Wojciech Żukrowski

---

Życiorys

Wojciech Żukrowski, syn Zygmunta, rozpoczął swoją edukacyjną przygodę w Gimnazjum Zana w Pruszkowie, gdzie w 1936 roku zdał maturę. W tym samym roku, zadebiutował jako prozaik oraz publicysta na łamach „Kuźni Młodych”. Służbę wojskową odbył we Włodzimierzu Wołyńskim, a kolejne kroki kierował już na studia, które rozpoczął w 1937 roku na Wydziale Prawa UJ, zgodnie z oczekiwaniami ojca, prawnika oraz ekonomisty. Niemniej jednak, w 1938 przeniósł się na Wydział Humanistyczny UJ, wybierając polonistykę.

Po wybuchu II wojny światowej, kontynuował naukę na tajnych kompletach, a po zakończeniu działań wojennych uzyskał dyplom z filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Jego pracę magisterską, poświęconą systematyce obrazów batalistycznych, prowadził pod opieką profesora Tadeusza Mikulskiego. Jako poeta wystąpił po raz pierwszy w 1941 roku w „Miesięczniku Literackim”, publikując swój zbiór wierszy zatytułowany Rdza. Żukrowski nie ograniczał się jedynie do poezji, jego twórczość obejmowała także powieści, opowiadania oraz scenariusze filmowe, w tym do ekranizacji takich dzieł jak „Ogniem i mieczem” czy „Potop” według Henryka Sienkiewicza.

W 1939 roku wziął udział w kampanii wrześniowej, a podczas bitwy pod Różanem został ranny. Podczas okupacji był aktywnym członkiem organizacji konspiracyjnej Unia oraz oficerem Armii Krajowej, walcząc w zgrupowaniu „Żelbet” jako dowódca. Równocześnie odegrał znaczącą rolę w podziemiu kulturalnym. W latach 1939–1945 pracował w kamieniołomach na Zakrzówku w Krakowie, gdzie współpracował z Karolem Wojtyłą. Przyjaźń, która połączyła ich, przetrwała aż do śmierci Żukrowskiego. Pisarz miał również zaszczyt być obecnym na ingresie Jana Pawła II w Rzymie i prowadził z nim ożywioną korespondencję. Ostatni list papieża został opublikowany w publikacji z 2008 roku, zatytułowanej „Wojciech Żukrowski we wspomnieniach córki i przyjaciół”. Podczas ceremonii pogrzebowej na warszawskich Powązkach, Piotr Kuncewicz, ówczesny prezes ZLP, przeczytał telegram wysłany przez papieża.

W latach 1945–1947 Żukrowski pełnił funkcję oficera w ludowym Wojsku Polskim, dowodząc IV Samodzielnym Batalionem Samochodowym, specjalną jednostką dostępną wojewodzie katowickiemu, generałowi Aleksandrowi Zawadzkiemu. Wydarzenia tego okresu opisał w powieści „Skąpani w ogniu” (1961), a jego wspomnienia uwiecznione są w książce „Zsyp ze śmietnika pamięci” (wyd. 2002). Zaangażował się w walkę z oddziałami Werwolfu w lasach koło Prudnika. Po ujawnieniu jego przeszłości w AK został usunięty z wojska i zdegradowany. W 1947 roku, poślubiwszy małżonkę, przeprowadził się do Wrocławia, a w 1951 roku osiedlił się w zrewitalizowanym po wojnie Mariensztacie.

W latach 1953–1954 pełnił rolę korespondenta wojennego w Wietnamie i Chinach. Jego twórczość w latach 1953–1956 została objęta cenzurą, gdyż uznawano ją za katolicką oraz reprezentującą burżuazyjne nurty. Krytyk literacki Lesław Bartelski skomentował ten okres, pisząc:

Cytat: ” W 1952 roku Wojciech Żukrowski przeniósł się na stałe do Warszawy. Opuszczał Wrocław, gdzie ukończył studia i gdzie powstało sporo jego dzieł. Nie mógł tam dłużej mieszkać, gdy przestało wychodzić tak pożyteczne czasopismo, jak Zeszyty Wrocławskie, które gromadziło wokół siebie miejscowych pisarzy, w tym autora Z kraju milczenia. Pisywał w nim Żukrowski recenzje, publikował opowiadania. Znalazł się w trudnym początkowo położeniu. Zmiany w polityce kulturalnej, jakie proklamowano na szczecińskim zjeździe Związku Literatów w styczniu 1949, nie sprzyjały pisarstwu autora Piórkiem flaminga. Nie wznawiano jego książek, nawet Tiutiurlistanu, a prywatne firmy wydawnicze, publikujące dotychczas jego utwory, zostały zlikwidowane. Żył więc z wieczorów autorskich i zaliczek na przyszłe książki, które dopiero pisał. Ambicją niektórych wydawców było ukazanie publiczności „nowego Żukrowskiego”, pogodzonego z obowiązującym nurtem realizmu socjalistycznego, piewcy ówczesnej rzeczywistości.”

