Ulica Księcia Józefa w Krakowie

Ulice i place

Ulica Księcia Józefa w Krakowie to ważna arteria komunikacyjna, która pełni rolę głównej trasy wylotowej w kierunku zachodnim. Ta ulica jest integralną częścią drogi wojewódzkiej nr 780, co czyni ją kluczowym punktem w sieci transportowej regionu.

Znajduje się w całości w obrębie dzielnicy VII Zwierzyniec, która jest znana z malowniczych widoków oraz bogatej oferty rekreacyjnej. Wzdłuż ulicy Księcia Józefa znajdują się liczne atrakcje kulturalne i naturalne, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Historia

Ulica ta ma swoje korzenie sięgające średniowiecza, kiedy to pełniła rolę głównej arterii dawnej wsi Zwierzyniec, która została włączona do Krakowa 13 listopada 1909 roku. Stanowiła ważne połączenie w kierunku Tyńca oraz Skawiny. W drugiej połowie XIX wieku zyskała strategiczne znaczenie, gdyż zapewniała dostęp do dawnych fortów Twierdzy Kraków, zlokalizowanych w rejonie obecnej ulicy Jacka Malczewskiego.

W 1910 roku na ulicy wprowadzono bramę Bielańską, która jednak została zniszczona kilka lat później, co zmieniło funkcjonalność tej drogi. Początek XX wieku przyniósł jej różne nazwy, w tym drogę do Bielan oraz ulicę Tadeusza Kościuszki. W 1912 roku Rada Miasta Krakowa nadała jej obecną nazwę, aby uhonorować Józefa Antoniego Poniatowskiego, wybitnego polskiego generała, który był dowódcą armii koronnej Rzeczypospolitej oraz członkiem Rady Stanu.

Przebieg

Ulica Księcia Józefa swój bieg rozpoczyna na skrzyżowaniu z ulicą Królowej Jadwigi oraz Tadeusza Kościuszki, gdzie staje się kontynuacją tej drugiej. W początkowym odcinku, kilkadziesiąt metrów za tym skrzyżowaniem, arteria przechodzi pod mostem Zwierzynieckim, znajdując się w bliskim sąsiedztwie ostrogu bramnego „Bielany”, którego można podziwiać z tej ulicy.

Następnie droga kieruje się w stronę zachodnią, gdzie przecina obszar Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego oraz prowadzi przez malowniczą miejscowość Przegorzały. Ostatni odcinek tej trasy kończy się na bezimiennym rondzie, które wyznacza granice Krakowa. Ulica stanowi istotny element drogi wojewódzkiej nr 780.

W latach 2007–2009 na południu wybudowano nowy odcinek tej ulicy o długości około 1,428 km, który stanowi obejście osiedla Przegorzały. Dzięki temu zabiegowi ruch kołowy został odsunięty od bliskich zabudowań mieszkalnych, pozostawiając jednocześnie starą drogę dostępną dla mieszkańców.

Zabudowa ulicy

Południowa część ulicy, sąsiadująca z brzegiem Wisły, charakteryzuje się przeważającą jego niezabudowaną przestrzenią, wyjątek stanowi jedynie region Bielan. W tej okolicy, przy ulicy Rybnej, znajduje się również schronisko dla bezdomnych zwierząt, które jest prowadzone przez lokalne Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami.

Natomiast północna strona tej ulicy jest zdominowana przez budynki jednorodzinne, które powstały w XIX oraz XX wieku, co nadaje temu obszarowi charakterystyczny rys architektoniczny.

Zabytki

Na terenie województwa małopolskiego można znaleźć wiele interesujących obiektów, które zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych. Wśród nich wyróżniają się:

Dodatkowo, istnieją również obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków:

  • Kamienica ul. Księcia Józefa 13 z 1914 roku,
  • dwór „Pod Lipkami” ul. Księcia Józefa 55, datowany na lata 1770–1870, będący niegdyś w posiadaniu Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej. Na bramie tego pałacyku znajduje się tablica, która upamiętnia pożegnanie wojsk księcia Józefa Poniatowskiego przed jego wyprawą do Saksonii w 1813 roku. Od tego momentu nosi ona jego imię. Autorem tablicy był Włodzimierz Konieczny,
  • wille i domy z ogrodami znajdujące się przy ul. Księcia Józefa 9, 25, 51, 55a, 57, 111, 255, 271,
  • dom nr 29, w którym mieszkał i tworzył Jacek Malczewski w latach 1899–1914. Na elewacji tego budynku zamontowano tablicę pamiątkową poświęconą znanemu malarzowi,
  • pozostałości folwarków, ul. Księcia Józefa 59, 61, 293.

Inne

W obrębie ulicy Księcia Józefa w Krakowie można dostrzec wiele interesujących faktów i miejsc, które mają swoje historię. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje na temat tej ulicy, które mogą wzbogacić wiedzę o tym obszarze.

  • w domu usytuowanym pod numerem 13 mieszkał Tadeusz Sinko, a na elewacji budynku jeszcze w 2001 roku znajdowała się tablica pamiątkowa, ufundowana przez jego uczniów,
  • przy budynku numer 43 stoi obelisk z tablicą pamiątkową,
  • wzdłuż ulicy rosną trzy okazałe dęby szypułkowe oraz jedna wierzba biała, które posiadają status pomników przyrody,
  • na ulicy Księcia Józefa 176 znajduje się Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Krakowie,
  • w rejonie ulicy Astronautów można zobaczyć pomnik samolotu Jak-23,
  • na terenie zabytkowych Wodociągów Miejskich, obecnie uporządkowanych jako Zakład Uzdatniania Wody „Bielany”, znajduje się pomnik z figurą Matki Bożej, który upamiętnia pracowników wodociągów, którzy stracili życie podczas II wojny światowej,
  • od roku 2017 przy ulicy Księcia Józefa 337 mieści się Thesaurus Cracoviensis – Centrum Interpretacji Artefaktów, które jest oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. W jego zbiorach można zobaczyć muzealia, które nie zostały eksponowane w innych oddziałach, a także zapoznać się z pracą konserwatorów zabytków. W budynku znajduje się również przezroczysta urna z ziemią z cmentarza św. Jana w Lipsku, gdzie spoczywa Książę Józef Poniatowski, zanim jego szczątki zostały przetransportowane do Polski,
  • na elewacji szkoły podstawowej nr 48 umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą Szarym Szeregom.

Oceń: Ulica Księcia Józefa w Krakowie

★★★★★
Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:5