Krzysztof Sperski

---

Edukacja muzyczna

Edukacja muzyczna Krzysztofa Sperskiego rozpoczęła się w 1952 roku, gdy rozpoczął naukę pod okiem wiolonczelisty Jana Zaborowskiego w Państwowej Szkole Muzycznej w Gdyni, którą ukończył w 1957 roku. Następnie kontynuował naukę wiolonczeli w Średniej Szkole Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie klasy prowadził Franciszek Pokorniecki, uzyskując dyplom w 1963 roku. W kolejnych latach podjął studia muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej mieszczącej się w Sopocie, która w 1966 roku przeniosła się do Gdańska. Ukończył te studia w 1969 roku, zdobywając tytuł magistra sztuki w klasie Romana Sucheckiego.

Praca pedagogiczna

W dziedzinie edukacji muzycznej Krzysztof Sperski rozpoczął swoją działalność pedagoga jeszcze podczas studiów, w 1964 roku, w Państwowej Szkole Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Kwidzynie. Od 1966 roku przez ponad pół wieku związany był z Ogólnokształcącą Szkołą Muzyczną I i II st. im. Feliksa Nowowiejskiego w Gdańsku, gdzie prowadził klasę wiolonczeli.

W 1972 roku Krzysztof Sperski związał się z Akademią Muzyczną w Gdańsku, podejmując pracę jako nauczyciel akademicki. Jego kariera naukowa rozwijała się stopniowo, co pozwoliło mu na przejście przez wszystkie etapy kariery – od asystenta do profesora zwyczajnego. W swojej karierze pełnił również ważne funkcje, takie jak prodziekan czy dziekan na Wydziale Instrumentalnym, a od 1996 roku był prorektorem oraz kierownikiem Katedry Instrumentów Smyczkowych. Krzysztof Sperski był także członkiem senatu Akademii Muzycznej w Gdańsku w latach 2008–2012.

Jako uznany wykładowca, prowadził wiele seminariów oraz kursów mistrzowskich z zakresu gry na wiolonczeli oraz kameralistyki, zarówno w Polsce, m.in. w Olsztynie, Białymstoku, Warszawie, Wałbrzychu, Słupsku i Koszalinie, jak i za granicą w Niemczech, Szwajcarii, Grecji, Finlandii, Rosji, Białorusi, Chile i Peru.

Kariera naukowa

W 1983 roku Krzysztof Sperski ukończył przewód artystyczny, który był odpowiednikiem doktoratu. Dwa lata później, w roku 1985, zakończył przewód artystyczny II stopnia, co jest ekwiwalentem habilitacji. W 1993 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego w dziedzinie sztuk o sztukach pięknych.

Jako badacz koncentruje się na odkrywaniu i przywracaniu do życia zapomnianych dzieł polskiej literatury muzycznej, szczególnie w obszarze wiolonczeli i muzyki kameralnej. Opracowuje te utwory, dostosowując je do współczesnych warunków wykonawczych. W gronie tych zaginionych dzieł można wymienić wiele znaczących kompozycji:

• Ignacy Feliks Dobrzyński – Grand Trio,
• Ludomir Michał Rogowski – Suite Rapsodique,
• Feliks Nowowiejski – Fantazja „Legenda Bałtyku”,
• Karol Skarżyński – Polonez, Scherzo-Caprice,
• Samuel Kossowski – Polonez z Introdukcją,
• Karol Kurpiński – 3 Polonezy,
• Antoni Rutkowski – Trio g-moll,
• Władysław Walentynowicz – Sonata breve na wiolonczelę i fortepian,
• Franciszek Mirecki (1791–1862) – Trio F-dur na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op. 22,
• Wojciech Sowiński (1805–1880) – Trio h-moll op. 76 na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (redakcja Anna Prabucka-Firlej, Paweł Kukliński i Krzysztof Sperski),
• Michał Kleofas Ogiński (1765–1833) – Trzy tańce na wiolonczelę i fortepian (transkrypcja: Krzysztof Sperski),
• Henryk Waghalter (1869–1961) – Gawot op. 5 & Gawot op. 12 na wiolonczelę i fortepian (redakcja: Krzysztof Sperski),
• Ferdynand Macalik (1887–1954) – Polonez na wiolonczelę i fortepian (redakcja: Krzysztof Sperski),
• Auguste Franchomme (1808–1884) – Nokturny Chopina z op. 55 na wiolonczelę i fortepian (redakcja: Krzysztof Sperski).

Wydawnictwa

Krzysztof Sperski, wybitny muzyk i kompozytor, przyczynił się do rozwoju polskiej muzyki kameralnej, szczególnie w obszarze baroku. Jego wkład można dostrzec w następujących publikacjach:

• Z zagadnień wykonawczych kameralnej muzyki baroku (Anna Prabucka-Firlej, Krzysztof Sperski) Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, 1988,
• Scherzo-caprice op. 13 na wiolonczele̜ i fortepian (Karol Skarżyński, Krzysztof Sperski), Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2003.

Oprócz tego, Krzysztof Sperski opublikował również prace w Zeszytach Naukowych oraz w Pracach Specjalnych Wydawnictw Akademii Muzycznych w Gdańsku i Warszawie.