W latach 1956–1959 Żukrowski pełnił funkcję radcy ambasady PRL w Nowym Delhi, co opisał w powieści Kamienne tablice oraz w humorystycznych opowiadaniach Wędrówki z moim Guru. Jego pobyt w Laosie w 1961 roku zaowocował reportażem pt. W królestwie miliona słoni. Był również długoletnim felietonistą miesięcznika „Widnokręgi”, recenzentem i komentatorem, piszącym do dwutygodnika „Nowe Książki”, a także publikującym w tygodniku „Świat”. Jako członek Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju, w okresie 1982–1988 przewodniczył polskiej sekcji IBBY (International Board of Books for Young People). W latach 1986–1989 sprawował władzę jako prezes Związku Literatów Polskich i był członkiem PEN Clubu.

W 1964 roku podpisał protestujący list polskich pisarzy przeciwko liście 34, sprzeciwiając się kampanii, która oczerniała Polskę Ludową. W 1968 roku był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu oraz Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Od 1972 do 1989 roku sprawował mandat posła na Sejm z okręgu Chorzów jako bezpartyjny, a w latach 1983–1989 przewodniczył Krajowej Radzie Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Był także członkiem Rady Naczelnej oraz Zarządu Głównego organizacji kombatanckiej ZBoWiD, a w 1983 roku został członkiem Rady Krajowej PRON. W maju 1985 roku powołano go do prezydium Rady Naczelnej ZBoWiD, a w latach 1988–1990 był członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Działał także w Ogólnopolskim Komitecie Grunwaldzkim (1986–1989) oraz w Społecznym Komitecie Odnowy Starego Miasta Zamościa (1986–1988), a także w prezydium Rady Obywatelskiej Budowy Pomnika Szpitala Centrum Zdrowia Matki Polki (1983–1988).

Wojciech Żukrowski nigdy tak naprawdę nie pełnił stanowiska, z wyjątkiem krótkiego okresu w AL, który pozwolił mu na umycie rąk od przeszłości w AK i uchronił go przed aresztem. Jedynie w latach 1956–1959 pracował w ambasadzie w Nowym Delhi (Patrz: W. Żukrowski: Zsyp ze śmietnika pamięci). W 1981 roku zdecydowanie i otwarcie wsparł decyzję generała Wojciecha Jaruzelskiego o wprowadzeniu stanu wojennego. W tym czasie wśród warszawskiej inteligencji związanej z Solidarnością podjęto liczne akcje protestacyjne, w wyniku których zwracano Żukrowskiemu jego książki.

Życie prywatne

Wojciech Żukrowski był synem Zygmunta. Po wojnie, dokładnie od września 1945 roku, związał się węzłem małżeńskim z Marią, rodowitą Woltersdorf. Z tego związku przyszła na świat jego córka, Katarzyna Żukrowska, która zasłynęła jako ekonomistka, politolog oraz specjalistka w dziedzinie stosunków międzynarodowych. Żukrowski interesował się szerokim zakresem zagadnień – od historii sztuki po filozofię, eseje, biografie, opowieści niecodzienne, poezję oraz powieści. Jego pasją były również najnowsze osiągnięcia naukowe, zwłaszcza te związane z naukami przyrodniczymi i medycznymi. Dodatkowo, wykazywał duże zainteresowanie zjawiskami paranormalnymi. Gdy zapytano go o hobby, zazwyczaj wymieniał: podróże, dobre kino oraz literaturę.

Środowisko ludzi, z którymi się otaczał oraz które podzielało utopie Wojciecha Żukrowskiego, zmieniało się naturalnie na przestrzeni jego licznych przeprowadzek. W trakcie studiów stworzył nowe znajomości, wchodząc w krąg poetycki, do którego zaliczali się między innymi Tadeusz Hołuj, Tadeusz Kwiatkowski, Jerzy Lau oraz Stanisław Pagaczewski. W tym czasie zacieśnił więzi z aktorką Haliną Królikiewicz (Kwiatkowską) oraz malarką Janiną Garycką. Poznał także takie postacie jak Leon Kruczkowski, Adam Polewka oraz Ignacy Fik. Jednym z jego największych fascynacji była twórczość oraz osobowość Karola Ludwika Konińskiego. Bliskim mu przyjacielem był Tadeusz Kudliński, znany naukowiec i pisarz, a także Aleksander Gałuszka, krakowski poeta oraz redaktor „Gazety Literackiej”, będący zresztą spokrewniony z Żukrowskim. Krakowskie życie literackie oraz naukowe charakteryzowało się intensywnością – odbywały się tam wieczory autorskie, żywe dyskusje oraz biesiady artystyczne.

…nawiązał Żukrowski kontakt z grupą poetycką, do której należeli między innymi Tadeusz Hołuj, Tadeusz Kwiatkowski, Jerzy Lau i Stanisław Pagaczewski. Przyjaźnił się z Haliną Królikiewicz (Kwiatkowską) i Janiną Garycką. Poznał wówczas Leona Kruczkowskiego, Adama Polewkę oraz Ignacego Fika. Największą fascynacją Żukrowskiego była w tym okresie – jak to sam podkreślał – twórczość i osobowość Karola Ludwika Konińskiego. Bliski mu był także Tadeusz Kudliński – naukowiec i pisarz w jednej osobie. Pozostawał również pod wpływem Aleksandra Gałuszki, dość znanego w okresie międzywojennym poety i redaktora krakowskiej „Gazety Literackiej”, zresztą spokrewnionego z Żukrowskim. Życie literackie i naukowe w Krakowie było wówczas bogate. Odbywały się wieczory autorskie młodych poetów, ożywione zebrania dyskusyjne i biesiady artystyczne. Wojciech Żukrowski zbliżył się do grupy radykalnych społecznie katolików z „Odrodzenia”. Działali tam między innymi Henryk Dembiński, Jerzy Turowicz i Tadeusz Ulewicz. Poczuwał się do związków ideowych z tą grupą (z której po wojnie wyłoniło się, w pewnym sensie przynajmniej, środowisko krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”) aż do końca lat czterdziestych.

Epizod Śląski w biografii Żukrowskiego to również aktywny udział w życiu literackim regionu, które w tamtym czasie przeżywało swoje najlepsze chwile. W Katowicach wydawano tygodnik „Odra” (1945–1950), który miał wówczas ogólnopolskie znaczenie, poruszając kwestie związane z Ziemi Odzyskanymi oraz promując piastowski model polskiej myśli politycznej i historycznej. Pisarz odnowił swoje dawne przyjaźnie literackie, nawiązując nowe kontakty z redaktorem naczelnym „Odry” Wilhelmem Szewczykiem, oraz z Aleksandrem Baumgardtenem i Janem Brzozą.

Wrocław przyniósł Żukrowskiemu nowe znajomości i doświadczenia. Co ciekawe, zamiany miejsca zamieszkania nie wpłynęły na jego zdolność do utrzymywania bliskich relacji z osobami z miast, które opuszczał. Regularnie powracał do tych miejsc, nawet kiedy osiedlił się na stałe w Warszawie, utrzymując z bliskimi kontakt, czym potwierdza każdorazowo w swoich licznych listach, w których odnosił się do aktualnych wydarzeń politycznych oraz omawiał nowości literackie. W nowym miejscu wrocławskim jego krąg znajomych poszerzył się o nowe osobistości.

Nie tylko środowisko naukowe, ale i artystyczne ówczesnego Wrocławia było zróżnicowane. Żukrowski domek na przedmieściu Wrocławia dzielił z Julianem Lewańskim. Tutaj też nawiązał długoletnią i serdeczną przyjaźń ze znaną pisarką Anną Kowalską. W jej domu spotkał się po raz pierwszy z Marią Dąbrowską i Stanisławem Stempowskim, a znajomość ta przerodziła się w wielką przyjaźń osobistą i literacką, trwającą wiele lat, aż do śmierci pisarki.

W czasie, gdy mieszkał w Warszawie, Żukrowski przyjaźnił się z takimi postaciami jak Edmund Jan Osmańczyk i jego żona Jolanta Klimowicz-Osmańczyk, Witold Balicki wraz z żoną Reną, Ryszard Frelek (którego poznał, gdy był młodym dziennikarzem w Indiach), Jan Lis i jego małżonka Danuta, ksiądz poeta Jan Twardowski, socjolog Jan Szczepański, a także malarze Tadeusz Kulisiewicz oraz jego żona Barbara i Bronisław Linke z małżonką Anną.

