Zdzisław Kaczmarczyk

---

Życiorys

Warto przybliżyć postać Zdzisława Kaczmarczyka, który był synem Kazimierza, dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu, oraz Władysławy z domu Nicolai. Swoją edukację rozpoczął w gimnazjum w Poznaniu, które ukończył w 1929 roku. Jego dalsza droga zawodowa prowadziła przez studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie w 1933 roku uzyskał tytuł magistra praw. Następnie rozpoczął pracę na uczelni jako asystent w Katedrze Historii Ustroju Polski, a w 1936 roku obronił doktorat. W 1938 roku zawarł związek małżeńskich z Marią Tensiorowską, geografem oraz nauczycielką, z którą doczekał się córki Elżbiety. Do 1939 roku jego kariera akademicka rozwijała się dynamicznie i awansował na starszego asystenta.

W trudnych czasach II wojny światowej, Kaczmarczyk habilitował się w Warszawie na Uniwersytecie Ziem Zachodnich w 1944 roku oraz brał udział w tajnym nauczaniu, co stanowiło istotny wkład w dziedzinę edukacji w owym okresie. Po wojnie, w 1946 roku, został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1957 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

W swojej karierze pełnił szereg istotnych funkcji kierowniczych, między innymi w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk w latach 1975–1980, w Polskim Towarzystwie Historycznym, a także w Instytucie Zachodnim, którego był jednym z założycieli. Pełnił również rolę sekretarza w latach 1946–1958 oraz dyrektora instytutu między 1964 a 1965 rokiem. Od 1954 roku pełnił obowiązki redaktora naczelnego „Studiów i Materiałów do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”. W latach 1961–1965 zasiadał w Sejmie PRL jako poseł reprezentujący Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą z okręgu Poznań.

Do grona jego uczniów należał również Edwin Rozenkranz, który później zdobył tytuł profesora na Uniwersytecie Gdańskim. Po śmierci Zdzisław Kaczmarczyk znalazł swoje miejsce spoczynku na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu, co pokazuje, jak ważna była jego postać w historii regionu.

Publikacje

Oto wybrane publikacje Zdzisława Kaczmarczyka, które ilustrują jego wkład w badania historyczne:

• Kolonizacja niemiecka na Wschód od Odry, 1949,
• Polska czasów Kazimierza Wielkiego, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1964,
• Miasta Dalmatyńskie do początku XV wieku, Poznań: Polska Akademia Nauk, 1976.

Odznaczenia i nagrody

W ciągu swojej kariery Zdzisław Kaczmarczyk otrzymał szereg wyróżnień oraz nagród, które podkreślają jego znaczący wkład w edukację i kulturę. Poniżej przedstawione są jego odznaczenia, które świadczą o uznaniu dla jego pracy.

• 1954 – Złoty Krzyż Zasługi,
• 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej,
• 1959 – Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• 1960 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 1960 – Odznaka Honorowa Miasta Poznania,
• 1961 – Lubuska Nagroda Kulturalna,
• 1962 – Odznaka Grunwaldzka,
• 1963 – Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
• 1964 – odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego”,
• 1966 – Nagroda Indywidualna I stopnia,
• 1973 – Nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki,
• 1974 – Medal Uniwersytetu w Liège,
• 1976 – Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
• 1977 – Nagroda Indywidualna I stopnia,
• 1977 lub 1978 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Te odznaczenia nie tylko świadczą o jego osiągnięciach, ale również o wdzięczności społeczności za jego nieoceniony wkład w rozwój polskiej edukacji i szkolnictwa.

---

Oceń: Zdzisław Kaczmarczyk

---