Władysław Prokesch, znany również pod pseudonimami W.P., W.Pr., p. oraz wp, to istotna postać w polskiej kulturze literackiej. Urodził się w Krakowie, w dniach 18 lub 19 marca 1863 roku, a swoją działalność zakończył tamże 20 listopada 1923 roku.
Był on polskim dziennikarzem, krytykiem literackim oraz tłumaczem, co pozwoliło mu znacząco wpłynąć na literaturę i dziennikarstwo swojego czasu.
Życiorys
Wczesne życie Władysława Prokescha naznaczone było stratą rodziców. Po zakończeniu edukacji w gimnazjum św. Jacka w Krakowie, gdzie uzyskał maturę w 1881 roku, postanowił kontynuować naukę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tam, w 1887 roku, udało mu się zdobyć absolutorium.
W roku 1886 Prokesch dostał pracę w redakcji „Nowej Reformy” i pozostał tam przez resztę swojego życia. Z czasem awansował na stanowisko recenzenta teatralnego, a później kierownika całego działu literacko-artystycznego. W swoim dorobku miał wiele tekstów dotyczących literatury, malarstwa oraz muzyki. Podejmował współpracę z różnorodnymi pismami, zarówno krakowskimi, jak „Przegląd Literacki i Artystyczny”, „Świat”, „Nowości Ilustrowane”, jak i warszawskimi: „Ateneum”, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, „Kurier Warszawski”, „Świat”, „Tygodnik Illustrowany”, „Wędrowiec”, a także z petersburskim „Kraj”.
Jego życie osobiste również miało swoje ważne momenty, gdyż w 1895 roku ożenił się z Władysławą Kaczyńską, a ich rodzinę tworzyło trzech synów oraz cztery córki. Wśród synów warto wymienić Leszka Prokescha (znanego jako Rymsza), który jako aktor zmarł przedwcześnie w 1938 roku.
Prokesch był bardzo aktywny w kręgach towarzyskich, będąc członkiem wielu stowarzyszeń, takich jak Syndykat Dziennikarzy Krakowskich, w którym od 1912 roku pełnił rolę członka zarządu, czy krakowskie Koło Artystyczno-Literackie, gdzie był sekretarzem w latach 1890–1903. Działał także w Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.
Niezliczone były jego redaktorskie inicjatywy. Opracował m.in. „Wspomnienia mieszczanina krakowskiego” Tomasza Krzyżanowskiego z lat 1768–1807 (1900), a także szkic „Z dziejów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych” (1917). Publikował również sylwetki polskich artystów w popularnej serii „Współczesne Malarstwo Polskie” wydawanej przez Księgarnię Jana Czerneckiego (1911–1920).
W zakresie tłumaczeń, jego dorobek obejmował dramat „Ponad siły” norweskiego pisarza Bjørnstjerne Bjørnsona (Lwów, 1904), dramat „Ogniwa” holenderskiego pisarza Hermana Heyermansa (Lwów, ok. 1905) oraz tom nowel „Kolorowe szkiełka” Jaroslava Vrchlickiego, który przetłumaczył współpracując z Maciejem Szukiewiczem (Kraków, ok. 1914).
Od 1922 roku Prokesch uczył historii literatury polskiej w Miejskiej Szkole Dramatycznej w Krakowie. Na zawsze pozostał w pamięci krakowian, a jego doczesne szczątki spoczywają na cmentarzu Rakowickim.
Twórczość
Władysław Prokesch jest znany z wielu znaczących dzieł, które odzwierciedlają jego zaangażowanie w polską kulturę i sztukę. Poniżej przedstawiamy listę jego wybranych prac:
- wspomnienia mieszczanina krakowskiego z lat 1768–1807 (1900),
- współczesne malarstwo polskie, zeszyt 1 Franciszek Żmurko (1911),
- współczesne malarstwo polskie, zeszyt 3 Wincenty Wodzinowski (1911),
- współczesne malarstwo polskie, zeszyt 8 Antoni Piotrowski (1914),
- współczesne malarstwo polskie, zeszyt 9 Józef Unierzyski (1914),
- współczesne malarstwo polskie, Wlastimil Hofmann (1920),
- z dziejów krakowskiej szkoły sztuk pięknych (1917).
Przypisy
- WładysławW. Prokesch WładysławW., Z dziejów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych [online], polona.pl [dostęp 24.07.2020 r.]
- Wspomnienia mieszczanina krakowskiego z lat 1768-1807 [online], polona.pl [dostęp 24.07.2020 r.]
- Kronika żałobna. Śp. Leszek Prokesch. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 20, Nr 29 z 29.01.1938 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Kazimiera Kijowska | Zygmunt Michałowski (dziennikarz) | Karol Strug | Joanna Kornaś-Warwas | Wojciech Sikora (publicysta) | Anna Truskolaska | Felicja Stendigowa | Leszek Szymowski | Marek Zając (dziennikarz) | Grzegorz Miecugow | Grzegorz Kurkiewicz | Michał Koterski | Bogusław Chrabota | Małgorzata Czyńska | Juliusz Jerzy Herlinger | Krzysztof Budziakowski | Wojciech Tochman | Roman Graczyk | Stefan Rieger | Wawrzyniec SmoczyńskiOceń: Władysław Prokesch