Osiedle Wysokie


Osiedle Wysokie to urokliwa część Krakowa, która wchodzi w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce. Mimo że jest to jedno z wielu osiedli w tym mieście, nie jest ono klasyfikowane jako jednostka pomocnicza niższego rzędu w ramach samej dzielnicy.

Osiedle to charakteryzuje się niepowtarzalnym klimatem oraz architekturą, która może zachwycić niejednego mieszkańca i turystę. Warto zwrócić uwagę na lokalne atrakcje oraz infrastrukturę dostępną w tej okolicy.

Historia

Osiedle Wysokie to integralna część Bieńczyc Nowych, koncepcji architektoniczno-urbanistycznej, która miała na celu rozwój dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W roku 1959 odbył się konkurs, w którym wyróżniono projekt autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej, przy współpracy urbanistów Anny Basisty i Jana Lewandowskiego oraz architektów Kazimierza Chodorowskiego, Stefana Golonki i konstruktora dr inż. Tadeusza Kantarka. Całe założenie budowane było z myślą o około 30 tys. mieszkańców, z czego około 5,5 tys. miało zamieszkać w jednym osiedlu.

Charakterystyczną cechą tej przestrzeni jest luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi, w której dominują wysokie budynki – 5- oraz 11-kondygnacyjne. Kluczowym elementem urbanistycznym jest park Planty Bieńczyckie, wzorowany na Plantach Krakowskich, który łączy poszczególne osiedla, tworząc spójną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano różnego rodzaju obiekty użyteczności publicznej, takie jak szkoły, przedszkola, domy handlowe, czy biblioteki.

W skład Bieńczyc Nowych, oprócz Osiedla Wysokiego, wchodzą także osiedla Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Niepodległości, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni. Realizacja całego zespołu urbanistycznego miała miejsce w latach 1962–1979.

Osiedle Wysokie zaczęło się rozwijać w drugiej połowie lat 60. XX wieku, a jako pierwsze wzniesiono czteropiętrowe bloki w zachodniej części osiedla. Na przełomie lat 60. i 70. powstał zespół pięciu dziesięciopiętrowych „punktowców” wschodniej części, przy ulicy Broniewskiego. Budynki te, stworzone przez Marię i Jerzego Chronowskich, zdobyły w 1972 roku tytuł Mister Krakowa, przyznawany za wyjątkowe osiągnięcia w architekturze i urbanistyce miasta.

Usytuowanie i rozplanowanie

Osiedle Wysokie jest urokliwie umiejscowione, ograniczone ulicami: od północy Mikołajczyka, od wschodu Broniewskiego, od południa Plantami Bieńczyckimi, a od zachodu graniczy z ulicą Dunikowskiego. Teren osiedla charakteryzuje się różnorodnością zabudowy, w której dominują budynki czteropiętrowe – jest ich łącznie osiem, usytuowanych w zachodniej części osiedla.

We wschodnim rejonie osiedla można znaleźć pięć dziesięciopiętrowych wieżowców, które wzbogacają krajobraz architektoniczny tej okolicy. Dodatkowymi elementami są trzy trzypiętrowe bloki, potocznie nazywane „puchatkami”, które zlokalizowane są w południowo-wschodniej części osiedla, tuż przy Plantach Bieńczyckich, gdzie znajduje się nowo wybudowany plac zabaw. Jest to idealne miejsce dla rodzin z dziećmi.

Na terenie osiedla znajdują się również liczne pawilony handlowe, jak również Szkoła Podstawowa nr 104, która jest ważnym punktem edukacyjnym w okolicy. Warto także wspomnieć o III Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kochanowskiego, które również znajduje się w obrębie osiedla, a jego kompleks uzupełnia hala sportowa.

Przypisy

  1. Google Maps [online], Google Maps [dostęp 26.06.2020 r.]
  2. Mapa Polski Targeo [online], Targeo [dostęp 26.06.2020 r.]
  3. Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 02.05.2020 r.]
  4. Ortofotomapa 1965. [w:] juvenia.info [on-line]. [dostęp 02.05.2020 r.]
  5. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 28.06.2019 r.]
  6. a b c d e Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.

Oceń: Osiedle Wysokie

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:8