Był głęboko związany z miejscami, w których przebywał – Krakowem, Wrocławiem, Katowicami oraz Warszawą, gdzie spędził najwięcej czasu oraz gdzie zmarł. Ostatecznie został pochowany wraz z małżonką na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A3-tuje-3-50).

Opinie o pisarzu i jego twórczości

Lesław Bartelski w swojej publikacji zatytułowanej Żukrowski (1970) podjął się analizy kluczowych dzieł W. Żukrowskiego, oferując pełną bibliografię oraz tłumaczenia jego prozy. Warto również zaznaczyć, że Zygmunt Lichniak skupił się na literaturze Żukrowskiego w swoich monografiach: Obrachunki ze współczesnością (1955) i Dookoła Wojtka (1963). Dodatkowo, Kazimierz Wyka dostarczył wartościowej analizy w „Pograniczu powieści” (1948), a R. Matuszewski zaś w książce Literatura po wojnie (1950).

Warto zwrócić uwagę na portret pisarza, którego autorem jest Stefan Melkowski. W 1985 roku powstała jego praca wydana w serii Portrety współczesnych pisarzy polskich pt. Wojciech Żukrowski. W jednym z rozdziałów nazwanym „Zmagania z doktryną” autor wskazuje, że:

Milczenie Żukrowskiego w latach 1948–1951, kiedy to na rynku czytelniczym nie pojawiła się żadna jego nowa książka, było reakcją pisarza na sytuację polityczną i literacką w kraju po 1948 roku.

Wstęp do zimnej wojny wiązał się z realnym zagrożeniem w postaci możliwej wojny gorącej. W Polskim kontekście ten trudny czas nazywany jest okresem stalinizmu, gdzie występowały różne błędy w sprawowaniu władzy, które dotknęły także sfery kultury. W tej atmosferze Żukrowski opublikował Mądre zioła oraz Córeczkę, które komponowały się w odmienny sposób niż jego wcześniejsze utwory, będąc próbą pogodzenia osobistej filozofii życia z dominującą ideologią.

Melkowski opisuje Mądre zioła jako „dziwną mieszankę”, przy czym zwraca uwagę na wątek działalności Instytutu Badań nad Lekarskimi Surowcami Zielarskimi, który powstał w powojennym Wrocławiu. Został on stworzony przez profesora Hrehorowicza, który był orędownikiem naturalnych leków roślinnych. Jak zauważa Melkowski, tematyka ta posiada głębszy wymiar, dotyczący relacji między naturą a kulturą ludzką, co ujawnia się już w niektórych opowiadaniach ze zbioru Piórkiem flaminga oraz w późniejszych dziełach, takich jak Okruchy weselnego tortu i Kamienne tablice.

Stanisław Zieliński w swoich Wycieczkach Balonem (No 4) zamieszcza recenzję Kamiennych tablic, która została opublikowana w dwutygodniku „Nowe Książki” (1970). W swojej recenzji pisze:

A według mnie ani to romans, ani polityka. Klucza do książki pamiętając o solidnym tytule, należy szukać w pozornie błahych epizodach rzuconych w tekst niby niedbale i z rozmachem. W Kamiennych tablicach, pod innym niebem, daleko od europejskiej szarej codzienności, sprawdzają się wszystkie wróżby. Jak w antycznej tragedii słyszymy zapowiedź klęsk, nieszczęść i interwencji bogów w stosownym momencie…

Włodzimierz Maciąg w Literaturze Polski Ludowej 1944–1964 (1973) stwierdza:

Można by powiedzieć, że Żukrowski jest naturalistą, któremu zaszczepiono poczucie grzechu, jego świat jest bujny i piękny, ale zawiera w sobie zarodki grzechu, przed którym broni się człowiek swoim kodeksem moralnym.

Joanna Siedlecka w książce Obława. Losy pisarzy represjonowanych zwraca uwagę na to, że Żukrowski zeznawał na rzecz Melchiora Wańkowicza w obliczu nagonki na niego po jego powrocie z zagranicy. Stefan Kisielewski pisząc o nim w swoim Alfabecie, także wspominał współpracę z Żukrowskim. Dodatkowo, długoletni przyjaciel Żukrowskiego, ks. Jan Twardowski, był pierwszym recenzentem jego wierszy. Przyjaźń między Karolem Wojtyłą a Wojciechem Żukrowskim z okresu okupacji, kiedy obaj pracowali w kamieniołomie, także została podkreślona w biografii Jana Pawła II autorstwa Tadeusza Witolda Szulca.

