Aleja Adama Mickiewicza w Krakowie

---

Historia

Przed utworzeniem alei Adama Mickiewicza w Krakowie, na jej obecnym miejscu znajdował się wał ziemny, a na zachód od niego istniał Bastion I ½ „Na Piasku”, który był częścią austriackiej Twierdzy Kraków. Wzdłuż wału dodatkowo biegł nasyp, stworzony w okresie między 1887 a 1888 rokiem, dla działającej wówczas kolej obwodowej.

W 1905 roku miasto zdecydowało się na wykupienie obszaru obwałowań od wojska, co było związane z likwidacją wewnętrznej linii fortów. Teren ten, aż do 1909 roku, stanowił granicę Krakowa. W ramach reformy, w tym samym roku, do miasta przyłączono kilka wsi, które znajdowały się na zachód od istniejącej linii fortyfikacji, co znacznie powiększyło obszar urbanistyczny Krakowa.

W 1911 roku przeprowadzono likwidację linii kolei cyrkumwalacyjnej. W tym kontekście podjęto decyzję o stworzeniu szerokiego bulwaru obwodowego, który miał na celu poprawienie komunikacji w rejonie. W skład nowej alei włączono istniejące już wcześniej ulice: Michałowskiego oraz Żabią, co pozwoliło na harmonijną integrację nowego rozwiązania komunikacyjnego z otoczeniem.

Dzięki tym działaniom powstała aleja – nowoczesny, reprezentacyjny bulwar z dwoma pasami ruchu, oddzielonymi pasem zieleni, który pełnił funkcję traktu spacerowego. W 1912 roku nowo powstającej alei nadano obecną nazwę, upamiętniając tym samym Adama Mickiewicza, jednego z najważniejszych polskich poetów.

Zabudowa

Wzdłuż pierwszej strony alei Mickiewicza, która posiada numery nieparzyste, znajdują się znaczące obiekty krakowskich uczelni wyższych oraz historyczne czynszowe kamienice, w tym najstarsze budynki usytuowane między ulicami Czarnowiejską a Karmelicką.

Do ciekawszych realizacji architektonicznych należy:

• al. Mickiewicza 3 – budynek o modernistycznym stylu, który pierwotnie pełnił funkcję Seminarium Śląskiego. Jego projekt powstał dzięki współpracy architektów Zygmunta Gawlika oraz Franciszka Mączyńskiego w roku 1926. Na zewnątrz można zobaczyć rzeźby ewangelistów, których autorem jest Xawery Dunikowski. Dzisiaj obiekt należy do Uniwersytetu Jagiellońskiego i mieści kilka instytutów oraz biuro kanclerza uczelni.
• al. Mickiewicza 21 – to historyczny budynek, który pierwotnie służył jako Collegium Agronomicum UJ, zaprojektowany przez Józefa Sarę w 1908 roku. Aktualnie funkcjonuje jako Collegium Godlewskiego Uniwersytetu Rolniczego.

Wszystkie budynki znajdujące się po stronie zachodniej alei, które mają numery parzyste, to obiekty muzealne, biblioteki oraz uczelnie, położone w pobliżu malowniczego parku. Cała pierzeja została w 2020 roku ujęta w rejestrze zabytków.

• al. Mickiewicza 22 – modernistyczny obiekt Biblioteki Jagiellońskiej (starej), zaprojektowany przez Wacława Krzyżanowskiego w 1931 roku.
• al. Mickiewicza 24-28 – siedziba Uniwersytetu Rolniczego, obejmująca Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt oraz bibliotekę główną, którą zaprojektowali Stanisław Juszczyk i Marta Bińkowska w 1960 roku. Interesującym elementem są rzeźby Bronisława Chromego znajdujące się przed tą budowlą.
• al. Mickiewicza 30 – stanowi główną siedzibę Akademii Górniczo-Hutniczej, zaprojektowanej przez Sławomira Odrzywolskiego oraz Wacława Krzyżanowskiego w 1921 roku. Budynek ten pomieścił Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, a także biuro Rektora.
• al. Mickiewicza (w kierunku pl. Inwalidów) – mieści Park Krakowski im. Marka Grechuty.

---

Oceń: Aleja Adama Mickiewicza w Krakowie

---