Działalność koncertowa

Krzysztof Sperski, jako artysta występujący zarówno solowo, jak i w składach kameralnych, miał okazję zaprezentować swoje umiejętności w licznych ośrodkach muzycznych w Polsce oraz w wielu krajach europejskich. Jego kariera koncertowa obejmuje występy w takich miejscach jak Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Dania, Szwecja, Finlandia, Rosja, Litwa, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Czechy, Rumunia, Bułgaria, Chorwacja, Włochy, Szwajcaria, Francja, Hiszpania i Austria, jak również w Chile, Peru i Iranie.

W repertuarze jego koncertów szczególną uwagę zwraca na utwory polskich kompozytorów. Jego działalność muzyczna przyczyniła się do popularyzacji dzieł twórców związanych z regionem Wybrzeża, których kompozycje wykonywane były przez niego wielokrotnie. Warto podkreślić, że dzięki jego staraniom na międzynarodowych scenach zabrzmiały dzieła takich artystów jak Eugeniusz Głowski, Władysław Walentynowicz, Henryk Jabłoński, Kazimierz Guzowski, Cezary Paciorek, Honorata Łopaszyńska oraz Marek Czerniewicz.

W 1977 roku, współpracując z Anną Prabucką-Firlej (fortepian) oraz Markiem Schillerem (klarnet), założył TRIO GDAŃSKIE, z którym osiągnął szereg znaczących sukcesów artystycznych. Oprócz koncertów, aktywnie brał udział w wielu prestiżowych festiwalach muzycznych, takich jak Kołobrzeskie Wieczory Wiolonczelowe, Poznańska Wiosna Muzyczna, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Kameralnej w Płowdiwie, Warneńskie Lato, Mousikis Imeres w Salonikach, Music for Visitors w Helsinkach oraz Nordelbische Internationale Sommerkonzerte i Mattheiser Herbstkonzerte.

Współpraca z zespołem zaowocowała nie tylko występami na żywo, ale także nagraniami radiowymi oraz telewizyjnymi, a także trzema wydanymi płytami CD. Jego wkład w polską muzykę klasyczną i kameralną jest nieoceniony.

Nagrania

W dorobku Krzysztofa Sperskiego znajdują się interesujące nagrania związane z muzyką Gdańska, które zasługują na szczególną uwagę.

• Skarby muzyki Gdańska (XX w.). Poza kalendarzem, Futurex Classics – 1997,
• Musik Treasures of Old Gdansk (20th Century) „Skarby muzyki Gdańska” (XX wiek) – 2003.

Inna działalność

„Krzysztof Sperski aktywnie uczestniczył w pracach jury zarówno międzynarodowych, jak i krajowych konkursów muzycznych, organizowanych w takich miejscach jak Gdańsk, Sztokholm, Hamburg, Łódź, Poznań, Wrocław oraz Ústí nad Orlici.

Od 1974 roku pełni rolę organizatora cotygodniowych koncertów pod nazwą „Czwartkowe Wieczory Muzyczne” w Dworku Sierakowskich w Sopocie. To właśnie w tych wydarzeniach pojawili się najwybitniejsi artyści polscy i międzynarodowi, a także utalentowani studenci oraz uczniowie szkół muzycznych. Ponadto, stworzył „Koncerty na Zamku w Bytowie”, które odbywają się regularnie od 1982 roku, oraz „Letnie Koncerty Organowe i Kameralne” w Kolegiacie w Kartuzach, które mają miejsce od 1983 roku.

Sperski jest również członkiem różnych organizacji społecznych, w tym:

• Towarzystwo przyjaciół Sopotu (gdzie jest jednym z dwudziestu członków założycieli),
• Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków,
• Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Gdańsku,
• Towarzystwo Muzyczne im. Karola Kurpińskiego we Włoszakowicach,
• Stowarzyszenie „Klub Dżentelmena”, które łączy laureatów plebiscytu na dżentelmena roku.

Odznaczenia i nagrody

Krzysztof Sperski, wybitny działacz kulturalny, zdobył szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego zaangażowaniu i wpływie w dziedzinie kultury oraz edukacji.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2002),
• Złoty Krzyż Zasługi (1985),
• Złoty Medal za Długoletnią Służbę (2021),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (2001),
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2019),
• Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2009),
• Medal Księcia Mściwoja II (2010),
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1978),
• Odznaka „Za zasługi dla Gdańska” (1981),
• Medal Wojewody Gdańskiego „Sinit sua premia laudi” (2004),
• Medal Zasłużonym Ziemi Bytowskiej (1989),
• Medal 650-lecia Miasta Bytowa (2002),
• Medal SPAM „Za zasługi dla muzyki polskiej” (2017),
• Plakieta Marszałka „De nihilo nihil fit” (2014),
• Sopocka Muza (2004),
• Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (2010),
• Honorowy Obywatel Sopotu (2022).

Jego osiągnięcia pokazują nie tylko talent, ale też pasję do pracy, która na trwałe wpisała się w historię kultury regionalnej oraz krajowej.

---

Oceń: Krzysztof Sperski

---