Karol Stryjeński

---

Życiorys

Karol Stryjeński był osobą z bogatym dziedzictwem artystycznym, synem Tadeusza Stryjeńskiego, znanego na terenie Krakowa architekta, a także bratem Władysława. W młodości ukończył gimnazjum im. Sobieskiego w Krakowie, co stanowiło podstawę jego późniejszej kariery.

W latach 1907–1911 studiował architekturę na politechnice w Zurychu, a także rzeźbę w paryskiej École nationale supérieure des beaux-arts. Już na początku swojej kariery odniósł spory sukces, wygrywając w 1912 roku konkurs na projekt mieszkań robotniczych w Krakowie. Jego życie osobiste również było twórcze — 4 listopada 1916 roku ożenił się z Zofią Lubańską, która stała się znaną malarką, ilustratorką i projektantką tkanin. Niestety, małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1927 roku, ale para doczekała się trójki dzieci: córki Magdaleny (1918–1991) oraz synów bliźniaków: Jana i Jacka.

W 1922 roku Stryjeński zdobył pierwszą nagrodę w rządowym konkursie na plan regulacji Zakopanego, co podkreślało jego talent architektoniczny. Od tego samego roku piastował stanowisko dyrektora Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, gdzie znacząco podniósł standardy edukacyjne. Jego uczniowie zdobyli złote medale na Wystawie Sztuk Dekoracyjnych w Paryżu w 1925 roku, co stanowiło kolejny dowód na jego wpływ na sztukę.

Oprócz działalności w zakresie edukacji, Karol Stryjeński aktywnie uczestniczył w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim, gdzie był prezesem sekcji narciarskiej oraz organizatorem zawodów sportowych. W 1927 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie objął katedrę rzeźby monumentalnej na Akademii Sztuk Pięknych. Niestety, w 1932 roku zmarł w wyniku wylewu krwi do mózgu. Po śmierci spoczął w rodzinnym grobowcu w Krakowie, ale zgodnie z jego ostatnią wolą, po kilku miesiącach jego prochy przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (kw. L-I-19).

Projekty i realizacje

Karol Stryjeński, uznawany za znaczącą postać w polskiej architekturze, zrealizował wiele interesujących projektów. W jego dorobku znajdują się między innymi:

• wnętrza pawilonu polskiego na Międzynarodowej Wystawie Sztuk Dekoracyjnych w Paryżu w 1925 roku, gdzie autorem pawilonu był Józef Czajkowski,
• gmach Instytutu Propagandy Sztuki, wzniesiony w Warszawie,
• skocznia narciarska Wielka Krokiew w Zakopanem, która przyciąga miłośników sportów zimowych,
• mauszoleum Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem,
• różne schroniska tatrzańskie, w tym Schronisko PTTK nad Morskim Okiem oraz dawne schronisko na Hali Gąsienicowej, a także Trzecie schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich,
• odbudowa i rozbudowa kościoła św. Jana Chrzciciela w Radłowie,
• kaplica nagrobna rodu Scipio del Campo w Łopuszce Wielkiej.

Projekty Stryjeńskiego odzwierciedlają jego niezwykłe umiejętności i pasję do architektury, przyczyniając się do wzbogacenia polskiego krajobrazu kulturowego.

---

Oceń: Karol Stryjeński

---