Bogusław Rybski

---

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Bogusław Rybski przyszedł na świat 3 maja 1922 roku w Krakowie, jako drugie dziecko w rodzinie Antoniego (1883–1940), który pełnił funkcję radcy w Zarządzie Miejskim, oraz Zofii z Wiochów (1892–1959). Jego starsza siostra, Janina (1924–2009), wybrała drogę kariery jako ekonomistka i harcmistrzyni. Wkrótce po ukończeniu szkoły podstawowej, Bogusław kontynuował swoją edukację w III Gimnazjum im. króla Jana Sobieskiego w Krakowie, gdzie 10 maja 1935 roku dołączył do 3. Krakowskiej Drużyny Harcerzy im. Kazimierza Pułaskiego. Drużyna ta cieszyła się wówczas dużym uznaniem wśród krakowskich harcerzy. W kwietniu 1939 roku zdobył pierwszy stopień instruktorski – dpp, po ukończeniu odpowiedniego kursu w Ojcowie.

Na koniec 1939 roku rozpoczął pracę jako sprzedawca w sklepie konfekcyjnym, zanim w obliczu zagrożenia wywózką do Niemiec zatrudnił się w Biurze Zasobów Generalnej Dyrekcji Kolei Wschodniej w Krakowie, gdzie spędził czas od grudnia 1941 do stycznia 1945 roku. W 1942 roku stał się członkiem Armii Krajowej, dołączając do Zgrupowania „Żelbet” w Krakowie, gdzie pełnił obowiązki dowódcy sekcji rozpoznawczej, a jego stopień to plutonowy podchorąży. Aktywnie uczestniczył w opracowywaniu planów dotyczących sytuacji wojskowej w niemieckiej części Krakowa.

Służba w ZHP

W lutym 1945 roku Bogusław rozpoczął pracę w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, gdzie był zmilitaryzowanym pracownikiem aż do października tego samego roku. W listopadzie 1945 roku został mianowany prokurentem, a nieco później zarządcą spółki „Eris” w Krakowie, którą kierował do grudnia 1948 roku. W styczniu 1949 dołączył do Odzieżowej Spółdzielni Pracy „Sprawność”, będąc jednym z jej założycieli i pełniąc funkcję wiceprezesa. Powstała ona z przekształcenia Składnicy Harcerskiej, jednostki Krakowskich Komend Chorągwi Harcerek i Harcerzy, która została rozwiązana podczas przekształcenia ZHP w OH ZMP. Równolegle rozpoczął studia na Akademii Handlowej, gdzie w 1949 roku uzyskał tytuł magistra nauk ekonomicznych i handlowych.

Niedługo po zakończeniu konfliktu, Bogusław powrócił do Związku Harcerstwa Polskiego, a 12 lutego 1945 roku został członkiem odbudowanej 3. Krakowskiej Drużyny Harcerzy. Pełnił tam funkcję plutonowego, w drużynie składającej się z około 200 harcerzy. W czerwcu 1945 roku, jako jeden z pierwszych po wojnie, zdobył stopień podharcmistrza. Drużyna szybko przekształciła się w szczep, złożony z trzech plutonów, któremu przewodził. W lipcu 1947 roku objął stanowisko komendanta obozu drużyny w Ostródzie. Vanaf 1948 roku był również aktywny w Komendzie Hufca Kraków-Wawel jako zastępca komendanta i skarbnik, a także kierownik działu gospodarczego Komendy Chorągwi.

W 1949 roku ożenił się z Zofią Broszkiewicz (1918–1998), starszym kustoszem i późniejszym dyrektorem biblioteki Akademii Handlowej w Krakowie. Ich małżeństwo nie doczekało się potomstwa. W obliczu przekształcenia ZHP w strukturę ZMP, Bogusław zrezygnował ze służby w ZHP 1 sierpnia 1951 roku, by zaangażować się w działalność w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym. Jako jeden z pierwszych uzyskał tytuł Przodownika Turystyki Górskiej PTTK, zdobywając uprawnienia na wszystkie grupy górskie. Ustanowił Koło Zakładowe przy Spółdzielni Pracy „Sprawność”, pełniąc funkcję prezesa przez 41 lat. Koło, liczące od 30 do 40 członków, wykazywało dużą aktywność, posiadając sekcje: górską, narciarstwa turystycznego oraz motorowo-krajoznawczą, w tym sekcję zagraniczną.

Odtworzenie ZHP i praca w Komendzie Chorągwi

Gdy pojawiły się sprzyjające okoliczności, Bogusław Rybski włączył się w działania mające na celu reaktywację ZHP. Był jednym z członków nowo powołanej 4 grudnia 1956 roku Krakowskiej Komendy Chorągwi Harcerstwa, gdzie pełnił rolę kierownika Wydziału Organizacyjnego. Uczestniczył w Krajowym Zjeździe Działaczy Harcerskich, co przyczyniło się do odnowienia działalności ZHP w całym kraju. 9 czerwca 1957 roku objął stanowisko zastępcy komendanta Chorągwi Krakowskiej ZHP ds. organizacyjnych, a 2 września tego samego roku uzyskał stopień harcmistrza. Był członkiem kierownictwa Komendy Chorągwi, która pracowała nad odbudową krakowskiego harcerstwa w szybkim tempie.

