Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, znane w skrócie jako Muzeum Krakowa od 2019 roku, to instytucja kultury o długiej tradycji, założona w 1899 roku w sercu jednego z najpiękniejszych miast Polski. Główna siedziba muzeum znajduje się w pałacu „Pod Krzysztofory”, który usytuowany jest w Rynku Głównym Krakowa.
Muzeum to stanowi cenną instytucję, która gromadzi i popularyzuje historię oraz kulturę miasta, oferując odwiedzającym bogactwo wystaw i wydarzeń, które przybliżają zarówno mieszkańcom, jak i turystom, unikalny charakter Krakowa.
Historia
Muzeum zostało założone jako część Archiwum Akt Dawnych miasta Krakowa, które obecnie funkcjonuje jako Archiwum Narodowe w Krakowie. Przez lata Muzeum zmieniało swoją lokalizację; początkowo mieściło się w siedzibie Archiwum na ulicy Siennej, następnie przeniosło się do Domu pod Krzyżem, później do Kamienicy Krauzowskiej oraz od 1964 roku do Krzysztoforów. Pierwsza wystawa stała została zaprezentowana dopiero w 1952 roku i miała miejsce przy ulicy św. Jana.
Właściwie to Muzeum w pierwszym okresie swojej działalności nie eksponowało jeszcze swoich zbiorów. Przygotowana kolejna wystawa, zatytułowana „Z Dziejów i Kultury Krakowa”, odbyła się w Krzysztoforach i przedstawiała wiele ciekawych obiektów, takich jak dawną broń, dzieła sztuki oraz pamiątki związane z historią Krakowa, miejskim samorządem i cechami rzemieślniczymi. Niestety, ta wystawa została zamknięta z powodu remontu Pałacu Krzysztofory, który trwał od 2016 do 2021 roku.
Obecnie Muzeum posiada nową wystawę stałą, noszącą tytuł „Kraków od początku, bez końca”. Jej oficjalna inauguracja miała miejsce 18 grudnia 2021 roku. Muzeum od samego początku swojego istnienia kładzie duży nacisk na pielęgnowanie lokalnych tradycji. W jego działalności szczególnie ważne są takie elementy jak Lajkonik, bractwo kurkowe oraz szopki krakowskie, przy organizacji konkursu szopek krakowskich Muzeum aktywnie uczestniczy od 1946 roku.
Dyrektorzy
W Muzeum Historycznym Miasta Krakowa przez lata pełniono funkcje dyrektorów, którzy odgrywali kluczowe role w jego rozwoju i działalności. Poniżej przedstawiamy listę dyrektorów z podziałem na okresy ich kadencji:
- Jerzy Dobrzycki (1946–1964),
- Stanisław Czerpak (1964–1974),
- Sławomir Wojak (1974–1984),
- Andrzej Szczygieł (1984–2003),
- Michał Niezabitowski (od 2004).
Oddziały Muzeum
W obrębie Muzeum Historycznego Miasta Krakowa znajduje się wiele wyjątkowych oddziałów, które pozwalają na zgłębienie historii oraz kultury tego niezwykłego miasta. Oto lista tych, które warto odwiedzić:
- Pałac Krzysztofory – mieści wystawę stałą zatytułowaną „Kraków od początku, bez końca”,
- Wieża Ratuszowa,
- Fabryka Emalia Oskara Schindlera – oferująca wystawę stałą „Kraków – czas okupacji 1939–1945”,
- Apteka Pod Orłem – z wystawą „Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskich”,
- Ulica Pomorska – wystawa stała „Krakowianie wobec terroru 1939–1945–1956”,
- Rynek Podziemny,
- Synagoga Stara – z wystawą „Dzieje i kultura Żydów krakowskich”,
- Rydlówka,
- Celestat – przedstawiający „Dzieje Krakowskiego Bractwa Kurkowego i obronność miejską”,
- Barbakan,
- Mury Obronne,
- Kamienica Hipolitów – z wystawą „Dom mieszczański”,
- Muzeum Nowej Huty – z filią Podziemna Nowa Huta,
- Muzeum Podgórza – wystawa stała „Miasto pod kopcem Kraka”,
- Dom Zwierzyniecki,
- Thesaurus Cracoviensis,
- Muzeum Ruchu Harcerskiego.
Wszystkie te miejsca oferują unikalne doświadczenia, które przybliżają historię Krakowa oraz jego mieszkańców na przestrzeni wieków.
Status prawny i struktura organizacyjna Muzeum
„Zgodnie z przyjętym statutem, Muzeum pełni rolę samorządowej instytucji kultury, która została wyodrębniona pod kątem prawnym oraz finansowym.” Organizatorem Muzeum jest Gmina Miejska Kraków.
Nadzór nad Muzeum sprawowany jest w sposób ogólny przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, natomiast na poziomie bezpośrednim nadzór ten pełni Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa.
W dniach 21 września 2005 roku Muzeum zyskało status wpisanej instytucji w Państwowym Rejestrze Muzeów pod numerem DDN-IV/PRM/84/05, a rejestr ten jest prowadzony przez Ministra Dziedzictwa i Kultury Narodowej.
Od momentu uzyskania rejestracji, muzeum stało się członkiem międzynarodowej organizacji, jaką jest Międzynarodowa Rada Muzeów (ang. International Council of Museums – ICOM), która powstała w Paryżu w 1946 roku. Jest to organizacja pozarządowa, skupiająca muzea oraz ich pracowników.
Podczas 15. Ogólnego Zgromadzenia ICOM, które miało miejsce 4 listopada 1986 roku w Buenos Aires, w Argentynie, uchwalono kodeks etyki zawodowej, który obowiązuje członków Międzynarodowej Rady Muzeów.
Przypisy
- Uchwała nr XXXV/900/20 Rady Miasta Krakowa z dnia 12.02.2020 r. zmieniająca uchwałę nr CXV/3055/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 07.11.2018 r. w sprawie nadania statutu Muzeum Historycznemu Miasta Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 16.01.2022 r.]
- Uchwała Nr CXV/3055/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 07.11.2018 r. w sprawie nadania statutu Muzeum Historycznemu Miasta Krakowa [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 28.04.2019 r.]
- Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 640. ISBN 83-01-13325-2.; Rekapitulacja dziejów. Dziennik Polski, 20.12.2003 r. [dostęp 13.10.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Muzea":
Muzeum i Archiwum bł. Marii Angeli Truszkowskiej w Krakowie | Muzeum Interaktywne / Centrum Edukacji Teatralnej MICET | Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie | Muzeum Ogrodu Botanicznego | Muzeum Politechniki Krakowskiej | Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie | Muzeum Rodu Estreicherów, Strat Kultury i Rewindykacji w Krakowie | Muzeum Benedyktynów w Tyńcu | Muzeum Budownictwa Drewnianego „Skansen” w Woli Justowskiej | Muzeum Geologiczne Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH | Galeria Sztuki Współczesnej „Bunkier Sztuki” | Galeria Szalom | Galeria Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie | Fabryka Emalia Oskara Schindlera | Dom pod Krzyżem w Krakowie | Dom Józefa Mehoffera w Krakowie | Galeria Lamelli | Foto-Medium-Art | Otwarta Pracownia | Wawel ZaginionyOceń: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa