Zygmunt Szweykowski (muzykolog)


Zygmunt Marian Szweykowski, wybitny polski muzykolog, urodził się 12 maja 1929 roku w Krakowie. Jego życie zawodowe i osiągnięcia naukowe sprawiły, że stał się jednym z najbardziej cenionych ekspertów w swojej dziedzinie.

W ciągu swojej kariery Szweykowski zyskał miano profesora nauk humanistycznych. Jego prace koncentrowały się głównie na muzyce renesansowej i barokowej, co przyczyniło się do głębszego zrozumienia tych epok w historii muzycznej.

Odszedł z tego świata 3 sierpnia 2023 roku, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskiej muzykologii.

Życiorys

Zygmunt Szweykowski był synem Zygmunta Szweykowskiego, znanego historyka literatury, oraz Antoniny z Janiszewskich. W latach 1946–1951 studiował muzykologię w Poznaniu pod okiem profesora Adolfa Chybińskiego. W 1964 roku uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie pod kierunkiem profesora Józefa Chomińskiego rozwijał swoją pracę naukową. W 1987 roku obronił habilitację, a trzy lata później został uhonorowany tytułem profesorskim.

Jego działalność dydaktyczna obejmowała zarówno Polskę, jak i międzynarodowe uczelnie. Prowadził wykłady w wielu instytucjach, w tym na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, Uniwersytecie Warszawskim oraz w Instytucie Sztuki PAN. Za granicą wykładał w takich miejscach jak Alice Springs, Bazylea, Bochum, Lublana, Padwa, Rzym, Illinois, Uppsala i Salzburg.

W swojej pracy badawczej koncentrował się na wielu interesujących zagadnieniach, w tym:

  • badaniach nad muzyką włoską XVII wieku, a szczególnie nad historią włoskiej dramma per musica,
  • teorii muzyki XVII wieku oraz włoskiej praktyce wykonawczej tego okresu,
  • muzyce polskiego renesansu i baroku, w szczególności na specyfice przemian stylistycznych, okresie saskim oraz zasadach i roli estetycznej techniki koncertującej,
  • koncepcji manieryzmu jako stylu muzycznego na przełomie XVI i XVII wieku.

Wybrane publikacje

W dorobku Zygmunta Szweykowskiego znajduje się wiele znaczących prac, które przyczyniły się do rozwoju muzykologii w Polsce oraz poza jej granicami. Jego publikacje obejmują różnorodne tematy, od kultury wokalnej po analizę włoskiej muzyki.

  • Kultura wokalna XVI-wiecznej Polski, Kraków 1957,
  • Musica Moderna w ujęciu Marka Scacchiego, Kraków 1977,
  • Między kunsztem a ekspresją. 1 Florencja. 2. Rzym (współautor: Anna Szweykowska), Kraków 1992-1994,
  • Włosi w kapeli królewskiej polskich Wazów (współautor: Anna Szweykowska), Kraków 1997,
  • Historia muzyki w XVII wieku. Muzyka we Włoszech. I Pierwsze zmiany. II Technika polichóralna. III Madrygał wielogłosowy. V Dramma per musica (współautorzy: Anna Szweykowska, Aleksandra Patalas, Zofia Fabiańska, Piotr Wilk), Kraków 2000-2007.

Odznaczenia i nagrody

Wielki muzykolog Zygmunt Szweykowski otrzymał liczne odznaczenia i nagrody za swoje wybitne osiągnięcia artystyczne i naukowe, które są doceniane nie tylko w Polsce, ale i poza jej granicami. Jego wkład w rozwój muzykologii oraz działalność na rzecz kultury muzycznej są nieocenione.

Oto zestawienie najważniejszych wyróżnień, które zasłużenie trafiły w jego ręce:

  • Złoty Krzyż Zasługi (1974),
  • Nagroda Polskiej Akademii Nauk (1978),
  • Nagroda Miasta Krakowa (1982),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (1994),
  • Nagroda Związku Kompozytorów Polskich (1995),
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1999),
  • Nagroda Prezesa Rady Ministrów (2003).
Źródło: biogram na stronie Instytutu Muzykologii UJ

Przypisy

  1. Zygmunt Marian Szweykowski (1929–2023). ruchmuzyczny.pl. [dostęp 04.08.2023 r.]
  2. Wiesław Ratajczak i Tomasz Sobieraj: Szweykowski Zygmunt. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 49. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla, 2014, s. 494. ISBN 978-83-63352-26-4.
  3. Prof. dr hab. Zygmunt Marian Szweykowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 12.10.2014 r.]
  4. a b c Biogram na stronie Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 02.03.2009 r.]
  5. Dobrzańska-Fabiańska 2007, s. 268.
  6. Dobrzańska-Fabiańska 2007, s. 269.

Oceń: Zygmunt Szweykowski (muzykolog)

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:23