Osiedle Niepodległości (Kraków)


Osiedle Niepodległości to niezwykle interesująca część Krakowa, która wchodzi w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce. Choć nie jest to jednostka pomocnicza niższego rzędu w ramach tej dzielnicy, odgrywa ważną rolę w lokalnym krajobrazie miejskim.

Warto podkreślić, że osiedle ma swoje unikalne cechy, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Jego historia oraz rozwój są z pewnością interesującymi tematami do dalszego zgłębiania.

Historia

Osiedle Niepodległości, wchodzące w skład Bieńczyc Nowych, stanowi przykład starannie przemyślanej koncepcji architektoniczno-urbanistycznej, mającej na celu rozwój dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. Wizja rozbudowy, która zyskała uznanie w 1959 roku, zrealizowana została przez warszawską architekt Jadwigę Guzicką oraz jej zespół projektowy. W jego skład wchodziły znane postacie, takie jak Anna Basista i Jan Lewandowski odpowiedzialni za urbanistykę, a także Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek zajmujący się architekturą budynków.

Nowa Huta miała pomieścić około 30 tys. mieszkańców, z czego 5,5 tys. miało zamieszkać w jednym osiedlu. Życie w tym miejscu charakteryzuje się luźną zabudową, a domy są przeważnie pięciokondygnacyjne oraz jednasto-kondygnacyjne. Centrum tego kompleksu urbanistycznego stanowi park Planty Bieńczyckie, który został zaprojektowany na wzór Plant Krakowskich. Park ten pełni rolę spajającą wszystkie osiedla w zespole, tworząc spójną całość.

Wzdłuż parkowej osi przewidziano lokalizację rozmaitych obiektów użyteczności publicznej, takich jak szkoły, przedszkola, domy handlowe, placówki kultury oraz biblioteki. Oprócz Osiedla Niepodległości, na terenie Bieńczyc Nowych znajdują się również takie osiedla jak Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Albertyńskie, a także Złotej Jesieni. Realizacja całego zespołu urbanistycznego miała miejsce w latach 1962-1979.

Choć Osiedle Niepodległości jest częścią Bieńczyc Nowych, budowa tej przestrzeni, z planami, które zrealizowano w latach 60. XX wieku, miała miejsce w latach 70. XX wieku. W związku z tym, to osiedle, podobnie jak osiedle Przy Arce, jest najmłodsze spośród całego zespołu urbanistycznego. Na jego terenie, wcześniej, w latach 60. mieściły się bazy firm budowlanych. Budowa osiedla rozpoczęła się w 1972 roku, a pierwsi mieszkańcy zamieszkali w nim w 1974 roku, w trzech blokach – nr 7, nr 8 oraz nr 9. Te trzy połączone ze sobą czteropiętrowe bloki nie są wyposażone w windy. Bloki te, potocznie nazywane „puchatkami”, powstały w drugiej połowie lat 70. XX wieku, wyróżniając się bryłą prostopadłościanu oraz wejściami do klatek schodowych z dwóch przeciwnych stron.

Rozwój i wygląd osiedla

Na obszarze osiedla Niepodległości zlokalizowanych jest osiemnaście budynków mieszkalnych. Od 2000 roku trwa modernizacja tego miejsca, obejmująca budowę nowych brukowanych chodników oraz parkingów, a także malowanie i ocieplanie istniejących bloków.

W niedalekiej odległości od osiedla znajduje się Plac Targowy „Tomex”, który oferuje różnorodne usługi oraz handel lokalny. Z drugiej strony osiedla usytuowany jest dom turystyczny „Lipsk”, stanowiący dogodną opcję dla gości odwiedzających okolice.

Odległość do najbliższego centrum handlowego Carrefour Czyżyny wynosi zaledwie około 500 metrów, co czyni to miejsce jeszcze bardziej atrakcyjnym dla mieszkańców.

W obrębie osiedla można znaleźć wiele zagospodarowanych terenów zielonych, które sprzyjają aktywnemu wypoczynkowi. Znajdują się tutaj również trzy place zabaw, które są wyposażone w huśtawki, piaskownice oraz nowe ławki, co zapewnia dzieciom i ich rodzicom odpowiednie warunki do relaksu i zabawy.

Parafia

Wierni z Osiedla Niepodległości, którzy zobowiązani są do praktyk religijnych w ramach kościoła rzymskokatolickiego, są częścią parafii Matki Bożej Królowej Polski.

Usytuowanie i komunikacja

Osiedle Niepodległości charakteryzuje się dogodnym usytuowaniem, znajdując się bezpośrednio obok Ronda Kocmyrzowskiego. To miejsce jest dobrze skomunikowane, ponieważ znajdują się tutaj przystanki zarówno tramwajowe, jak i autobusowe, co ułatwia mieszkańcom dotarcie do różnych części miasta.

Warto zaznaczyć, że osiedle Niepodległości graniczy bezpośrednio z osiedlem Albertyńskim, a także z osiedlem Przy Arce. Te dwa są oddzielone od siebie Aleją gen. Andersa. Ponadto, osiedle Niepodległości graniczy również z osiedlem Spółdzielczym, które jest oddzielone od niego ulicą Bieńczycką.

Przypisy

  1. Legendarne targowisko ginie pod presją galerii handlowych [online], Krowoderska.pl, 24.01.2022 r. [dostęp 24.01.2022 r.]
  2. a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [online]. [dostęp 02.05.2020 r.]
  3. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [online]. [dostęp 28.06.2019 r.]
  4. a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.

Oceń: Osiedle Niepodległości (Kraków)

Średnia ocena:5 Liczba ocen:13