Stanisław Kurkiewicz

Medycyna i zdrowie

Stanisław Teofil Kurkiewicz był wybitnym polskim lekarzem, który miał znaczący wpływ na rozwój medycyny w Polsce. Urodził się 5 lutego 1867 roku w Krakowie, a jego życie zakończyło się 14 listopada 1921 roku, również w Krakowie.

W swojej karierze koncentrował się głównie na chorobach wewnętrznych oraz seksuologii, dziedzinach, które odgrywają kluczową rolę w zdrowiu i dobrym samopoczuciu ludzi. Dzięki swoim badaniom i praktyce wpłynął na podejście do medycyny w Polsce, zostawiając trwały ślad w historii tej profesji.

Życiorys

Stanisław Kurkiewicz przyszedł na świat w Krakowie jako syn Andrzeja Kurkiewicza, radnego miejskiego (1829–1871), oraz Franciszki z domu Tyrkalskiej (zm. 1904). Z informacji, które przetrwały, wynika, że miał on liczne rodzeństwo, co niewątpliwie wpłynęło na jego dalsze życie. W swojej edukacji rozpoczął naukę w Gimnazjum św. Jacka, gdzie w 1886 roku uzyskał maturę. Następnie podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po ukończeniu edukacji w 1892 roku, tytuł doktora wszechnauk lekarskich otrzymał 30 marca 1896 roku.

Po ukończeniu studiów, doktor Kurkiewicz rozpoczął swoją praktykę w Szpitalu Św. Łazarza, jednak od 1902 roku postanowił skoncentrować się na pracy prywatnej. Przyjmował pacjentów w różnych miejscach: najpierw na Starowiślnej 21, później na Jabłonowskich 14, a następnie na Biskupiej 3, by ostatecznie przenieść się na ulicę Batorego 20. Niestety na skutek pogarszającego się stanu zdrowia, zakończył swoją działalność lekarską. Zmarł 14 listopada 1921 roku w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w grobie rodzinnym (kwatera Cb).

W życiu osobistym Stanisław Kurkiewicz był mężem Urszuli, z domu Jewułła (1865–1953). Małżeństwo to doczekało się trzech synów: Stanisława (1901–1942), Czesława (1904–1983) oraz Mieczysława (1910–1980). W ciągu swojej kariery opublikował szereg prac naukowych, skupiając się głównie na zagadnieniach związanych z seksuologią. W 1909 roku podjął próbę wydania czasopisma lekarskiego pt. „Lekarz”, jednak ukazał się tylko jeden numer.

Doktor Kurkiewicz ma na swoim koncie również znaczące osiągnięcia. W 1902 roku wprowadził do języka polskiego pojęcie „seksuologia”, niezależnie od Iwana Blocha, który był uznawany za autora tego terminu. Zaproponował także termin ipsacji, który zyskał na popularności dzięki pracy Magnusa Hirschfelda. Dodatkowo, w 2008 roku powstała Fundacja Promocji Zdrowia Seksualnego imienia dr. Stanisława Kurkiewicza.

Będąc postacią znaną w kręgach medycznych, zasłynął również z ekscentrycznego stylu pisarskiego, który stosował w swoich tekstach publicystycznych. Dla przykładu, cykl felietonów w tej tematyce opublikował w 1924 roku Tadeusz Boy-Żeleński. Interesującym faktem jest, że doktor Kurkiewicz stał się jednym z bohaterów powieści kryminalnej autorstwa Jacka Dehnela oraz Piotra Tarczyńskiego, zatytułowanej „Rozdarta zasłona”.

Prace

Stanisław Kurkiewicz zrealizował wiele istotnych prac, które w znacznym stopniu przyczyniły się do rozwoju wiedzy o płciowości oraz zdrowiu w Polsce na początku XX wieku. Wśród jego publikacji można znaleźć zarówno artykuły, jak i książki, które poruszają zróżnicowane aspekty życia płciowego oraz zdrowia.

