Władysław Bielański

---

Życiorys

Władysław Bielański przyszedł na świat w rodzinie, gdzie jego ojciec, Adam, pełnił funkcję inżyniera lądowo-wodnego oraz dyrektora Dróg Wodnych w Krakowie. Jego matką była Maria Waleria z Bogdańskich, znana współzałożycielka krakowskiego Towarzystwa Ogrodniczego, która żyła w latach 1886–1978. Władysław miał też rodzeństwo: Adama Bielańskiego, który został profesorem chemii, oraz Zofię Bielańską-Osuchowską, która osiągnęła tytuł profesora nauk przyrodniczych.

Kiedy ukończył gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza, w latach 1930–1934 realizował studia z zakresu zoologii oraz zootechniki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W następnej kadencji podejmował naukę weterynarii w lwowskiej Akademii Medycyny Weterynaryjnej. W czasie swojej edukacji aktywnie uczestniczył w życiu akademickim, będąc członkiem korporacji studenckiej Corolla.

W 1935 roku zakończył studia na kierunku zoologia i zootechnika, by później kontynuować naukę w lwowskiej Akademii. W 1946 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim przedstawił swoją pracę doktorską, zatytułowaną „Dziedziczenie zgryzu karpiowatego u koni”, co pozwoliło mu uzyskać tytuł doktora nauk weterynaryjnych oraz objąć stanowisko adiunkta w Katedrze Ogólnej Hodowli Zwierząt. W 1951 roku obronił rozprawę habilitacyjną na temat „Ocena morfologiczna plemników dla rokowania płodności ogiera”, co zaowocowało zdobyciem stopnia doktora habilitowanego.

W tym samym czasie Władysław Bielański organizował Katedrę Zoohigieny, której kierownictwo przejął w 1952 roku. Od 1950 do 1956 roku pełnił funkcję dyrektora Zakładu Hodowli Koni w Instytucie Zootechniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1954 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a trzy lata później, po objęciu stanowiska kierownika Zakładu Fizjologii Rozrodu i Sztucznego Unasienniania, pozostawał na tym stanowisku przez dziesięć lat.

W 1963 roku Władysław został profesorem zwyczajnym w Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie. Następnie, od 1970 roku do momentu przejścia na emeryturę, pełnił rolę dyrektora Instytutu Stosowanej Fizjologii Zwierząt w Akademii Rolniczej w Krakowie. W 1969 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a od 1976 roku członkiem rzeczywistym tej instytucji.

Dnia 15 stycznia 1955 roku, na prośbę Ministra Szkolnictwa Wyższego, uhonorowano go Medalem 10-lecia Polski Ludowej. Władysław Bielański zakończył swoje życie w Krakowie, gdzie znajduje się jego miejsce spoczynku na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze PAS 4-zach-po lewej Mikesków.

Dorobek naukowy

Władysław Bielański, wybitny naukowiec, specjalizował się w badaniach nad przyczynami niepłodności u mulic. Dzięki jego staraniom uzyskano nowe informacje dotyczące metod wczesnej diagnozy ciąży u klaczy, co miało ogromne znaczenie dla hodowli tych zwierząt.

W swoim dorobku, skoncentrował się również na biologii oraz kriobiologii nasienia ogiera, co przyczyniło się do lepszego zrozumienia procesów reprodukcyjnych u koni. Innowacyjne techniki transportu zarodków końskich, wykorzystujące żywe królice z podwiązanymi jajowodami, stanowią dowód jego kreatywności i zaangażowania w rozwój biologii rozrodu zwierząt.

Bielański jest autorem podręcznika „Rozród zwierząt” opublikowanego w 1962 roku, który stanowi ważne źródło wiedzy dla studentów i specjalistów w tej dziedzinie. Jego wkład w rozwój nauki został doceniony przez środowisko akademickie. Był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk oraz organizatorem i pierwszym przewodniczącym Komitetu Biologii Rozrodu Zwierząt Użytkowych PAN. Jego prace znacząco wpłynęły na rozwój nauk o zwierzętach użytkowych w Polsce.

Upamiętnienie

Od 2001 roku, Towarzystwo Biologii Rozrodu przyznaje nagrodę, która nosi imię Władysława Bielańskiego. Jest to wyróżnienie dedykowane za najlepsze prace naukowe w dziedzinie biologii rozrodu, stworzone przez obiecujących młodych naukowców.

Życie prywatne

Władysław Bielański był osobą, która w 1941 roku połączyła swoje życie z Martą Sosnowską. Z tego związku na świat przyszło dwoje synów: Andrzej oraz Władysław, a także dwie córki: Maja oraz Katarzyna.

---

Oceń: Władysław Bielański

---