Edward Gierek w swojej Przerwanej dekadzie wskazywał Żukrowskiego jako rzekomego autora książki Mieczysława Moczara Barwy walki, czemu Żukrowski kategorycznie zaprzeczał. Sprawa ta znalazła swój finał w sądzie, gdzie Żukrowski podtrzymywał swoje stanowisko, co zostało potwierdzone przez wyrok z lutego 1994 roku, w którym Sąd Wojewódzki w Warszawie nakazał Edwardowi Gierkowi przeprosić Wojciecha Żukrowskiego za pomówienie.

Wszystkie te opinie oraz refleksje pokazują, że twórczość Wojciecha Żukrowskiego zasługuje na głębszą analizę i zrozumienie, niż jest to zazwyczaj postrzegane.

Więcej informacji na temat Żukrowskiego i jego relacji z innymi twórcami można znaleźć w publikacjach:

• Joanna Siedlecka,
• Stefan Kisielewski,
• Jan Twardowski,
• Tad Szulc,
• Karola Wojtyły,
• Edward Gierek,
• Mieczysława Moczara.

Twórczość

Wojciech Żukrowski, wybitny polski pisarz, pozostawił po sobie bogatą i różnorodną twórczość, która obejmuje zarówno literaturę dziecięcą, jak i dorosłą. Przez lata swojej kariery napisał wiele dzieł, które zdobyły uznanie krytyków oraz czytelników.

• 1943 – Rdza,
• 1944 – Bal w agreście,
• 1946 – Porwanie w Tiutiurlistanie (książka dla dzieci; w 1976 roku wpisana na Listę Honorową IBBY),
• 1946 – Z kraju milczenia (zbiór opowiadań),
• 1947 – Piórkiem flaminga, czyli opowiadania przewrotne,
• 1948 – Ręka ojca,
• 1948 – Wiersze,
• 1951 – Mądre zioła,
• 1952 – Córeczka (Opowiadania o dzieciach i zwierzętach),
• 1952 – Szabla Gabrysia,
• 1952 – Słoneczne lato,
• 1952 – Dni klęski,
• 1953 – Poszukiwacze skarbów,
• 1954 – W kamieniołomie i inne opowiadania,
• 1954 – Dom bez ścian. Dziennik pobytu w Wietnamie,
• 1955 – Ognisko w dżungli. Opowieści i baśnie z Wietnamu,
• 1955 – Desant na Kamiennej Wyspie,
• 1956 – Wybór opowiadań,
• 1957 – Mój przyjaciel słoń,
• 1957 – Kantata,
• 1957 – Opowieści z dreszczykiem,
• 1958 – Okruchy weselnego tortu,
• 1960 – Wędrówki z moim Guru (reportaż podróżniczy),
• 1961 – Skąpani w ogniu,
• 1961 – W królestwie miliona słoni (reportaż podróżniczy),
• 1964 – Nieśmiały narzeczony,
• 1965 – Opowieści z Dalekiego Wschodu,
• 1966 – Kamienne tablice,
• 1967 – Szczęściarz (zbiór opowiadań),
• 1968 – Noce Ariadny,
• 1969 – Lotna,
• 1970 – Kamenne Desky, Odeon, Praga (tłumaczenie Helena Teigova),
• 1970 – Kierunek Berlin,
• 1972 – Wybór opowiadań,
• 1973 – Karambole,
• 1973 – W głębi zwierciadła. Gawędy o pisarzach i książkach,
• 1976 – Plaża nad Styksem,
• 1978 – Ostrożnie ze Złotym Lisem,
• 1979 – Białe zaproszenie i inne opowiadania,
• 1980 – Zapach psiej sierści (powieść),
• 1983 – Opowiadania z czasu wojny,
• 1986 – Na tronie w Blabonie (dziecięca literatura),
• 1989 – Kamienny pies. Baśnie wietnamskie,
• 1989 – Rozmowy o książkach,
• 1992 – Kamennyje skriżali (miesięcznik Nieva nr 2,3,4,5) – tłumaczenie E. Nieviakin,
• 1994 – Kamienne Tablice (Muza) – pierwsze wydanie bez cenzury,
• 1995 – Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego,
• 2000 – Czarci tuzin,
• 2002 – Zsyp ze śmietnika pamięci – wspomnienia, niedokończone,
• 2007 – Porwanie w Tiutiurlistanie, audiobook mp3, EZbook, czyta i śpiewa Jerzy Trela,
• 2010 – Porwanie w Tiutiurlistanie, ilustracje Paweł Kłudkiewicz, Wydawnictwo Babaryba,
• 2012 – Kamienne Tablice, audiobook mp3, Agencja Artystyczna MTJ, czyta Roman Felczyński,
• 2015 – Kamienne tablice, wznowienie wydania przez Bellonę i Albatros,
• 2015 – Porwanie w Tiutiurlistanie, audiobook mp3, Bellona, czyta Marian Opania,
• 2016 – Stone Tablets, tłumaczenie Stephanie Kraft, Wydawca: Paul Dry Books, Philadelphia.

Twórczość Żukrowskiego charakteryzuje się niezwykłą różnorodnością tematów, stylistyk oraz form, co sprawia, że jest ona nadal ceniona i chętnie czytana przez kolejne pokolenia.

Filmografia

W bogatej twórczości Wojciecha Żukrowskiego, jego wkład jako scenarzysty zajmuje wielkie miejsce, zwłaszcza w polskim kinie. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych scenariuszy:

• Lotna (1959),
• Skąpani w ogniu (1963),
• Barwy walki (1964),
• Kierunek Berlin (1968),
• Ostatnie dni (1969),
• Zwycięstwo (1974),
• Potop (1974),
• Pan Wołodyjowski (1969, dialogi).

Warto również zwrócić uwagę na filmy nakręcone na podstawie jego powieści. Oto kilka z nich:

• Zapach psiej sierści (1982),
• Kamienne tablice (1984),
• Porwanie w Tiutiurlistanie (1986).

Ordery i odznaczenia

Wojciech Żukrowski, znany z licznych osiągnięć, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które świadczą o jego wkładzie w literaturę oraz działalność społeczną. Poniżej przedstawione są przyznane mu wyróżnienia:

• Order Budowniczych Polski Ludowej (1976, przyznany na 60-lecie narodzin pisarza),
• Order Sztandaru Pracy I klasy (1964),
• Order Sztandaru Pracy II klasy (11 lipca 1955),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (26 marca 1954),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1953),
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie),
• Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1981),
• Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955),
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1966),
• Order Uśmiechu (1974, nr legitymacji 110),
• Złota Odznaka Trybuny Robotniczej (1973),
• Order Przyjaźni Narodów (ZSRR, 1987),
• Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1985),
• Złoty Medal „Za zasługi w rozwoju przyjaźni i współpracy z Czechosłowacją” (Czechosłowacja, 1986).

Nagrody

Wojciech Żukrowski, jako uznany pisarz, zdobył wiele wyróżnień w ciągu swojej kariery, co najlepiej ilustrują poniższe nagrody:

• 1953 – nagroda państwowa III stopnia za powieść Dni klęski,
• 1954 – nagroda miasta Wrocławia,
• 1955 – nagroda literacka im. W. Pietrzaka za Dom bez ścian,
• 1961 – nagroda literacka II stopnia Ministra Obrony Narodowej za Skąpani w ogniu,
• nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za Skąpani w ogniu,
• 1965 – nagroda zespołowa I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za scenariusze filmowe,
• 1967 – nagroda literacka im. W. Pietrzaka za powieść Kamienne tablice,
• 1969 – nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki,
• 1969 – honorowe członkostwo nadane w Polish Students’ Association, Chicago Illinois,
• 1974 – laureat plebiscytu czytelniczego „Moje książki 30-lecia” za Kamienne tablice,
• 1976 – nagroda miasta Warszawy,
• 1976 – wpisanie Porwania w Tiutiurlistanie na listę Hansa Christiana Andersena – światową listę najlepszych książek dla dzieci,
• 1976 – Złoty Kurier I miejsce w plebiscycie Kuriera Polskiego za Plaża nad Styksem,
• 1977 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży,
• 1978 – Odznaka Nagrody Państwowej I stopnia za całokształt twórczości,
• 1988 – nagroda specjalna Ministra Obrony Narodowej za całokształt twórczości,
• 1996 – Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za twórczość całego życia (nagroda przyznawana przez Związek Rzemiosła Polskiego).

---

Oceń: Wojciech Żukrowski

---