Osiedle Przy Arce


Osiedle Przy Arce, znane do roku 1991 jako osiedle Dąbrowszczaków, jest ciekawym miejscem w Krakowie. To osiedle funkcjonuje w obrębie Dzielnicy XVI Bieńczyce, ale nie pełni roli jednostki pomocniczej w tej dzielnicy.

Osiedle charakteryzuje się spokojną atmosferą i bliskością natury, co czyni je atrakcyjną lokalizacją dla mieszkańców.

Historia

Osiedle Przy Arce znajduje się w obrębie Bieńczyc Nowych, które jest ambitnym projektem architektoniczno-urbanistycznym, mającym na celu rozbudowę popularnej dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W roku 1959, po przetargu na projekt tej lokalizacji, wybrano ofertę opracowaną przez warszawską architekt Jadwigę Guzicką. W zespole projektowym, który współpracował nad tym przedsięwzięciem, znalazły się takie osobistości jak: Anna Basista i Jan Lewandowski odpowiedzialni za urbanistykę oraz Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka i dr inż. Tadeusz Kantarek, którzy projektowali architekturę budynków.

Całe osiedle zaplanowano z myślą o około 30 tysiącach mieszkańców, co przy założeniu, że na każdym osiedlu miało mieszkać około 5,5 tysiąca osób, dawało znaczny potencjał rozwojowy. W projektach uwzględniono luźną zabudowę z budynkami wolnostojącymi, a dominującą formą zabudowy są pięciokondygnacyjne oraz jedenastokondygnacyjne budowle. Centralnym punktem tego zespołu urbanistycznego są Planty Bieńczyckie, które zostały zainspirowane Plantami Krakowskimi i pełnią rolę łącznika między wszystkimi osiedlami składającymi się na tę wspólnotę mieszkańców.

Wzdłuż osi parkowej zaprojektowano wiele obiektów użyteczności publicznej, w tym szkoły, przedszkola, domy handlowe, ośrodki kultury oraz biblioteki, które mają na celu zaspokojenie codziennych potrzeb mieszkańców. W skład Bieńczyc Nowych, obok Osiedla Przy Arce, wchodzą także osiedla takie jak Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Niepodległości, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni. Realizacja całego zespołu urbanistycznego miała miejsce w latach 1962-1979, co dostarczyło regionalnej społeczności nowoczesne rozwiązania mieszkalne i infrastrukturę.

Usytuowanie i rozplanowanie

Osiedle Przy Arce swoją nazwę zawdzięcza pobliskiemu kościołowi Matki Bożej Królowej Polski (Arki Pana), co podkreśla silny związek z lokalną społecznością. Położone jest ono w kwartale ulic: Kocmyrzowskiej, Andersa, Szajnowicza Iwanowa oraz Obrońców Krzyża. Osiedle sąsiaduje z Placem Targowym w Bieńczycach od strony wschodniej, natomiast od południowego zachodu graniczy z bazarem Tomex. Mieszka tu kilka tysięcy osób, co czyni je dynamicznym miejscem do życia.

Osiedle składa się z sześciu bloków dziesięciopiętrowych oraz trzynastu niższych, czterokondygnacyjnych budynków. Warto zaznaczyć, że na terenie osiedla znajduje się duży plac zabaw dla dzieci, zlokalizowany pomiędzy blokami 2 a 5, a również mniejszy plac zabaw z tyłu bloku 2. Właścicielem tych terenów jest Spółdzielnia Mieszkaniowa „Jutrzenka”. Dodatkowo na osiedlu działa Przedszkole Samorządowe nr 142, a także sklep spożywczy „Baśka”, apteka Niezapominajka, a także liczne mniejsze punkty handlowe i usługowe, które wzbogacają ofertę osiedla.

Centralnym punktem komunikacyjnym jest ciąg Plant Bieńczyckich, który biegnie przez osiedle, prowadząc aż do granicy Dzielnicy XVI, gdzie zlokalizowane są osiedla Kalinowe oraz Strusia. Teren osiedla przyciąga rodziny z dziećmi dzięki licznym atrakcjom oraz bliskości do zieleni.

Warto również zwrócić uwagę na pomnik, który stoi przed blokiem nr 11, naprzeciwko wspomnianego już pomnika poświęconego Bogdanowi Włosikowi oraz pozostałym ofiarom stanu wojennego. Pomnik ten upamiętnia tragiczne wydarzenia, które miały miejsce w przeszłości. Bogdan Włosik został zastrzelony przez funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa podczas zamieszek, które miały miejsce 13 października 1982 roku, co nadaje temu miejscu szczególnego znaczenia historycznego.

Przypisy

  1. a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 02.05.2020 r.]
  2. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 28.06.2019 r.]
  3. a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018.

Oceń: Osiedle Przy Arce

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:13