Kazimierz Putek, znany również pod pseudonimami „Gama”, „Nawój”, „Kamień” oraz „Zworny”, to postać, która wyróżniała się na tle historii Polski. Urodził się 22 lutego 1891 roku w Krakowie, gdzie również zmarł 27 lutego 1949 roku. Jego życie można opisać jako pełne zasług i zaangażowania w sprawy ojczyzny.
Był podpułkownikiem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego, co świadczy o jego wysokim statusie wojskowym i znaczącej roli w armii. Dodatkowo, Kazimierz Putek posiadał tytuł doktora nauk prawnych, co podkreśla jego wszechstronność i intelektualne osiągnięcia. W uznaniu swoich zasług w czasie służby wojskowej, został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi najwyższe wyróżnienie dla osób, które wykazały się odwagą w obliczu niebezpieczeństwa.
Życiorys
Urodziny Kazimierza Putka miały miejsce 22 lutego 1891 roku w Krakowie, w rodzinie Wincentego oraz Tekli z Kufterów. W 1909 roku z sukcesem zakończył naukę w gimnazjum klasycznym w Krakowie, co pozwoliło mu na przystąpienie do matury.
W kolejnych latach, od 1910 roku, rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, kontynuując tym samym swoją edukację w prestiżowej uczelni.
Przebieg służby
W latach 1909–1910 Kazimierz Putek rozpoczął swoją jednoroczną ochotniczą służbę w 13. pułku piechoty austriackiej. Następnie, od 1 maja 1913 do 28 lipca 1914, był aktywnym członkiem Związku Strzeleckiego, pełniąc funkcję zastępcy komendanta obwodowego w Rejonie Chrzanów w Lubiążu. Po wybuchu I wojny światowej ponownie związał się z armią austriacką, a po jej zakończeniu, od listopada 1918 roku, wstąpił do Wojsk Polskich.
1 czerwca 1921 roku rozpoczął służbę w Dowództwie 3 Armii, a jego macierzystym oddziałem stał się 1 pułk strzelców podhalańskich. W dniu 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora, z datą senioralną od 1 czerwca 1919 roku, zajmując 304. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Nadal służył w 1 pułku strzelców podhalańskich, który znajdował się w Nowym Sączu.
W latach 1922–1924 uczestniczył w Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu studiów i uzyskaniu dyplomu oficera Sztabu Generalnego, od 1 października 1924, został przydzielony do Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi, gdzie pełnił funkcję szefa Oddziału Ogólnego aż do listopada 1926 roku. W międzyczasie, w czasie swoich studiów i służby sztabowej, pozostał oficerem nadetatowym 27 pułku piechoty w Częstochowie.
W dniu 3 maja 1926 roku awansował na podpułkownika z datą senioralną 1 lipca 1925 roku oraz 26. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty. 31 października 1927 roku otrzymał przeniesienie z Biura Ogólno Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do 40 pułku piechoty „Dzieci Lwowskich” we Lwowie, obejmując stanowisko dowódcy I batalionu.
26 kwietnia 1928 roku zmienił stanowisko na zastępcę dowódcy 40 pułku piechoty, a od 1 września 1932 roku był komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień Miechów. W czerwcu 1934 roku przeniesiono go do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Powiat również na stanowisku komendanta. Z dniem 1 września 1938 roku jego jednostka przekształciła się w Komendę Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat, a jego funkcję nazwano „komendant Rejonu Uzupełnień”. Wciąż wykonywał swoje obowiązki na tym stanowisku w roku 1939.
W latach 1943–1944 pełnił rolę komendanta Podokręgu Rzeszów Armii Krajowej. 2 sierpnia 1944 roku informował komendanta Okręgu Krakowskiego AK o wolnym Rzeszowie, jednocześnie przekazując, że oddziały Armii Krajowej współdziałały z Sowietami w celu opanowania miasta, zdobywając m.in. baterię nieprzyjaciela. W mieście nastał spokój, a na ulicach patrol bezpieczeństwa sprawowali żołnierze AK w opaskach i z bronią.
5 sierpnia 1944 roku ujawnił się przed Sowietami jako dowódca 24 Dywizji Piechoty AK, rozpoczynając rozmowy, które jednak nie przyniosły rezultatu, ponieważ dowództwo AK odrzucało PKWN. Wobec tego braku porozumienia zalecał swoim oddziałom powrót do działań w podziemiu oraz kontynuację działalności konspiracyjnej. Wydawał także rozkazy dotyczące wysłania oddziałów AK na wsparcie walczącej Warszawie.
Na początku października 1944 roku wyraził zgodę na uderzenie na więzienie na Zamku w Rzeszowie, gdzie NKWD przetrzymywało i torturowało 400 żołnierzy AK. Zmarł 27 lutego 1949 roku i został pochowany na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie (kwatera IX-płn-6).
Ordery i odznaczenia
W uznaniu za niezwykłe zasługi w służbie wojskowej, Kazimierz Putek został wyróżniony wieloma odznaczeniami, odzwierciedlającymi jego odwagę i poświęcenie. Oto niektóre z najważniejszych nagród, które otrzymał:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5140, przyznany w 1922 roku,
- Krzyż Walecznych, który otrzymał trzykrotnie,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 24 maja 1929 roku,
- Medal Niepodległości, otrzymany 9 listopada 1933 roku.
Przypisy
- PUTEK, Kazimierz. [online], www.dws-xip.pl [dostęp 22.11.2021 r.]
- Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 16.07.2020 r.]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 09.12.1932 r., s. 413.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 173.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 31.10.1927 r., s. 296.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 272.
- M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”.
- Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 111.
- Spis oficerów 1921, s. 223, 834.
- Lista starszeństwa 1922, s. 32.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Józef Pszczoła | Antoni Hendel | Maria Younga-Mikulska | Franciszek Mroziński | Eugeniusz Babraj | Zbigniew Jurewicz | Władysław Kiliński | Józef Żymierski | Teodor Obraczay | Leon Winiarski (żołnierz) | Mieczysław Stępiński | Edward Schubert | Marian Garczyński | Aleksander Bobkowski | Edward Reymann | Bolesław Lepszy | Władysław Zdunik | Władysław Wodniecki | Tadeusz Müller | Stefan WyspiańskiOceń: Kazimierz Putek