Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie to niezwykle interesujący kompleks architektoniczny, który łączy w sobie elementy sakralne oraz użytkowe.
Położony w sercu Krakowa, przy ul. Starowiślnej, numerach 3, 5, 7 oraz 9, zespół ten jest zarówno miejscem modlitwy, jak i działalności społecznej prowadzanej przez siostry urszulanki.
Jako często odwiedzane miejsce, z pewnością przyciąga uwagę nie tylko historyków i architektów, ale także turystów zainteresowanych bogatym dziedzictwem kulturowym Krakowa.
Historia
Siostry urszulanki przybyły do Krakowa w drugiej połowie XIX wieku z Poznania, co było bezpośrednio związane z polityką Kulturkampfu wprowadzaną przez pruskie władze. W 1875 roku wzniesiono pierwszy budynek krakowskiego konwentu urszulanek. Była to kamienica w stylu historyzmu, która powstała dzięki rotacyjnej pracy ochotniczej. W jej wnętrzu znajdowała się kaplica pod wezwaniem Świętej Rodziny, a sam budynek został zintegrowany z zabudową ulicy Starowiślnej.
1 września tego roku urszulanki otworzyły szkołę pensjonatową, która w 1910 roku została przekształcona w państwowe gimnazjum. Od 1905 roku przy szkole funkcjonowała również bursa dla słuchaczek przybywających spoza Krakowa. Po nawiązaniu unii między autonomicznymi klasztorami urszulanek, w 1919 roku krakowski konwent stał się siedzibą zarządu generalnego Unii Urszulanek Polskich. W okresie międzywojennym siostry prowadziły szkołę podstawową, gimnazjum oraz liceum.
Aby zaspokoić potrzeby rozrastającego się zespołu szkolnego, w 1931 roku wzniesiono nowy budynek z doskonale wyposażonymi pomieszczeniami dydaktycznymi, który był niewidoczny od strony ulicy Starowiślnej. Podczas okupacji Niemcy zlikwidowali szkołę średnią, ale siostry successfully utrzymały szkołę podstawową i otworzyły przedszkole. W konwencie znalazło się schronienie dla kilkudziesięciu polskich sierot, które zostały wysiedlone przez Niemców z terenów dołączonych bezpośrednio do III Rzeszy. Siostry uruchomiły tajne nauczanie, świadcząc o swoim heroizmie, który narażał je na niebezpieczeństwo.
Mimo ogromnych zasług, po wojnie władze komunistyczne rozpoczęły systematyczną likwidację szkół. W 1961 roku przedszkole zostało upaństwowione, a większość pomieszczeń konwentu wykorzystano jako państwowy dom studencki oraz do celów dydaktycznych dla Wyższej Szkoły Teatralnej i Muzycznej.
Po transformacji ustrojowej siostry urszulanki zaczęły stopniowo odzyskiwać swoje utracone nieruchomości. W 1991 roku zwrócono im przedszkole, a w 1994 roku szkołę podstawową. Wkrótce później na terenie konwentu ponownie rozpoczęto działalność bursy dla krakowskich studentek.
Źródła
Ważnym punktem odniesienia w badaniach nad historią konwentu jest dostęp do wiedzy zawartej na witrynie Urszulanek Unii Rzymskiej. Informacje tam zawarte są istotne dla zrozumienia zarówno przeszłości, jak i współczesności tego klasztoru.
Warto zaznaczyć, że dokumenty i artykuły związane z tym tematem były zarchiwizowane, co umożliwia ich późniejsze przeglądanie oraz korzystanie z nich w celach badawczych. Ostatni dostęp do tych informacji miał miejsce 18 października 2018 roku, co podkreśla ich aktualność w kontekście historycznych badań nad urszulankami.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 29.01.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kaplice":
Kaplica biskupa Andrzeja Załuskiego na Wawelu | Kaplica bpa Jana Konarskiego na Wawelu | Kaplica królowej Zofii na Wawelu | Kaplica Maciejowskiego na Wawelu | Kaplica św. Anny w Krakowie | Kaplica św. Jana Chrzciciela w Krakowie | Kaplica św. Piotra i św. Pawła w Krakowie | Kaplica Zadzika na Wawelu | Kaplica Zygmuntowska na Wawelu | Kaplica Mazarakich w kościele Mariackim w Krakowie | Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie | Kaplica Zebrzydowskiego na Wawelu | Kaplica Świętokrzyska na Wawelu | Kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty | Kaplica św. Józefa w Krakowie (Cmentarz Salwatorski) | Kaplica Potockich na Wawelu | Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Prądnicka) | Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Lasku Mogilskim | Kaplica Jana Olbrachta na Wawelu | Kaplica Gamrata na WaweluOceń: Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie