Stanisław Pudłowski


Stanisław Pudłowski to postać wybitna, związana z historią nauki w Polsce. Urodził się przed 23 marca 1597 roku w Krakowie i zmarł tamże 22 maja 1645 roku. Był on profesorem prawa na Uniwersytecie Krakowskim, co podkreśla jego znaczenie w świecie akademickim. Stanisław Pudłowski dokonał istotnych osiągnięć w dziedzinie matematyki oraz fizyki, czyniąc swoje nazwisko rozpoznawalnym wśród współczesnych mu uczonych.

Jego wkład w rozwój nauk prawnych oraz badań przyrodniczych współczesnych czasom, w których żył, zasługuje na szczególne uznanie. Był uczonym, który łączył teoretyczne podstawy z praktycznymi zastosowaniami, co czyni go postacią godną uwagi w dziejach nauki w Polsce.

Życiorys

Stanisław Pudłowski był przedstawicielem zamożnej rodziny mieszczan krakowskich, synem kuśnierza o imieniu Stanisław oraz jego żony, Jadwigi Honoraty. Jego edukacja rozpoczęła się 12 maja 1612 roku na Akademii Krakowskiej, gdzie już w 1614 roku uzyskał stopień bakałarza, a w 1618 roku z sukcesem obronił doktorat z filozofii.

W latach 1615-1617 jako bakałarz wykładał przedmioty związane z retoryką oraz kalendarzem gregoriańskim na Wydziale Filozoficznym. Kolejnym krokiem w jego karierze były studia prawnicze, które rozpoczął w Krakowie w 1619 roku. Kontynuował je w Rzymie w latach 1622-1625 i 25 stycznia 1625 obronił doktorat obojga praw. Po powrocie do Krakowa w 1627 roku, otrzymał zlecenie wykładów w Akademii Lubrańskiego w Poznaniu, gdzie uczył aż do 1632 roku.

18 czerwca 1632 roku został profesorem prawa cywilnego i kanonicznego, a 19 grudnia 1634 roku nostryfikował swój doktorat. W tym samym roku, w porozumieniu z Janem Brożkiem, działał na rzecz uczelni na sejmie warszawskim, broniąc jej interesów w sporze z jezuitami. W 1633 roku w Rzymie uzyskał od papieża Urbana VIII zakaz prowadzenia szkół publicznych przez jezuitów w Krakowie.

W 1635 roku Pudłowski został prepozytem w kościele św. Mikołaja. Tam zorganizował swoje miejsce pracy, które obejmowało zarówno pracownię fizyczną, jak i prywatne obserwatorium astronomiczne. Był pionierem w kwestii proponowania jednostek miar opartych na zjawiskach fizycznych oraz wymiarach Ziemi. Razem z Tytusem Liwiuszem Boratinim zasugerował, aby miarę długości zdefiniować na podstawie fenomenów wahadeł matematycznych, nadając tej jednostce nazwę „metra katolickiego”.

W 1638 roku objął stanowisko dziekana Wydziału Prawa, a w semestrze zimowym 1640 został wybrany na rektora Akademii Krakowskiej. W 1642 roku awansował na podkanclerzego uczelni, a od 1643 zasiadał w synodalnej komisji egzaminacyjnej. Po krótkiej chorobie zmarł w Krakowie, a jego ciało spoczęło w kościele Św. Mikołaja, gdzie egzekutorzy testamentu wznieśli mu nagrobek z epitafium, który niestety nie przetrwał do dzisiejszych czasów.

Podczas swojego życia zgromadził ogromny i cenny księgozbiór, który jednak zaginął i rozproszony został po jego śmierci. Pudłowski pozostawił również wiele prac, które były gotowe do druku, ale z powodu zaniedbań ze strony egzekutorów testamentu częściowo utracono je, a reszta spłonęła w 1719 roku podczas wielkiego pożaru Collegium Iuridicum.

W swoim testamencie Pudłowski wskazał legaty, które miały trafić do kościoła św. Mikołaja, a także do kościoła św. Marii Magdaleny, ufundował również altarię w Kościele Mariackim.


Oceń: Stanisław Pudłowski

Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:7