Do ZHP napływały setki młodych ludzi, co wymagało zorganizowania ich w strukturach. Komenda Chorągwi musiała ponownie ustalić organizację w całym województwie, stworzyć odpowiedni program działania oraz wspierać harcerstwo wiejskie. W planach były też szkolenia dla instruktorów od hufcowych do zastępowych, a Komenda była organizatorem wielu akcji obozowych, letnich i zimowych. W lecie 1957 roku zorganizowano 105 obozów, a w roku następnym liczba ta wzrosła do 223; zimą 1957/1958 odbyło się 40 obozów, a w 1958/1959 – 38. Większość z tych obozów charakteryzowała się wysoką jakością i dobrą oceną podczas wizytacji.

Po rezygnacji z powodu stanu zdrowia hm. Eugeniusza Fika, Bogusław został mianowany 10 lutego 1959 roku p.o. komendanta Krakowskiej Chorągwi Harcerstwa. Na II Zjeździe ZHP, który miał miejsce w tym samym roku, dołączył do Naczelnej Rady Harcerskiej. Mimo osiągnięć krakowskiego harcerstwa, w tym udanych akcji letnich, polityka wpłynęła na ich przyszłość. Krakowska Komenda Chorągwi okazała się zbyt konserwatywna dla aktualnych władz harcerstwa, co zostało sygnalizowane przez odejście druha Aleksandra Kamińskiego z władz naczelnych. W wyniku politycznych decyzji, Bogusław został zmuszony do ustąpienia ze swojego stanowiska 1 listopada 1959 roku, a razem z nim również część instruktorów.

Po opuszczeniu komendy chorągwi, odpowiadając na apel Aleksandra Kamińskiego („Wracajcie do drużyn”), Bogusław Rybski został drużynowym X Krakowskiej Drużyny Harcerzy im. Andrzeja Małkowskiego, która była wówczas jedyną drużyną o takim patronie w ZHP. Prowadził ją przez pięć kolejnych lat, rozwijając ją w Szczep „Żurawie”, którego komendantem pozostawał przez dziesięć lat. W tym czasie wychował wielu wartościowych instruktorów, a szczep przekazał swoim następcom w doskonałej kondycji. W 1969 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę z funkcji szczepowego, otrzymał honorowy tytuł harcmistrza Polski Ludowej. Po zakończeniu roli komendanta Szczepu „Żurawie”, pełnił różnorodne funkcje w Komendzie Hufca Kraków-Krowodrza oraz w Komendzie Chorągwi Krakowskiej ZHP, w tym przewodniczącego Chorągwianej Komisji Prób Instruktorskich i Komisji Kształcenia i Prób Instruktorskich Hufca. W grudniu 1989 roku, w czasie rozbicia harcerstwa, zdecydował się zakończyć swoją czynna działalność i współpracował jedynie z chorągwianą komisją historyczną.

Działalność w PTTK

Równolegle z aktywnościami w harcerstwie, Bogusław Rybski nieprzerwanie działał w PTTK. W 1964 roku wszedł w skład Oddziałowej Komisji Rewizyjnej, a później pełnił funkcję jej wiceprezesa do kwietnia 1970 roku, po czym objął przewodnictwo. Komisja w tym czasie była kluczowym elementem oddziału, zgłaszając wiele cennych inicjatyw oraz czuwając nad ich wprowadzeniem w życie. W 1981 roku, na Krajowym Zjeździe PTTK, został członkiem Głównej Komisji Rewizyjnej oraz jej prezydium. W 1985 roku wybrano go ponownie do prezydium, a na kolejnym zjeździe w 1989 roku został wiceprezesem Głównej Komisji Rewizyjnej, pełniąc tę funkcję przez 12 lat, do 1993 roku. Uczestniczył aktywnie w pracach komisji, które przygotowywały propozycje uchwał na kolejne zjazdy.

W późniejszych latach był także członkiem Kapituły Odznaczeń Zarządu Głównego oraz przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Oddziału Krakowskiego PTTK. Publikował także artykuły w „Gościńcu”, głównie dotyczące turystyki kwalifikowanej oraz obiektów turystycznych PTTK, formułując postulaty dotyczące niezbędnych zmian statutowych. W 1988 roku, po 49 latach działalności zawodowej, w tym 39 latach jako wiceprezes Spółdzielni Pracy „Sprawność”, przeszedł na emeryturę. W 2002 roku zawarł drugi związek małżeński z Teresą Grzelak.

Odznaczenia i wyróżnienia

W uznaniu za swoje wybitne dokonania, Bogusław Rybski został odznaczony licznymi nagrodami i wyróżnieniami, które świadczą o jego zaangażowaniu w życie społeczne oraz działalność w różnych dziedzinach. Oto lista istotnych odznaczeń:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2005),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975),
• Złoty Krzyż Zasługi (1973),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1981),
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego,
• Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1981),
• Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1971),
• Złota Odznaka Zasłużonego Działacza Turystyki,
• Złota Honorowa Odznaka PTTK,
• Złota Odznaka Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa,
• Członek Honorowy PTTK (nadany przez Walny Zjazd PTTK w 1993).

Te odznaczenia podkreślają nie tylko jego zaangażowanie, ale również pasję do pracy na rzecz innych ludzi oraz promowania turystyki w Polsce.

---

Oceń: Bogusław Rybski

---