Kościół św. Kazimierza Królewicza w Krakowie (ul. Reformacka)


Kościół św. Kazimierza Królewicza to niezwykle cenny zabytek, który zachwyca swoją architekturą oraz historią. Jest to rzymskokatolicki kościół konwentualny, którego integralną część stanowi klasztor reformatów. Znajduje się on w pięknym Krakowie, w obszarze dzielnicy I Stare Miasto, przy ulicy ul. Reformackiej 2–4. Warto podkreślić, że miejsce to usytuowane jest na malowniczym Starym Mieście, które jest nie tylko sercem Krakowa, ale również jednym z najistsotniejszych centrów kulturalnych i turystycznych w Polsce.

Architektura, styl oraz znakomite zdobienia kościoła przyciągają licznych turystów, chcących podziwiać to historyczne miejsce. Kościół ten jest świadkiem wielu ważnych wydarzeń i ma ogromne znaczenie zarówno dla lokalnej społeczności, jak i dla pielgrzymów odwiedzających Kraków.

Historia

Reformaci rozpoczęli swoją misję w Polsce w 1622 roku, a ich obecność w Krakowie datuje się na 1625 rok, kiedy to osiedlili się na przedmieściu Garbary. W 1640 roku, dzięki wielkiej ofiarności Zuzanny Amendówny, ukończono budowę kościoła, który w jej testamencie z 1644 roku przekazała wraz z cudownym obrazem Madonny, obecnie umieszczonym w ołtarzu bocznym. Niestety, pierwszy kościół Reformatów nie przetrwał burzliwych czasów, bowiem spłonął w trakcie potopu szwedzkiego.

W 1658 roku zakonnicy przenieśli się do nowej lokalizacji, przy ulicy Reformackiej, osiedlając się w dworku, który został im ofiarowany przez Stanisława Warszyckiego, kasztelana krakowskiego. Ostateczny budynek, którym dzisiaj cieszy się społeczność, ma swoje korzenie w 1666 roku, gdy biskup sufragan Mikołaj Oborski poświęcił kamień węgielny pod tę świątynię. W historii tego miejsca znaczącą rolę odegrał również Franciszek Szembek, starosta biecki oraz kasztelan kamieniecki, który był głównym dobroczyńcą kościoła i klasztoru. W 1672 roku, konsekracji nowej barokowej świątyni dokonał także biskup Mikołaj Oborski.

Architektura, wyposażenie

Fasada kościoła ozdobiona jest trzema płytkimi, półkoliście zamkniętymi wnękami, w których znajdują się barokowe płaskorzeźby świętych: Kazimierza królewicza, Antoniego oraz Piotra Alkantary.

Wnętrze tego wspaniałego miejsca charakteryzuje się późnobarokowymi ołtarzami, które powstały między 1745 a 1748 rokiem. W głównym ołtarzu, zgodnie z tradycją zakonu reformatów, zawsze widnieje krucyfiks, który podkreśla duchowy charakter tego miejsca. Wizerunek patrona kościoła, św. Kazimierza, umieszczony jest w bocznym ołtarzu (pierwszym po lewej stronie). Obraz ten, datowany na lata 1660–1670, przypisuje się gdańskiemu malarzowi Danielowi Schultzowi.

W późniejszym okresie nad malowidłami w ołtarzach bocznych pracowali znani artyści. Michał Stachowicz w 1800 roku wykonał wizerunek św. Katarzyny Aleksandryjskiej, natomiast Wojciech Eljasz-Radzikowski w 1842 roku namalował Wizję św. Antoniego oraz portret św. Piotra z Alkantary.

Malowidła zdobiące sklepienie kościoła powstały w 1904 roku z rąk Aleksandra Mroczkowskiego, a ich piękno wciąż zachwyca odwiedzających.

W roku 1901 do kościoła dobudowano kaplicę po prawej stronie nawy. W jej ołtarzu znajduje się wyjątkowy obraz Pana Jezusa Miłosiernego, który jest najstarszym, zachowanym elementem z pierwszej wersji kościoła.

Dzwonek

Na ścianie klasztoru znajduje się historyczny dzwonek, który miał niezwykle ważne znaczenie w obrzędach związanych z umieraniem. Tego rodzaju dzwonki wykorzystywano głównie do informowania o śmierci bliskiej osoby.

Dzwonek został zawieszony na solidnej, drewnianej konstrukcji, która jest chroniona przez daszek, co świadczy o jego długowieczności i szacunku, jakim go otaczano.

Poniżej dzwonka ulokowana jest tablica, wykonana z czarnego marmuru, która odnosi się do fundacji tego unikalnego obiektu z 1750 roku.

Krypty

W podziemiach kościoła św. Kazimierza Królewicza w Krakowie znajdują się krypty, w których od 1672 roku spoczywają zmarli. To miejsce ma znaczenie historyczne, ponieważ w kryptach pochowano około tysiąca osób, zarówno zakonników, jak i osoby świeckie.

Na terenie podziemnym można zobaczyć około 60 trumien, z których kilka przykrytych jest szklanymi wiekami, zamontowanymi w latach 70. XX wieku. Tego rodzaju zabezpieczenie nie tylko chroni zawartość, ale także umożliwia zwiedzającym podziwianie historycznych artefaktów.

Osobny artykuł na ten temat można znaleźć pod tym linkiem: Krypty pod kościołem św. Kazimierza Królewicza. Zachęcamy również do zapoznania się z kategorią dotyczącą tych, którzy zostali pochowani w kościele św. Kazimierza Królewicza w Krakowie.

Stacje drogi krzyżowej

Na parceli znajdującej się naprzeciwko ulicy Reformackiej, która w 1735 roku została przekazana zakonowi, znajdował się cmentarz. Mur otaczający ten teren, oddzielający go od ulicy, wzniesiono w 1863 roku. Obecnie na tym miejscu można zobaczyć stacje drogi krzyżowej, które przybierają formę kapliczek z głębokimi wnękami przeznaczonymi na obrazy.

Obrazy przedstawiające Mękę Pańską zostały namalowane przez Michała Stachowicza w latach 1814-1816. Między poszczególnymi stacjami umieszczone są tablice epitafijne wykonane z czarnego marmuru. Wśród tych tablic znajduje się epitafium Małgorzaty z Kobylickich Stachowiczowej, która zmarła w 1822 roku, a była żoną wspomnianego malarza Michała Stachowicza.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.

Oceń: Kościół św. Kazimierza Królewicza w Krakowie (ul. Reformacka)

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:20