Konstanty Węgrzyn, urodzony 16 maja 1936 roku w Krakowie, to postać, która na stałe zapisała się w polskiej kulturze. Jego życie zakończyło się 18 listopada 2023 roku, również w rodzinnym Krakowie.
Był uznawanym antykwariuszem oraz kolekcjonerem sztuki, a jego pasja do sztuki i antyków przyczyniła się do wzbogacenia polskiego dziedzictwa kulturowego. Dodatkowo, przez ponad dekadę współpracował z wybitnym reżyserem Tadeuszem Kantorem oraz Teatrem Cricot 2, co na zawsze wpisało go w historię teatru.
Wczesne lata
Konstanty Węgrzyn, z wykształcenia prawnik, ukończył studia na Wydziale PrawaUniwersytetu Jagiellońskiego w 1958 roku. Jego kariera zawodowa rozpoczęła się jako radca prawny, a później jako kierownik wydziału mieszkaniowego Dzielnicowej Rady Narodowej Podgórze, gdzie pełnił tę ważną funkcję w latach 1959-1962.
W 1962 roku Węgrzyn objął stanowisko wiceprezesa prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Zwierzyniec w Krakowie, które zajmował aż do 1971 roku. Jego zaangażowanie w sprawy lokalne przyczyniło się do rozwoju społeczności w tym regionie.
W sektorze kultury rozpoczął swoją pracę w 1971 roku, obejmując stanowisko dyrektora Wydziału Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. Dwa lata później, w 1973 roku, został dyrektorem Departamentu Plastyki Ministerstwa Kultury i Sztuki, gdzie miał znaczący wpływ na rozwój sztuki i kultury w Polsce.
W 1978 roku Węgrzyn został dyrektorem Przedsiębiorstwa Państwowego Desa na Polskę południową, sprawując tę odpowiedzialną funkcję do 1986 roku. Jego działalność w tych różnych rolach znacząco wpłynęła na środowisko prawnicze oraz kulturalne w kraju.
Cricot 2 i Cricoteka
W 1979 roku Konstanty Węgrzyn pełnił rolę komisarza wystawy zatytułowanej “Malarze z kręgu Cricot 2”, która była częścią cyklu “Polska awangarda 1910-1978”. Wydarzenie to miało miejsce w renomowanym Palazzo delle Esposizioni w Rzymie, a jego daty obejmowały okres od 27 stycznia do 2 marca. Na wystawie zaprezentowano dzieła wybitnych artystów, takich jak Maria Jarema, Maria Stangret, Zbigniew Gostomski, Kazimierz Mikulski, Andrzej Wełmiński, Roman Siwulak oraz Tadeusz Kantor.
Rok później, w 1980 roku, Węgrzyn stał się współorganizatorem oraz pierwszym dyrektorem Cricoteki – Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora. Pełnił tę funkcję aż do 1986 roku oraz powrócił do niej na krótko w 1988 roku. Jego działania koncentrowały się na stworzeniu solidnej struktury organizacyjno-administracyjnej w ramach Ośrodka. W czasie współpracy z Cricoteką, Węgrzyn aktywnie uczestniczył w światowych tournée Teatru Cricot 2, mając okazję prezentować spektakle na różnych kontynentach.
Po 1990 roku
W 1991 roku Konstanty Węgrzyn założył Salon Dzieł Sztuki Connaisseur, który początkowo ulokowany był przy Rynku Głównym 11 w Krakowie. Warto dodać, że aktualna siedziba zmieniła się i obecnie znajduje się przy Rynku Głównym 7. Węgrzyn był właścicielem salonu aż do 2009 roku, a po tym czasie kontynuował współpracę z salonem jako niezależny rzeczoznawca.
W nawiązaniu do aktywności edukacyjnej, w latach 2008–2016 pełnił funkcję wykładowcy na podyplomowych studiach „Rynek Sztuki i antyków”, które były organizowane przez Akademię Krakowską im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego oraz Stowarzyszenie Antykwariuszy i Marszandów Polskich. Jego wiedza i doświadczenie wzbogacały program studiów, przyciągając wielu zainteresowanych tematem sztuki i antyków.
