret świętego Księgarnia Św. Wojciecha, Poznań 1957,
  • Dzieje kraju Amniam Wydawnictwo T.Zapiór i Spółka, Kraków 1948,
  • Florian Anonim Iskry, Warszawa 1955,
  • Bywaj dziewczę zdrowe Jan Skorusa [pseudonim], Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1980,
  • Pomiędzy ludźmi uwertura do Szymona syna Jony. Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1984,
  • Wąż Bhuta szeptając, fantazja na temat “Księgi Genesis”. Katolicki Ośrodek Wydawniczy “Veritas”, Londyn 1984,
  • Byłem sześcioletnim przestępcą Jan Skorusa [pseudonim], Wyd. I Biblioteka “Gazety” Lublin 1987.

Wiele dzieł pozostaje jednak w sferze rękopisów, czekając na właściwe momenty, aby ujrzeć światło dzienne.

  • Ballada o Chrobrym królu 3 t. – powieść historyczna,
  • Szukam człowieka – opowiadania,
  • Ludzie w Skolniku – opowiadania wiejskie,
  • Zegar z kurantem – wspomnienia,
  • Iksjon Megalos – poradnik dla dyktatorów,
  • Auto-stop 3 tomy – powieść współczesna,
  • Ingele – warianty na temat miłości “Auto-stopu” część druga,
  • Myśli na brzozowej drodze,
  • Pod wierzbą malowane. – wiersze,
  • Pieśni Jolaosa – poemat,
  • Jantar – baśń,
  • Sen leśnej nocy – fantazja,
  • Romantyczni – opowieść niewspółczesna – powieść,
  • Na murze pisane – poezje,
  • Post scriptum – poezje,
  • Niedźwiedź i panna – powieść z XVII w.,
  • Błazen króla Carapeta – quasi una fantasia,
  • Posąg Swantewita – obraz historyczny w trzech aktach.

Obok jego twórczości literackiej, Kędziora zgromadził również imponujący dorobek malarski i graficzny.

