Kaplica św. Anny jest neorenesansowym skarbem architektonicznym, który znajduje się w Domu Pomocy Społecznej im. Helclów, umiejscowionym w sercu Krakowa. Zlokalizowana przy ulicy Helclów 2, ta piękna kaplica rzymskokatolicka otoczona jest historią i niezwykłym dziedzictwem kulturowym.
Warto podkreślić, że zabytkowe budynki DPS, w skład których wchodzi kaplica, zostały wpisane do rejestru zabytków w 1968 roku, co potwierdza ich znaczenie w kontekście ochrony kulturowego dziedzictwa miasta. Projekt architektoniczny kaplicy oraz jej budowa były prowadzone przez Tomasza Prylińskiego, co dodatkowo podkreśla wartość artystyczną i historyczną tej struktury.
Historia
Anna Helclowa, która zmarła w kwietniu 1880 roku, w swoim testamencie zdecydowała się przekazać znaczną część swojego majątku na rzecz „Zakładu publicznego dobroczynnego w mieście Krakowie dla ubogich chrześcijan religii katolickiej”. Instytucja ta miała nosić imię Ludwika i Anny Helclów. Opracowaniem projektu budynku zajmował się Tomasz Pryliński, który zrealizował go w stylu neorenesansowym. W sierpniu 1886 roku położono kamień węgielny i tym samym rozpoczęto budowę. Kompleks składa się z głównego budynku od frontu, zwróconego ku ulicy Helclów, oraz dwóch skrzydeł prostopadłych. W centrum dziedzińca wzniesiono kaplicę, która połączona została z głównym gmach przenikającymi przejściami na obu kondygnacjach.
Powyżej przejścia usytuowano dzwonnicę. Przy otwarciu obiektu w 1890 roku, kaplica dysponowała nowoczesnym jak na owe czasy centralnym ogrzewaniem z wykorzystaniem kaloryferów, jednak reszta pomieszczeń pozostała ogrzewana tradycyjnymi piecami kaflowymi umiejscowionymi na korytarzach. Cały kompleks oświetlany był gazem.
Konsekracja kaplicy
Uroczystość poświęcenia budynku oraz samej kaplicy miała miejsce w dniach 24-25 lipca 1890 roku, a dokonał jej biskup Albin Dunajewski. Dnia 24 lipca biskup poświęcił dzwony kaplicy oraz Zakład, zaś 25 lipca została przeprowadzona ceremonia konsekracji kaplicy. W wydarzeniu udział wzięli ważni goście, w tym kurator Zakładu Ludwik Szumańczowski, Jan Matejko, wiceprezydent Krakowa Józef Friedlein, Juliusz Kossak oraz Władysław Łuszczkiewicz. W głównym ołtarzu umieszczono obraz przedstawiający św. Annę z Najświętszą Marią Panną, namalowany przez Józefa Unierzyskiego.
W pobliżu kaplicy zorganizowano Dom Zakonny Sióstr Miłosierdzia, które zobowiązały się do opieki nad pensjonariuszami instytucji.
II wojna światowa i okres powojenny
W trakcie II wojny światowej, budynek przy ul. Helclów został częściowo zajęty przez niemieckich okupantów i przekształcony w więzienie, co doprowadziło do znacznej dewastacji kaplicy. Sytuacja nie uległa poprawie po wojnie z powodu komunistycznej polityki oraz upaństwowienia zakładu. Renovacja kaplicy miała miejsce dopiero na początku lat 2000, a 10 marca 2008 roku ponowne poświęcenie przeprowadził kard. Stanisław Dziwisz.
Od chwili swojego powstania, kaplica św. Anny pełni rolę miejsca modlitwy dla mieszkańców Domu Pomocy Społecznej przy ul. Helclów. Nabożeństwa są dostępne również dla rodzin pensjonariuszy oraz okolicznych mieszkańców, co sprzyja integracji społeczności.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Uroczyste otwarcie odrestaurowanej kaplicy w Domu Pomocy Społecznej im. Helclów.
- Położenie kamienia węgielnego, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 27.08.1886 r., Seite 5 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 05.09.2018 r.] (niem.).
- a b Kronika miejscowa i zagraniczna Czas 1880 nr 86 z 15.04., s. 2.
- a b c d e f g h i j Otwarcie zakładu Helclów Czas 1890 nr 169 z 25.07., s. 2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kaplice":
Kaplica św. Jana Chrzciciela w Krakowie | Kaplica św. Piotra i św. Pawła w Krakowie | Kaplica Zadzika na Wawelu | Kaplica Zygmuntowska na Wawelu | Kaplica Mazarakich w kościele Mariackim w Krakowie | Grota z figurą Matki Boskiej Lourdeńskiej w Krakowie | Kaplica Matki Boskiej Śnieżnej w Krakowie | Kaplica Szafrańców na Wawelu | Ołtarz Trzech Tysiącleci | Kaplica Myszkowskich | Kaplica Maciejowskiego na Wawelu | Kaplica królowej Zofii na Wawelu | Kaplica bpa Jana Konarskiego na Wawelu | Kaplica biskupa Andrzeja Załuskiego na Wawelu | Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie | Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie | Kaplica Zebrzydowskiego na Wawelu | Kaplica Świętokrzyska na Wawelu | Kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty | Kaplica św. Józefa w Krakowie (Cmentarz Salwatorski)Oceń: Kaplica św. Anny w Krakowie