Cmentarz Prądnik Czerwony to jeden z największych oraz najnowszych cmentarzy zlokalizowanych w Krakowie. Znajduje się on na północnych obrzeżach miasta, przy ulicy Powstańców 48, w malowniczej okolicy Prądnika Czerwonego.
Pod wspólną nazwą Cmentarz Prądnik Czerwony funkcjonują dwie bliźniacze nekropolie: cmentarz parafialny oraz komunalny. Cmentarz parafialny został otwarty w 1923 roku i poświęcony w 1931 roku. Jego powierzchnia wynosi około 1 hektara, a znajduje się w północno-zachodniej części całego kompleksu, tuż przy skrzyżowaniu ulic Powstańców i Reduta. Na tym cmentarzu była niegdyś mała kaplica św. Józefa, która niestety spłonęła w 1980 roku. Znajdują się tutaj groby wielu mieszkańców, w tym dorożkarza Jana Kaczary, który został opisany w wierszu „Zaczarowana dorożka” przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
Cmentarz komunalny Prądnik Czerwony, znany także jako cmentarz Batowicki, powstał w 1966 roku w pobliżu wsi Batowice. Od roku 1996 przeprowadzono szereg prac przebudowy zaplanowanych przez architekta Romualda Loeglera. W ich wyniku zrealizowano m.in. dom pogrzebowy „Brama do Miasta Zmarłych”, który w 1999 roku zdobył uznanie jako najlepsza realizacja architektoniczna, a w 2006 roku został wyróżniony wśród dwudziestu najciekawszych realizacji po 1989 roku w Polsce podczas konkursu „Polska. Ikony architektury”. Ponadto powstały także nisze katakumbowe, gdzie pierwszy pochówek miał miejsce w 1999 roku. W 1998 roku cmentarz został poświęcony przez kardynała Franciszka Macharskiego.
W ciągu lat teren cmentarza był kilkakrotnie powiększany – w latach 1984, 1987, 1992, 1997 i 2005. Obecnie cmentarz zajmuje powierzchnię około 41,75 hektarów, a docelowo ma osiągnąć rozmiar 55 hektarów, co dodatkowo wskazuje na jego znaczenie oraz rozwój w regionie.
Pochowani
Cmentarz Prądnik Czerwony w Krakowie jest miejscem wiecznego spoczynku wielu znanych postaci, których życie i twórczość miały znaczący wpływ na naszą kulturę. Wśród pochowanych osób na tym cmentarzu znajduje się wiele interesujących postaci.
- Jerzy Bereś – rzeźbiarz, artysta performer,
- Andrzej Iwan – piłkarz,
- Andrzej First – mistrz Polski w kickboxingu,
- Joachim Knychała – seryjny morderca,
- Bogdan Łyszkiewicz – muzyk zespołu Chłopcy z Placu Broni,
- Mariusz Markiewicz – historyk,
- Zbigniew Mendera – profesor zwyczajny w dziedzinie teorii konstrukcji i konstrukcji stalowych,
- Kazimierz Paszucha – taternik,
- Maria Pinińska-Bereś – rzeźbiarka, artystka performerka i prekursorka nurtu feministycznego,
- Wojciech Świątkowski – dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego,
- Jan Targosz – profesor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie,
- Aleksander Trojkowicz – artysta malarz pejzażysta i polichromista,
- Kazimierz Urban – religioznawca i politolog, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
- Stanisław Węcławik – geolog,
- Andrzej Zaucha – piosenkarz i aktor,
- Józefa Dadak – polska Sprawiedliwa wśród Narodów Świata,
Poza tym, znajdują się tutaj również mogiły żołnierzy Armii Krajowej, Wojska Polskiego oraz Batalionów Chłopskich. Cmentarz ten jest również ważnym miejscem pamięci, ponieważ zawiera groby legionistów oraz uczestników powstania wielkopolskiego i powstań śląskich.
Co więcej, na Prądniku Czerwonym znajduje się największa w Krakowie kwatera osób o nieustalonej tożsamości, co czyni to miejsce jeszcze bardziej wyjątkowym w kontekście historii miasta i jego mieszkańców.
Przypisy
- KrzysztofK. Kawa KrzysztofK., Pogrzeb Andrzeja Iwana, wybitnego piłkarza Wisły Kraków, odbędzie się 05.01.2023 r. na cmentarzu Batowickim [online], Dziennik Polski, 05.01.2023 r. [dostęp 05.01.2023 r.]
- Cmentarze - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 18.02.2023 r.]
- Cmentarz parafialny Prądnik Czerwony (Batowice), Kraków [online], cmentarze24.pl [dostęp 28.10.2021 r.] (pol.).
- AndrzejA. Gawliński AndrzejA., Wampir. Joachim Knychała - seryjny morderca kobiet, Gdańsk 2022, s. 517.
Pozostałe obiekty w kategorii "Cmentarze":
Cmentarz Pychowice | Cmentarz Salwatorski | Krypta Wieszczów Narodowych na Wawelu | Cmentarz Prokocim | Cmentarz Rakowicki | Cmentarz Grębałowski | Cmentarz Mydlniki | Nagrobek Jerzego Nowosielskiego | Cmentarz Bieżanów | Cmentarz Bronowicki | Krypty pod kościołem św. Kazimierza Królewicza | Nagrobek Jadwigi Andegaweńskiej | Groby Królewskie na Wawelu | Cmentarz Górka Kościelnicka | Tyniecki cmentarz parafialny w Krakowie | Krypta Zasłużonych na Skałce | Nowy cmentarz żydowski w Krakowie | Cmentarz Wola Duchacka | Cmentarz Bielany w Krakowie | Cmentarz BiałoprądnickiOceń: Cmentarz Prądnik Czerwony