Zdzisław Raabe

---

Życiorys

Urodziny Zdzisława Raabe miały miejsce w rodzinie Henryka Wacława oraz Julii z Wyleżyńskich h. Trzaska, którzy byli jego rodzicami. Zdzisław był starszym bratem Leszka. Po zakończeniu nauki w 1927 roku, ukończył Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie, co stanowiło pierwszy krok w jego edukacyjnej karierze. W latach 1927–1930 studiował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie kształcił się w zakresie nauk przyrodniczych.

Po ukończeniu studiów, Raabe miał praktyki w kilku lokalizacjach, w tym w stacjach hydrobiologicznych na Helu oraz Wigrach. Jego doświadczenie zawodowe obejmowało również pracę w Morskiej Stacji Biologicznej w Neapolu oraz w Instytucie Oceanograficznym w Monako. W latach 1929–1939 był związany z Państwowym Muzeum Zoologicznym jako pracownik naukowy, a między 1933 a 1935 rokiem odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie.

W czasie kampanii wrześniowej walczył jako podporucznik w 30 Pułku Strzelców Kaniowskich. Po ranieniu, wpadł w ręce niemieckie i przez pewien czas przebywał w Oflagu VI B Dössel, gdzie angażował się w działalność ruchu oporu. Po wojnie, w czerwcu 1945 roku, Raabe powrócił do Warszawy, gdzie do 1946 roku pełnił funkcję kustosza Muzeum Zoologicznego.

W 1945 roku uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie, gdzie jego praca doktorska nosiła tytuł: Z badań nad rodziną Hysterpoinetidae Desing (Ciliata – Holotricha). Z początkiem 1946 roku rozpoczął współpracę z UMCS, na początku jako organizator Muzeum Przyrodniczego, a po uzyskaniu habilitacji w 1947 roku, jako kierownik Katedry Zoologii i Parazytologii na wydziale weterynarii. W tym samym okresie został profesorem nadzwyczajnym, a od 1953 roku pełnił funkcję dyrektora Instytutu Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Rok 1956 przyniósł mu tytuł profesora zwyczajnego. Raabe był aktywnym członkiem Polskiej Akademii Nauk, gdzie w 1965 roku został wybrany na członka korespondenta, a w 1971 roku uzyskał status członka rzeczywistego. Działał również w Towarzystwie Naukowym Warszawskim, które zaszczycił swoją obecnością od 1951 roku. Był również jednym z założycieli oraz redaktorem czasopisma międzynarodowego „Acta Protozoologica”, które ukazywało się w latach 1963–1972.

Raabe miał na swoim koncie wiele publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym artykuły w „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” w latach 1949–1954 oraz „Acta Parasitologica Polonica” z lat 1953–1968. Opracował również akademicki podręcznik Zarys protozoologii w 1964 roku. Warto wspomnieć, że często był krytykowany za jego związki z teoriami Trofima Łysenki, które negowały podstawy genetyki. Jego zainteresowania naukowe obejmowały protozoologię, morfologię porównawczą orzęsków oraz protoparazytologię.

W 1936 roku ożenił się z Janiną Lange, z którą miał syna Zbigniewa. Po latach intensywnej pracy naukowej, zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w kwaterze 93-1-5.

Wybrane publikacje naukowe

Oto wybrane prace naukowe autorstwa Zdzisława Raabe, które podkreślają jego wkład w dziedzinie biologii i zoologii:

• Badania nad niektórymi gatunkami Conchophthirus stein (1932),
• Sur quelques especes novelles d’infusoires parasites de Comatules (1938),
• Z badań nad rodziną Hysterocinetidae Diesing (Ciliata-Holotricha) (1939),
• Drogi przystosowań morfologicznych do życia pasożytniczego wśród wymoczków (1947),
• Próba rewizji systemu pierwotniaków (1947),
• Badania nad wymoczkami z podrzędu Thigmotricha (Thigmotricha Ch. i Lw.) (1947–1950),
• Uwagi o Urceolaridae (Cilita-Peritricha) skrzeli ryb (1950),
• Zoologia dla wyższych szkół rolniczych (1957),
• Zarys protozoologii (1964),
• Ordo Thigmotricha-Holotricha (Ciliata) (1967–1972).

Ordery i odznaczenia

Zdzisław Raabe był odznaczany licznymi wyróżnieniami, co świadczy o jego znaczącej roli w historii. Poniżej przedstawiono szczegółową listę przyznanych mu orderów oraz medali:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 28 września 1954,
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
• Krzyż Walecznych,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955.

Nagrody

W ciągu swojej kariery, Zdzisław Raabe otrzymał wiele znaczących wyróżnień za swoje osiągnięcia naukowe. Jednym z najważniejszych tytułów była Państwowa Nagroda Naukowa III stopnia, która została przyznana w 1950 roku w kategorii nauk matematyczno-przyrodniczych. Doceniono wówczas jego badania dotyczące systematyki oraz biologii pierwotniaków pasożytniczych.

Kolejnym przełomowym momentem w jego karierze były Nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego, które zdobył w latach 1963 oraz 1965. Obydwa wyróżnienia potwierdzają jego znaczący wpływ na rozwój naukowych badań w swojej dziedzinie.

---

Oceń: Zdzisław Raabe

---