Zbigniew Stanisław Madeyski, urodzony 15 października 1897 roku w Krakowie, był postacią o znaczącym wkładzie w życie społeczne i polityczne Polski. Jako doktor prawa, Madeyski zyskał renomę w kręgach akademickich, a jego działalność nie ograniczała się jedynie do teorii.
Był aktywnym działaczem niepodległościowym, co czyniło go jednym z ważniejszych członków ruchu dążącego do odzyskania suwerenności przez Polskę. Jego zaangażowanie w sprawy społeczne odzwierciedlało jego głęboki patriotyzm i oddanie dla kraju.
Madeyski zmarł 24 października 1984 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie dziedzictwo, które inspiruje kolejne pokolenia Polaków do działania w imię wolności i sprawiedliwości społecznej.
Życiorys
Zbigniew Madeyski przyszedł na świat w rodzinie prawnika Bartłomieja Zbigniewa Madeyskiego h. Poraj, działającego w latach 1867–1907, oraz Anny Heleny z Uderskich h. Niezgoda, która żyła w latach 1876–1944. Swoje wykształcenie zdobył, kończąc Gimnazjum Klasyczne w Samborze. Maturę zdał w sposób eksternistyczny w Wiedniu w 1915 roku. Następnie podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także ukończył Studium Rolnicze przy UJ oraz Szkołę Nauk Politycznych w Krakowie, w dodatku zdobył wykształcenie w szkole oficerskiej w Bratysławie. Warto zaznaczyć, że był również aktywnym członkiem tajnych organizacji, które dążyły do odzyskania niepodległości Polski.
W czasie I wojny światowej służył w I Brygadzie Legionów Polskich w latach 1915–1917 oraz w armii austro-węgierskiej. Po jej zakończeniu, od roku 1918, włączył się w szeregi Wojska Polskiego, gdzie brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej oraz w wojnie z bolszewikami. W latach 1924–1927 pełnił funkcję referenta do spraw prawnych oraz hipotecznych w załodze kopalni „Saturn” w Czeladzi. Był również członkiem Klubu Polityczno-Społecznego im. Józefa Piłsudskiego, który powstał w 1926 roku w Zagłębiu Dąbrowskim, a także aktywnie działał w Związku Legionistów Polskich w tym regionie.
Następnie w latach 1927–1928 podjął studia, które dotyczyły polityki oraz pracy socjalnej, kształcąc się w Paryżu, Brukseli oraz w Międzynarodowym Biurze Pracy w Genewie. Od lipca 1928 roku do lutego 1929 roku pełnił obowiązki sekretarza Walerego Sławka. Dnia 29 stycznia 1929 roku, Zbigniew Madeyski został wybrany na prezydenta Dąbrowy Górniczej, gdzie sprawował tę funkcję aż do 8 lutego 1933 roku. W kolejnych latach, od 1933 do 1935, pełnił rolę naczelnego dyrektora Funduszu Pracy. Ponadto, zasiadał w Sejmie III kadencji (1930–1935) oraz w IV kadencji (1935–1938) II Rzeczypospolitej, związanym z ugrupowaniem „Jutro Pracy”.
Na początku II wojny światowej przebywał na Wileńszczyźnie, gdzie był delegatem ekspozytury Ministerstwa Opieki Społecznej. Podczas niemieckiej okupacji został osadzony w obozie Stalag Ib Hohenstein, a następnie uwięziono go w warszawskim Pawiaku (aresztowano 2 maja 1941) oraz w więzieniu na Montelupich w Krakowie. Po wyjściu na wolność w kwietniu 1942 roku, pracował jako agronom gminny w Kalwarii Zebrzydowskiej, a potem zaangażował się w działalność ZG PCK w Warszawie. Z kolei od połowy 1943 roku był zastępcą dyrektora Departamentu Pracy i Opieki Społecznej Delegatury Rządu RP na Kraj. Jako dowódca Kompanii Dyspozycyjnej brał udział w powstaniu warszawskim na Starym Mieście. Po klęsce powstania trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie.
W lutym 1945 roku dotarł do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie kontynuował pracę w ZG PCK. Został jednak aresztowany przez NKWD i przetrzymywany w Łodzi do 18 lipca 1945 roku. Po uwolnieniu z więzienia, aktywnie uczestniczył w Stronnictwie Pracy, gdzie do 1950 roku pełnił rolę wiceprezesa ZG. W latach 1949–1968 Madeyski piastował kierownicze stanowiska w Instytucie Urbanistyki i Architektury w Warszawie.
Od 30 grudnia 1930 roku był mężem śpiewaczki Krystyny z Dąbrowskich (1911–1962), z którą miał syna Wojciecha. Po śmierci Zbigniewa Madeyskiego, został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze A23-11-21.
Ordery i odznaczenia
Osoba ta jest nagrodzona licznymi odznaczeniami, które potwierdzają jego znaczący wkład w różne dziedziny życia społecznego i kulturalnego.
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Niepodległości (7 lipca 1931),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1978),
- Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi (15 września 1937),
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1970),
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1972),
- Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1977),
- Złota Odznaka Honorowa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (1973),
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch (Włochy).
Każde z tych odznaczeń świadczy o wysokim uznaniu i szacunku, jakie osoba ta zdobyła w swoim życiu zawodowym oraz społecznym.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- M.P. z 1937 r. nr 213, poz. 355 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Waldemar Grabowski, Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945, Warszawa 2003, s. 243.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Karol Bader | Władysław Stryjeński | Wojciech Obtułowicz | Róża Thun | Ryszard Legutko | Włodzimierz Reczek | Andrzej Gałażewski | Aleksander Miszalski | Iwona Wendel | Krzysztof Szczerski | Emil Pawlik | Stanisław Wartalski | Małgorzata Marcińska | Piotr Ćwik | Józef Retinger | Tadeusz Hołuj | Piotr M. Boroń | Adam Doboszyński (polityk) | Zbigniew Włosowicz | Franciszek StefczykOceń: Zbigniew Madeyski