  • Życie płciowe kobiety, Monitor nr 35-37, 1897,
  • Na uspokojenie płciowe, Przewodnik zdrowia 6 nr 12, 1900,
  • W sprawie samiennej (onanistycznej) u naszej młodzi, Przewodnik zdrowia nr 12, ss. 95–98, 1900,
  • Eukazyna wobec zgagi, Gazeta Lekarska 35 (10), s. 254–256, 1900,
  • Rozmyślania pozjazdowe, Przewodnik zdrowia 6 nr 9-12, 1900,
  • Sprawa małżeństwa w świetle zeznań ustnych i pisemnych…, Przewodnik zdrowia nr 1, 1901,
  • Walka z samieństwem (onanizmem), Przewodnik zdrowia 7 (2), s. 13–14, 1901,
  • Zapusty a zdrowie, Przewodnik zdrowia 7 (3), 1901,
  • Rozmyślania pozjazdowe. Czego przestrzegać u dzieci w domu – czego w szkole?, Przewodnik zdrowia 7 (2), s. 9–13, 1901,
  • Z docieków (studyów) nad życiem płciowem. Tom I. Nieświadome błądzenia i cierpienia, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1905,
  • Tom II. Szczegółowe odróżnienie czynności płciowych, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1906,
  • Tom III. O ludowości (demokratyzmie) w miłości, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1905,
  • Z wiedzy płciowej, Świt nr 1 (1907),
  • Na drogę, Lekarz nr 1, s. 1–5, 1909,
  • Nerwowość u ludu wiejskiego, Lekarz nr 1, s. 5-9, 1909,
  • Choroby – a ożenek, Lekarz nr 1 s. 9–11, 1909,
  • Przedślubne stawiennictwo do lekarza, Lekarz nr 1 s. 11–13, 1909,
  • Leczenie chorób wewnętrznych, Lekarz nr 1 s. 13–17, 1909,
  • Zwyczaje chłopów pacyentów (Wypytywanie), Lekarz nr 1, s. 17–18, 1909,
  • Z zakresu płciownictwa (seksuologii), Lekarz nr 1, s. 18–19, 1909,
  • Płody mojego dowcipu, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1909,
  • Płciowe uświadomianie młodzieży, Goniec Poniedziałkowy nr 28, 1911,
  • O potrzebie uświadomiania się w zakresie lekarskim, Tygodnik Mieszczański nr 3, 1911,
  • Wybór do małżeństwa, Małżeństwo (Lwów) nr 10 (1912),
  • Kilka rad dla narzeczonych, Małżeństwo nr 15 (1912),
  • Nowy kierunek naukowo-społeczny, Monitor nr 32 (1912),
  • O uświadomianiu płciowym, Monitor nr 34 (1912),
  • Sexologia – a sexuologia, Głos lekarzy nr 16 s. 248–249 (1912),
  • O sprośności w piśmie i sztuce, Monitor nr 36 (1912),
  • Uwodzenie chłopców (przez kobiety), Monitor nr 38 (1912),
  • Pogatanka z medycyny estetycznej, Monitor nr 52 (1912),
  • Veřejná mravopočestnost, její přestoupení, tresty za to a stanovisko lékařovo, Zájmy lékařské 7 (1), s. 4–5 (1913),
  • O fizycznem odrodzeniu ludzkości, Monitor nr 20 (1913),
  • Słownik płciowy. Zbiór wyrażeń o płciowych: właściwościach, przypadłościach, i.t.p., Kraków: Drukarnia Związkowa, 1913,
  • Ludzkie życie płciowe – jako gałąź wiedzy lekarskiej względem wiedzy ogólnej, jako gałąź lekarskie praktyki, – i jako ruch społeczny: oświatowy, zapobiegawczy, i.t.p., Kraków: Drukarnia Związkowa, 1916,
  • Mój sposób (moja metoda) leczenia, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1916,
  • Podziwiajmy dary urody! Odezwa, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1917,
  • Samieństwo („Onania”). Określenie – istota – znaczenie – skutki – i.t.p. wiadomości dla osób dojrzałych, Kraków: Drukarnia Związkowa, 1917,
  • Moja dola lekarska (Zwierzenia się i uwagi, przed ludźmi dobrej woli), Kraków: Drukarnia Związkowa, 1919.

Przypisy

  1. Maryla Szymiczkowa: Rozdarta zasłona. Kraków: Wydawnictwo Otwarte, 2016 r.
  2. Andrzej Depko. Pionierzy medycyny seksualnej. „Przegląd Seksuologiczny”. 3, s. 26–32, 2005 r.
  3. Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51–1917/18. K – Ł, Krzysztof K. Stopka (red.), Mieczysław M. Barcik, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2009 r., s. 760, ISBN 978-83-88737-04-6.
  4. Żeleński (Boy). Kurkiewy szóste. Kurjer Polski nr 237 (29.08.1924 r.).
  5. Żeleński (Boy). Kurkiewy piąte. Kurjer Polski nr 236 (28.08.1924 r.).
  6. Żeleński (Boy). Kurkiewy rosną w powagę. Kurjer Polski nr 229 (21.08.1924 r.).
  7. Żeleński (Boy). Kurkiewy... aż do skutku. Kurjer Polski nr 208 (31.07.1924 r.).
  8. Żeleński (Boy). Kurkiewy wielkie i małe. Kurjer Polski nr 202 (25.07.1924 r.).
  9. Żeleński (Boy): Na marginesie „freudyzmu”. Kurjer Polski nr 199 (22.07.1924 r.).
  10. † Dr Stanisław Kurkiewicz. Nowa Reforma nr 264 (17.11.1921 r.), s. 3.
  11. Nekrologja. Polskie Czasopismo Lekarskie 10, s. 172, 1921 r.
  12. Słowo Lekarskie 3 (20), s. 191, 1913 r.
  13. Głos Narodu nr 281, 1898 r.
  14. Jerzy Lisiewicz: „Kurkiewicz, Stanisław” W: Polski Słownik Biograficzny Tom XVI zeszyt 2, s. 240–241.
  15. Karolina Grodziska: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków-Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1983 r., ISBN 83-08-01121-7, s. 339.
  16. Magnus Hirschfeld: Geschlechtskunde: auf Grund dreissigjähriger Forschung und Erfahrung bearbeitet. Band I: Die körperlichen Grundlagen. J. Püttmann, 1926 r., s. 248.
  17. Fundacja Promocji Zdrowia Seksualnego - O fundacji. [dostęp 13.06.2010 r.]

Oceń: Stanisław Kurkiewicz

★★★★★
Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:21