Wystawy
Konstanty Węgrzyn, już od czasu działalności P.P. Desa, angażował się w szeroko pojętą działalność wystawienniczą. Kontynuował ją jako dyrektor Cricoteki oraz jako właściciel Salonu Dzieł Sztuki Connaisseur. W 1979 roku zorganizował wystawę w renomowanym Palazzo delle Esposizioni w Rzymie oraz liczne ekspozycje dla członków I i II Grupy Krakowskiej, a także aktorów Teatru Cricot 2. Do znaczących osobistości jego współpracy zaliczają się między innymi Leopold Lewicki (2001), Zbigniew Gostwicki (2006) oraz Roman Siwulak, z którego pracami mieliśmy okazję zapoznać się w latach 2016 i 2019.
W okresie swojej kariery, Konstanty Węgrzyn miał również przyjemność współpracować z czołowymi przedstawicielami polskiej sztuki współczesnej. Jednym z nich był krakowski kolorysta Jan Szancenbach, z którym wystawiał w Lipsku w 1985 roku oraz w Londynie w 1991 roku. Innym artystą, z którym był związany, był Jerzy Duda-Gracz, którego reprezentował jako jedyny przedstawiciel na początku lat 90. XX wieku.
Po 1991 roku, jako właściciel Salonu Dzieł Sztuki Connaisseur, Węgrzyn zorganizował niezapomnianą wystawę obrazów Jacka Malczewskiego w 1997 roku. Współpraca z domem aukcyjnym Rempex przyniosła wystawę oraz aukcję prac Romana Kochanowskiego w 2001 roku, a także wykonano wystawę 8 prac Zygmunta Waliszewskiego, odkrytych w krakowskim dworku w 1993 roku. Dodatkowo, zorganizował także wystawę rysunków Wlastimila Hofmana w 2002 roku.
W ostatnich latach, Konstanty Węgrzyn co współorganizował wystawy takich artystów jak Tadeusz Szpunar (2006) oraz Eugeniusz Tukana-Wolski (2019). Warto również wspomnieć o wystawach Marii Więckowskiej z 2013 roku, Mikołaja Kochanowskiego (2017), Andrzeja Gettera z 2018 roku, Stanisława Popławskiego (2017), Krzysztofa Kędzierskiego (2014) oraz Henryka Burzeca (2019).
Odznaczenia i nagrody
W 2021 roku Konstanty Węgrzyn otrzymał wyróżnienie w postaci odznaki „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Przypisy
- MaciejM. Jakubowski MaciejM., Konstanty Węgrzyn (1936-2023) [online], Salon Dzieł Sztuki Connaisseur, 20.11.2023 r. [dostęp 23.11.2023 r.]
- Konstanty Węgrzyn [online], nekrologi.wyborcza.pl, 23.11.2023 r. [dostęp 23.11.2023 r.]
- KatarzynaK. Siwiec KatarzynaK., MaciejM. Jakubowski MaciejM., KonstantyK. Węgrzyn KonstantyK., Rynek sztuki w Krakowie. Co się najlepiej sprzedawało dawniej, a co sprzedaje się dziś? [online], Gazeta Wyborcza, 15.10.2021 r. [dostęp 22.02.2024 r.]
- KatarzynaK. Łomnicka KatarzynaK., Kolekcja z dworku Mitery. Nieznane prace Zygmunta Waliszewskiego [online], Sztuki Piękne, 09.06.2021 r. [dostęp 22.02.2024 r.]
- Nasz historia [online], Salon Dzieł Sztuki Connaisseur [dostęp 22.02.2024 r.]
- NataliaN. Zarzecka NataliaN., Tadeusz Kantor we Włoszech [online], Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004 [dostęp 22.02.2024 r.]
- Zakopane [online], henrykburzec.netgaleria.pl [dostęp 22.02.2024 r.]
- Gloria Artis w Cricotece. Nagrodzeni aktorzy Teatru Cricot 2, badacze i opiekunowie dziedzictwa twórczości Tadeusza Kantora. [online], 2021 r.
- MIKOŁAJ KOCHANOWSKI MALARSTWO READY MADE 06.09. – 19.09.2017 [online], 2019 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Helena Unierzyska | Joanna Karpowicz | Anna Kociarz | Janusz Jędrzejczak | Igo (piosenkarz) | Małgorzata Szumowska | Jan Bąkowski (malarz) | Helena Bystrzanowska | Artur Gotz | Stefan Friedmann | Stanisław Matzke | Andrzej Warchał | Klara Bielawka | Józef Kostecki | Maria Orłowska-Gabryś | Piotr Królik | Józef Kasprowicz (aktor) | Jerzy Fasiński | Łukasz Orbitowski | Tadeusz PeiperOceń: Konstanty Węgrzyn