Bolesław Lepszy


Bolesław Adam Marian Lepszy, urodzony 10 czerwca 1888 roku w Krakowie, był wybitną postacią w historii polskiego lotnictwa. Zasłynął jako porucznik pilot Wojska Polskiego i był odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi najwyższe uznanie za męstwo na polu bitwy.

Jego życie zakończyło się 18 lipca 1974 roku w Toronto, gdzie osiedlił się po wojnie. Jego wkład w historię i rozwój lotnictwa wojskowego w Polsce pozostaje nieoceniony.

Życiorys

Bolesław Lepszy przyszedł na świat 10 czerwca 1888 roku w Krakowie, w rodzinie Leonarda oraz Karoliny z Wolańskich. W młodzieńczych latach kształcił się w Państwowym III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie. Po zakończeniu edukacji, 10 października 1913 roku, został powołany do służby w cesarskiej i królewskiej Armii, gdzie przydzielono go do c. i k. Pułku Piechoty Nr 1 z siedzibą w Opawie.

W dniu 15 maja 1915 roku Bolesław przeszedł do c. i k. Lotnictwa na stanowisko oficera technicznego. W czerwcu 1918 roku podjął szkolenie w oficerskiej szkole obserwatorów, a już 10 sierpnia 1918 roku znalazł się w 6 kompanii lotniczej (niem. Fliegerkompanie 6) w Tiranie, gdzie pełnił rolę oficera technicznego oraz obserwatora. 1 listopada 1917 roku został mianowany podporucznikiem, a 1 czerwca 1918 roku awansowany na porucznika.

Po zakończeniu działań I wojny światowej, w grudniu 1918 roku wrócił z Albanii do Krakowa. Został przyjęty do Wojska Polskiego 17 stycznia 1919 roku, począwszy od 1 listopada 1918 roku, uzyskując zatwierdzenie swojego stopnia podporucznika z armii austro-węgierskiej. Otrzymał przydział do Eskadry Lotniczej Kraków, późniejszej 5. eskadry wywiadowczej, gdzie przeszedł przeszkolenie w zakresie pilotażu.

Od sierpnia 1919 roku walczył jako pilot w wojnie polsko-bolszewickiej. 27 maja 1920 roku uczestniczył w atakach na nieprzyjacielskie pociągi pancerne „Bela Kun” oraz „Krasnyj Krestianin”. Polskie siły lotnicze zdołały zniszczyć tory, uszkadzając oba pociągi, które następnie zdobyła piechota. Podczas wyżej wymienionych działań Bolesław został ranny w głowę, ale mimo tego kontynuował walkę aż do zakończenia walki i całkowitego wykorzystania amunicji oraz bomb. Zdołał powrócić na macierzyste lotnisko nawet w obliczu odniesionej rany.

W lipcu, z powodu trudnej sytuacji na froncie, przerwał swój proces rekonwalescencji i powrócił do eskadry. Od 1 sierpnia brał udział w atakach skierowanych przeciwko oddziałom 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego. 6 sierpnia, w towarzystwie obserwatora Tomasza Turbiaka, zrealizował wywiadowczy lot, który trwał 4 godziny, na trasie: Tarnopol – Toustoług – Łoszniów – Janów – Trembowla – Strusów – Mikulińce – Nastasów – Ludwikówka – Zazdrość – Darachów – Burkanów. W trakcie lotu udało im się wykryć nieprzyjacielskie tabory oraz zidentyfikować zniszczone mosty.

19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony w stopniu porucznika w Wojskach Lotniczych, wyznaczając termin na 1 kwietnia 1920 roku, w grupie oficerów z dawnej armii austro-węgierskiej. Po zakończeniu działań wojennych, w lutym 1921 roku, przeniesiono go do 6. eskadry wywiadowczej. 8 sierpnia 1921 roku zakończył swoje zaangażowanie w Wojsku Polskim, pozostając oficerem rezerwy z przydziałem do 2. pułku lotniczego w Krakowie, gdzie odbywał regularne ćwiczenia. 31 grudnia 1938 roku jego status uległ zmianie, kiedy to został przeniesiony do pospolitego ruszenia. Szczegóły dotyczące jego dalszych losów pozostają nieznane.

Ordery i odznaczenia

Bolesław Lepszy, w uznaniu za jego niezwykłą służbę w Wojsku Polskim, został uhonorowany różnorodnymi odznaczeniami, które świadczą o jego odwadze i poświęceniu.

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 475,
  • Krzyż Walecznych,
  • Polowa Odznaka Pilota nr 87 – przyznana 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”,
  • Srebrny Medal Waleczności 2 klasy.

Przypisy

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 15.11.2022 r.]
  2. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 169.
  3. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 138-139.
  4. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 244, 249, 256.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11.11.1928 r., s. 436.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 05.02.1921 r., s. 212.
  7. Ranglisten 1918 ↓, s. 1493.
  8. Ranglisten 1918 ↓, s. 290.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 9 z 28.01.1919 r., poz. 349.
  10. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 8 z 25.01.1919 r., poz. 303.
  11. Romeyko 1933 ↓, s. 58.
  12. Tarkowski 1991 ↓, s. 59.
  13. Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 108.
  14. Kolekcja ↓, s. 4.
  15. Kolekcja ↓, s. 3.
  16. Kolekcja ↓, s. 1.
  17. Adam Bolesław Lepszy (ID: psb.15053.6) [online], M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 23.03.2021 r.]

Oceń: Bolesław Lepszy

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:7