Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego jest jednym z ważnych zabytków Krakowa, który przyciąga zarówno turystów, jak i mieszkańców. Ta wyjątkowa kaplica, znajdująca się w zabytkowej przestrzeni cmentarnej, ma wiele do zaoferowania osobom zainteresowanym historią oraz architekturą regionu.
Umiejscowiona w dzielnicy I Stare Miasto, na Cmentarzu Rakowickim, kaplica ta stanowi ważny element kulturowej i duchowej mozaiki Krakowa. Można ją znaleźć przy ul. Rakowickiej 26, co czyni ją łatwo dostępną dla zwiedzających.
Warto poświęcić chwilę na zwiedzanie tej zabytkowej kaplicy cmentarnej, by docenić jej znaczenie oraz historię, która z nią się wiąże.
Historia
W 1803 roku po utworzeniu Cmentarza Rakowickiego w Krakowie, wzniesiono niewielką drewnianą kaplicę. Niestety, jej prowizoryczny charakter oraz estetyka spotkały się z ostrą krytyką prasy krakowskiej. Cmentarz, usytuowany w pobliżu pasa fortyfikacyjnego, napotykał liczne trudności w związku z prowadzeniem prac fortyfikacyjnych, co jeszcze bardziej komplikowało sprawę budowy nowej kaplicy cmentarnej.
Pierwszy projekt neogotyckiej kaplicy został odrzucony, co skłoniło krakowskiego bankiera Ludwika Helcela wraz z żoną, Anną Helcel, do podjęcia decyzji o sfinansowaniu budowy na własny koszt. Powierzyli tę odpowiedzialność Józefowi Czeszcze, który był budowniczym oraz podpułkownikiem austriackiej artylerii.
W efekcie zdecydowano się na projekt kaplicy o niskich wymiarach, pozbawionej wież, w stylu neoklasycystycznym. Pozwolenie na realizację projektu uzyskano w 1856 roku, jednakże kamień węgielny został położony dopiero 27 lipca 1861 roku z nieznanych przyczyn. Po latach starań, 28 października 1862 roku, kaplica została uroczyście konsekrowana przez biskupa krakowskiego Ludwika Łętowskiego.
Wygląd i wnętrze
Kaplica w stylu neoklasycystycznym została zbudowana na placu, który znajduje się w samym sercu pierwotnego układu cmentarza. Nad jej wejściem znajduje się malowany na blasze obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z roku 1937, a obok niego widnieje łaciński napis: „Beati qui in Domino moriuntur” oznaczający „Błogosławieni, którzy umierają w Panu”.
Wszystkie elementy dekoracyjne zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz kaplicy zostały starannie wykonane z piaskowca. Mensy oraz retabula ołtarza głównego i dwóch bocznych mają drewniane konstrukcje z dębu. W ołtarzu głównym można podziwiać obraz namalowany na płótnie przez Józefa Planka w 1862 roku, który przedstawia scenę Zmartwychwstania Chrystusa.
Ołtarze boczne wyposażone są w obrazy przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem, a także klęczącego świętego Stanisława biskupa, przystojącego w szatach pontyfikalnych oraz świętą Barbarę, która jest eksponowana tylko w niektórych okresach roku liturgicznego. Znajduje się tam również obraz Śmierci świętego Józefa.
Zgodnie z wolą fundatorów, wyrażoną w akcie fundacyjnym, w podziemiach kaplicy zlokalizowano kryptę grobową rodziny Helclów, aczkolwiek dotyczy to jedynie tych członków rodziny, którzy posługiwali się językiem polskim. Wewnątrz kaplicy na ścianach umieszczono epitafia rodziny Helclów, które zostały wykonane z czarnego marmuru dębnickiego, a każde z nich zawiera portrety zmarłych malowane na blasze.
Można zobaczyć portret fundatora, Ludwika (1810–1872), jego żony Anny (1813–1880) oraz brata Ludwika Antoniego Zygmunta Helcla (1808–1870), który był prawnikiem, historykiem oraz profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 11.10.2024 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kaplice":
Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie | Kaplica biskupa Andrzeja Załuskiego na Wawelu | Kaplica bpa Jana Konarskiego na Wawelu | Kaplica królowej Zofii na Wawelu | Kaplica Maciejowskiego na Wawelu | Kaplica św. Anny w Krakowie | Kaplica św. Jana Chrzciciela w Krakowie | Kaplica św. Piotra i św. Pawła w Krakowie | Kaplica Zadzika na Wawelu | Kaplica Zygmuntowska na Wawelu | Kaplica Zebrzydowskiego na Wawelu | Kaplica Świętokrzyska na Wawelu | Kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty | Kaplica św. Józefa w Krakowie (Cmentarz Salwatorski) | Kaplica Potockich na Wawelu | Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Prądnicka) | Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej w Lasku Mogilskim | Kaplica Jana Olbrachta na Wawelu | Kaplica Gamrata na Wawelu | Kaplica bł. Bronisławy w KrakowieOceń: Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie