Róża Rock

---

Życiorys

Róża Rock przyszła na świat 27 maja 1881 roku w Krakowie, w rodzinie żydowskiej o nazwisku Grossman. Swoją edukację, w zakresie zarządzania placówkami dla sierot, odbyła w Niemczech, w tym we Frankfurcie.

Była małżonką Łazarza Rocka, radnego Krakowa, który także zajmował się budownictwem i architekturą. Róża była osobą oddaną działalności społecznej; angażowała się w różnorodne akcje charytatywne, w tym w zbiórki odzieży oraz obuwia dla uchodźców i ofiar I wojny światowej, a także w opiekę nad sierotami z Nikolsburga. W 1918 roku objęła kierownictwo Stowarzyszenia Krakowskich Kobiet Izraelickich dla Ochrony i Wychowania Sierot „Megadle Jesomim”, funkcję tę pełniła aż do chwili śmierci.

W 1922 roku stowarzyszenie przekształciło się w Stowarzyszenie Zakładu Wychowawczego Sierot Izraelickich w Krakowie „Bet Megadle Jesomim”. 25 października 1918 roku Róża Rock objęła po Cyporze Horowitz prezesurę Domu Sierot Żydowskich, który znajdował się przy ulicy Dietla 64. Dzięki zaangażowaniu Róży stała się ona postacią powszechnie rozpoznawalną w kręgach krakowskich działaczek, dążąc do poprawy warunków życia dzieci w różnych placówkach wychowawczych w Krakowie.

Po objęciu kierownictwa nad Domem Sierot Żydowskich, znacząco zmieniła oblicze tej ważnej instytucji. Ze względu na swoje olbrzymie zasługi, nazywano ją „matką sierot żydowskich”. W latach 1922–1923 podjęła się przeprowadzenia gruntownego remontu oraz modernizacji budynku Domu Sierot, który przetrwał do dziś. Projekt odbudowy przygotował jej mąż, Łazarz Rock, który również nadzorował prace budowlane. Wsparcie finansowe dla renowacji zapewnił Komitet Pomocy Żydów Polskich, a małżeństwo Rocków z własnych środków również przyczyniło się do rozbudowy placówki. Uroczyste otwarcie nowego sierocińca miało miejsce 26 października 1924 roku, a w wydarzeniu tym uczestniczył m.in. wiceprezydent Krakowa, Karol Rolle, który w swoich wystąpieniach podkreślił zasługi Róży Rock.

Nowo wybudowany obiekt, o klasycystycznej elewacji, odznaczał się dużą liczbą okien, które miały skutecznie oświetlać wnętrza pokoju dzieci. W listopadzie 1924 roku Róża została skarbniczką Związku Opieki nad Sierotami Żydowskimi dla Małopolski Zachodniej, który miał na celu organizację lokalnej samopomocy w tym zakresie, w miejsce wsparcia oferowanego przez American Jewish Joint Distribution Committee. Związek obejmował 37 lokalnych komitetów, które prowadziły aż 69 sierocińców.

W 1926 roku Róża Rock zwróciła uwagę Związkowi na możliwość rozszerzenia opieki Domu Sierot Żydowskich na cały obszar miasta, co doprowadziło do zmiany statusu jej placówki, dzięki czemu mogła ona pełnić opiekę pozazakładową oraz nadzorować wszystkie krakowskie instytucje opiekuńcze dla sierot. Kontynuując kierowanie Domem Sierot Żydowskich, zainicjowała powstanie Bursy Sierot Żydowskich Stowarzyszenia Rękodzielników Żydowskich Szomer Umonim. W 1926 roku zdobyła środki na budowę nowej placówki dzięki organizowanym przez siebie zbiórkom oraz wsparciu American Jewish Joint Distribution Committee.

Róża Rock zmarła 25 listopada 1926 roku w Wiedniu w wyniku komplikacji po operacji nowotworowej, nie doczekawszy się realizacji własnego projektu budowlanego. Ostatecznie budynek placówki został wzniesiony w latach 1929–1930 przy ul. Podbrzezie 6, a przebudową kierował Bernard Birkenfeld. Bursę zamieszkiwali byli podopieczni Domu Sierot Żydowskich w wieku 14–18 lat, którzy przygotowywali się do egzaminów czeladniczych.

Różę Rock pochowano na cmentarzu żydowskim przy ul. Miodowej. Jej nekrolog ukazał się na pierwszej stronie „Nowego Dziennika”, a Domowi Sierot Żydowskich nadano jej imię.

---

Oceń: Róża Rock

---