Collegium Wróblewskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego


Collegium Wróblewskiego, znane również pod nazwą Collegium Olszewskiego, to historyczny budynek usytuowany w sercu Krakowa. Mieści się on w dzielnicy I, przy ulicy Karola Olszewskiego 2, na rogu z ulicą Jagiellońską 22.

Stanowi on ważny zabytek architektury na Starym Mieście, w którym historia i kultura Krakowa splatają się w niesamowity sposób.

Historia

W średniowieczu, w rejonie, gdzie obecnie stoi gmach Collegium Wróblewskiego, znajdowały się domy mieszczańskie. W drugiej ćwierci XVII wieku budynki te zostały złączone oraz przebudowane na potrzeby klasztoru Norbertanek, które opiekowały się wybudowanym na sąsiedniej działce przy ulicy Wiślnej kościołem św. Norberta. Po kasacie zakonu w 1803 roku, kościół przeszedł w ręce parafii greckokatolickiej, a klasztor stał się własnością Uniwersytetu Jagiellońskiego, który urządził w nim siedzibę Drukarni Akademickiej.

Budynek ten niestety ucierpiał podczas wielkiego pożaru Krakowa, który miał miejsce w 1850 roku. W 1869 roku podjęto decyzję o dostosowaniu budynku poklasztornego do potrzeb Katedry Chemii. Collegium Wróblewskiego powstało w latach 1870–1871, wykorzystując zachodnie, północne i wschodnie skrzydło dawnego klasztoru. Skrzydło południowe zostało wyburzone, co umożliwiło stworzenie rozległego dziedzińca od strony ulicy Olszewskiego. W 1874 roku dziedziniec został ogrodzony murem z bramą.

W latach 1885–1887 budynek tymczasowo był siedzibą Instytutu Historii Sztuki. W 1919 roku powstała nowa klatka schodowa, zaprojektowana przez Kazimierza Wyczyńskiego. Po przeniesieniu Wydziału Chemii do nowego gmachu przy ulicy Ingardena w 1953 roku, w Collegium Wróblewskiego znalazły się części katedr Wydziału Prawa oraz Zakład Chemii Farmaceutycznej Akademii Medycznej.

W 1968 roku gmach zyskał imię profesora prawa Stanisława Wróblewskiego. Obecnie mieści on część jednostek Wydziału Prawa i Administracji, w tym bibliotekę prawniczą. Warto dodać, że 26 kwietnia 1968 roku gmach został wpisany do rejestru zabytków, a także znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.

Architektura

Obiekt charakteryzuje się unikalną, nieregularną formą, z trójskrzydłowym układem oraz dziedzińcem zlokalizowanym od strony południowej. Budynek posiada trzy pełne kondygnacje, a także użytkowe poddasze, które jest doświetlone za pomocą lukarn. Fasady budynku wyróżniają się neoklasycystyczną dekoracją, która wprowadza elegancję do całej konstrukcji.

W szczególności, elewacje skrzydeł zachodniego i wschodniego, które wychodzą na ulicę Olszewskiego, przyciągają uwagę bogatym zdobnictwem. Zostały one podkreślone na różne sposoby:

  • pseudoryzalitami w centralnych partiach,
  • trójkątnymi frontonami zwieńczającymi te fragmenty,
  • wertykalnym podziałem drugiego piętra fasady przy użyciu pilastrów w porządku korynckim,
  • półkolistym zwieńczeniem okien na drugim piętrze.

W dolnej części centralnej części budynku zachował się sklepiony refektarz klasztorny, który dodaje historycznego charakteru tej architekturze.

Przypisy

  1. a b c d Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, wydawca Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, Kraków 2023 r., ISBN 978-83-66253-46-9 t. I s. 223
  2. Gminna ewidencja zabytków Krakowa
  3. Rejestr zabytków nieruchomych miasta Krakowa

Oceń: Collegium Wróblewskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:22