  • Hucułka – olej płótno 38×48 1932,
  • Żyd – olej sklejka 45×54 1932,
  • Hucuł – olej sklejka 53×64 1933,
  • Portret Marii Kędziorzyny – olej płótno 102×118 1938,
  • Św. Andrzej Bobola – olej sklejka 35×50 1940,
  • Kapliczka – olej płótno 57×52 1942,
  • Przedwiośnie – olej płótno 48×38 1942,
  • Wieś w zimie – olej płótno 56×35 1942,
  • Zagroda z kogutem – olej płótno 62×48 1942,
  • Etiuda rewolucyjna – olej tektura 74×58 1944,
  • Jesień w polu – olej płótno 58×37 1944,
  • Kopanie ziemniaków – olej płótno 90×50 1944,
  • Portret córeczki – olej tektura 37×49 1944,
  • Diabelski most – olej tektura 74×49 1945,
  • Dwór Rutkowskich jesienią – olej sklejka 70×55 1945,
  • Mnich (autoportret) – olej płótno 55×65 1945,
  • Mniszki – olej płótno 118×124 1945,
  • Polska cierpiąca – olej płótno 104×140 1945,
  • Św. Krzysztof – olej płótno 67×61 1945,
  • Dziewczynka i dziewanny – olej płótno 58×36 1946,
  • Dziewczynka z kokardką – olej płótno 60×93 1946,
  • Kaplica – olej płótno 40×85 1946,
  • Wisła koło Tyńca – olej płótno 124×43 1946,
  • Dwór w sadzie – olej tektura 68×49 1947,
  • Klasztor Norbertanek – olej tektura 69×23 1947,
  • Most – olej tektura 37×26 1947,
  • Muzyka przy wierzbach – olej płótno 43×43 1947,
  • Pod lasem – olej płyta pilśniowa 73×58 1947,
  • Rodzina artysty – olej płótno 90×66 1947,
  • Zbieranie kłosów – olej sklejka 79×54 1947,
  • Autoportret – olej płótno 35×53 1948,
  • Babia Góra w chmurach – olej płótno 85×68 1948,
  • Łysa Góra – olej tektura 58×28 1948,
  • Matka Boska i dzieci – olej tektura 38×52 1948,
  • Polana pod Czyrńcem – olej płótno 73×55 1948,
  • Autoportret – olej płótno 65×90 1949,
  • Jesień pod Babią Górą – olej płótno 39×34 1949,
  • Ku górom – olej płótno 60×32 1949,
  • Sidzina-Przybysie – olej tektura 60×38 1949,
  • Sosna – olej tektura 70×60 1949,
  • Bacówka – olej tektura 72×69 1950,
  • Ku dolinie – olej tektura 51×42 1950,
  • Na hali – olej tektura 81×69 1950,
  • Płonący las – olej tektura 47×55 1950,
  • Pod Babią Górą – olej tektura 20×18 1950,
  • Portret Jacka – olej tektura 59×72 1950,
  • Skałki na Diablaku – olej tektura 20×18 1950,
  • Staszkowa Polana – olej tektura 81×69 1950,
  • Stawy pod Zatorem – olej tektura 20×18 1950,
  • Trześnia notatka – olej tektura 20×18 1950,
  • W Bieszczadach – olej tektura 20×18 1950,
  • W dolinie – olej tektura 51×42 1950,
  • Droga leśna – olej sklejka 71×58 1951,
  • Jarzębina nad Psią Doliną – olej tektura 50×66 1951,
  • Mamusia z Wojtkiem – olej płótno 50×45 1951,
  • Po burzy – olej tektura 81×69 1951,
  • Przed żniwami – olej tektura 60×45 1951,
  • Stawy w Zatorze – olej płótno 75×57 1951,
  • Ścieżka leśna – olej sklejka 58×71 1951,
  • Tatry nad smrekami – olej sklejka 50×39 1951,
  • Wrzosy – olej tektura 69×58 1951,
  • Babia Góra – olej sklejka 50×39 1952,
  • Chałupa w Ciśniawach – olej sklejka 45×43 1952,
  • Chałupa z wyżką I – olej sklejka 50×39 1952,
  • Chałupa z wyżką II – olej sklejka 50×39 1952,
  • Jesienny sad – olej płótno 72×56 1952,
  • Puszcza – olej sklejka 50×39 1952,
  • Suchorze – olej sklejka 50×39 1952,
  • Świronek na Orawie – olej sklejka 50×39 1952,
  • Zagroda w Zubrzycy – olej sklejka 50×39 1952,
  • Żubr – olej płótno 135×100 1952,
  • Lasy w Kamycku – olej tektura 1954,
  • Marysia – olej sklejka 50×40 1955,
  • Pejzaż ze smrekiem – olej sklejka 49×39 1955,
  • Wschód nad Turbaczem – olej tektura 72×44 1955,
  • Drzewa nad Ciśniawką – olej tektura 37×26 1956,
  • Mgły w dolinie – olej płótno 93×94 1956,
  • Jesień nad potokiem – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
  • Jodły na uboczu – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
  • Morskie Oko (notatka) – olej tektura 21×18 1957,
  • Ścieżka nad Bystrą – olej płyta pilśniowa 60×47 1957,
  • W Tatrach – olej tektura 21×18 1957,
  • Babia Góra (Diablak) – olej sklejka 50×37 1958,
  • Księżyc na jałowcach – olej płyta pilśniowa 60×47 1958,
  • Poranne światło – olej płyta pilśniowa 76×60 1958,
  • Góra Kiełek – olej płótno 85×68 1959,
  • Wiatr – olej tektura 50×72 1960,
  • Trześnia – olej płyta pilśniowa 61×46 1969,
  • Choinki z Babią Górą w tle – olej tektura 21×18 1973,
  • Jodły ze światłem w tle – olej płótno 70×67 1973,
  • Portret Ani Lachowskiej – olej sklejka 57×75 1975,
  • Portret Jana Lachowskiego – olej tektura 60×80 1975,
  • Smrek (notatka) – olej tektura 32×28 1975,
  • Ponad górami (notatka II) – olej tektura 32×28 1976,
  • Ponad górami – olej tektura 81×68 1976,
  • Tatry – olej sklejka 70×68 1977,
  • Wiosna I – olej sklejka 50×49 1979,
  • Wiosna II – olej płyta pilśniowa 79×60 1979,
  • Buk – olej tektura 26×37 [bez daty],
  • Dunajec – olej sklejka 50×39 [bez daty],
  • Dziewczynka z książką – olej tektura 59×69 [bez daty].

Przypisy

  1. Gabriela Głodzik Marzec, Anna Truskolaska: Juliusz Kędziora artysta niepokorny. Piła: 2013, s. 19-21.
  2. Gabriela Głodzik Marzec, Anna Truskolaska: Juliusz Kędziora artysta niepokorny. Piła: 2013, s. 7-13.

Oceń: Juliusz Kędziora

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:24