Osiedle Złotej Jesieni to interesujący fragment Krakowa, który stanowi część Dzielnicy XVI Bieńczyce. Osiedle to nie jest traktowane jako jednostka pomocnicza niższego rzędu w ramach wyżej wymienionej dzielnicy, co podkreśla jego szczególny status w organizacji miejskiej.
Warto przyjrzeć się bliżej historii oraz charakterystyce tego obszaru, aby zrozumieć jego znaczenie w kontekście całego Krakowa.
Historia
Osiedle Złotej Jesieni jest integralną częścią Bieńczyc Nowych, które z kolei stanowi ambitną koncepcję urbanistyczno-architektoniczną, mającą na celu rozwój dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W roku 1959 ogłoszono konkurs, którego wynikiem stała się koncepcja stworzona przez warszawską architekt Jadwigę Guzicką, a jej zespół projektowy w składzie Anna Basista oraz Jan Lewandowski opracował projekt urbanistyczny. Elementy architektoniczne opracowali Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek.
Całe osiedle zaplanowano z myślą o około 30 tysiącach mieszkańców, przy czym jedno osiedle miało pomieścić około 5,5 tysiąca osób. Osiedle charakteryzuje się luźną zabudową z głównie wolnostojącymi budynkami, wśród których dominują te o pięciu oraz jedenastu kondygnacjach. Centralnym punktem całej kompozycji urbanistycznej jest park Planty Bieńczyckie, wzorowany na Plantach Krakowskich, który skutecznie integruje osiedla tworzące tę spójną przestrzeń.
Wzdłuż tej parkowej osi przewidziano liczne obiekty użyteczności publicznej, takie jak szkoły, przedszkola, domy handlowe, centra kultury, oraz biblioteki. Poza Osiedlem Złotej Jesieni w granice Bieńczyc Nowych wchodzą także inne osiedla, w tym Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Niepodległości oraz Albertyńskie. Realizacja tego nowoczesnego zespołu urbanistycznego miała miejsce w latach 1962–1979.
W przeszłości obszar ten był zdominowany przez hotele robotnicze, które obecnie zostały w większości przekształcone w mieszkania.
Usytuowanie
Granice osiedla są klarownie określone i obejmują:
- od północy – ul. gen. L. Okulickiego,
- od wschodu – ul. Fatimską,
- od zachodu – ul. S. Mikołajczyka oraz ul. Obrońców Krzyża,
- od południa – ul. M. Wielgusa.
Ważniejsze obiekty
W osiedlu Złotej Jesieni w Krakowie znajdują się liczne istotne obiekty, które pełnią ważne funkcje dla mieszkańców oraz odwiedzających. Poniżej przedstawiamy ich zestawienie:
- Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera,
- zespół szkół zawodowych (dawniej HTS),
- zespół szkół gastronomicznych nr 1,
- urząd pocztowy,
- komisariat policji,
- kompleks sal Królestwa Świadków Jehowy przy ul. Fatimskiej 63.
Przypisy
- a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 02.05.2020 r.]
- Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 28.06.2019 r.]
- a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
- Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 05.12.2014 r.]
- Alfabetyczny wykaz ulic Miasta Krakowa. 26.01.2005 r. (akt.). [dostęp 30.09.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Osiedle Kościuszkowskie | Górka Narodowa | Kliny Zacisze | Osiedle Akademickie (Kraków) | Mochnaniec | Osiedle 2 Pułku Lotniczego (Kraków) | Osiedle Albertyńskie | Osiedle Bohaterów Września | Osiedle Bronowice Nowe | Osiedle Centrum C | Osiedle Stalowe | Osiedle Krowodrza Górka | Osiedle Krakowiaków | Osiedle Bocianie Gniazdo | Dłubnia (Kraków) | Cegielniana (Kraków) | Osiedle Jagiellońskie (Kraków) | Osiedle Handlowe | Osiedle Gotyk | Osiedle Centrum DOceń: Osiedle Złotej Jesieni (Kraków)