Bronisław Władysław Janowski, którego życie przypada na lata 1875-1960, jest postacią niezwykle istotną w polskiej historii nauki. Urodził się 14 maja 1875 roku w Krakowie, a jego kariera zawodowa związana była z różnorodnymi dziedzinami, w tym z agronomią i botaniką.
Do jego zasług należy profesorski tytuł oraz funkcja rektora Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, gdzie miał znaczący wpływ na rozwój nauki oraz edukację w swoim zakresie specjalizacji.
Janowski zmarł 30 stycznia 1960 roku we Wrocławiu, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo wiedzy oraz osiągnięć, które są nadal cenione w środowisku akademickim.
Życiorys
Bronisław Janowski był synem Walentego oraz Bronisławy z Leśniowskich. Swoją edukację rozpoczął w gimnazjum w Krakowie, a następnie kontynuował naukę w 1897 roku w Wyższej Szkole Rolniczej w Dublanach. W 1900 roku ukończył wydział rolniczy na Uniwersytecie w Berlinie. Podczas swojej kariery prowadził badania w różnych doświadczalnych stacjach rolniczych, w tym w Zurychu, Hohenheim i Wiedniu.
Janowski był także wykładowcą w prywatnych Wyższych Kursach Ziemiańskich. Zyskał miano docenta na Politechnice Lwowskiej, gdzie wspierał Katedrę Rolnictwa jako asystent na Wydziale Komunikacji oraz prowadził wykłady z zakresu botaniki rolniczej. Był również aktywny na Oddziale Wodnym Wydziału Inżynierii, a jego zajęcia obejmowały uprawę łąk i pastwisk na Wydziale Rolniczo-Leśniczym. Po zdobyciu doświadczenia, osiedlił się na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, gdzie otrzymał tytuł profesora w 1925 roku.
Od roku 1925 do 1939 Pierre działał jako kierownik Zakładu (Katedry) Botaniki i Rolnictwa AMW oraz pełnił funkcję rektora, co czyni go najdłużej urzędującym rektorem tej uczelni. W trakcie swojej kariery zajmował się także łąkarstwem oraz wiódł działalność w Towarzystwie Gospodarczym. Był członkiem kuratorii Instytutu Naukowego w Puławach oraz redaktorem czasopisma „Rolnik”. Oprócz tego, założył spółkę Wydawniczą „Zagroda wzorowa”, która w latach 1925–1929 publikowała ilustrowany tygodnik „Zagroda wzorowa” – było to czasopismo dedykowane sprawom drobnego gospodarstwa wiejskiego.
Gdy nastał czas II wojny światowej, a Polska przeżywała falę agresji, Janowski kontynuował swoją pracę akademicką, mimo zmieniających się warunków. Pracował najpierw na Lwowskim Instytucie Weterynaryjnym (1939–1941) oraz w Państwowych Instytutach Weterynaryjnych, które utworzyli Niemcy. Po zmianie okupacji, kiedy Armia Czerwona wkroczyła do Lwowa, znowu znalazł się w gronie wykładowców Lwowskiego Instytutu Weterynaryjnego w roku akademickim 1944/1945.
Po wysiedleniu Polaków ze Lwowa, Janowski oraz inni profesorowie przenieśli się do Wrocławia, gdzie na Uniwersytecie i Politechnice w roku akademickim 1945/1946 utworzono Wydział Medycyny Weterynaryjnej, z osiemnastoma katedrami. Dziekanem tego nowego wydziału został prof. Zygmunt Markowski, a dziewięciu profesorów AMW objęło kierownictwo poszczególnych katedr. Janowski stał się organizatorem oraz kierownikiem Katedry Fizjologii Roślin w Wrocławiu do 1951 roku, w którym to roku uczelnia przemianowano na Wyższą Szkołę Rolniczą, obecnie znaną jako Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
Jego życie zakończyło się na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu, gdzie spoczywa wśród pamięci wybitnych uczonych.
Publikacje
Bronisław Janowski, znany ze swojego wkładu w dziedzinie agronomii oraz hodowli roślin, pozostawił po sobie znaczący dorobek publikacyjny. Jego prace obejmują szeroki zakres tematów związanych z uprawami rolnymi i hodowlą zwierząt gospodarskich.
- Hodowla nasion traw pastewnych (1902),
- Cele i sposoby uprawy łąk naturalnych (1908),
- Uprawa mieszanek koniczynowych (1908),
- Pastwiska trwałe. 1. Wskazówki praktyczne ich zakładania i urządzania (1909),
- Jak uprawiać łąki? Wskazówki praktyczne poprawiania, zakładania i pielęgnowania łąk trwałych i przemiennych (1911),
- Zagospodarowanie łąk i pastwisk w Mirze (Mińszczyzna) i Chinoczy (Polesie) (1912),
- Jak się zakłada łąki trwałe i przemienne? (1914),
- Jak uprawiać łąki. Wskazówki praktyczne zakładania i pielęgnowania łąk trwałych i przemiennych (1916),
- Z obcych niw. Kartki z podróży rolniczych po Europie (1917),
- Uprawa nasion traw pastewnych. Podręcznik dla użytku szkół rolniczych i rolników praktyków (1920),
- Przegląd roślin krajowych używanych w lecznictwie zwierząt (1938),
- Rola pastwiska kulturalnego w zapobieganiu chorobom wychowu zwierząt gospodarczych (1948),
- Pasze treściwe jako okolicznościowe czynniki schorzeń zwierząt (1950),
- Analiza botaniczna pasz (1952),
- Organizacja bazy paszowej w Polsce (1956).
Jego publikacje wniosły istotny wkład w rozwój wiedzy na temat uprawy i zrównoważonego zarządzania zasobami w rolnictwie, a także w zapobieganiu chorobom zwierząt gospodarskich.
Ordery i odznaczenia
Bronisław Janowski był odznaczonym wieloma prestiżowymi medalami i orderami, które świadczą o jego wkładzie w rozwój i niepodległość Polski. Oto lista jego odznaczeń:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 29 września 1955,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 listopada 1936,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1923,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Odznaka Honorowa „Orlęta”,
- Odznaka Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie.
Przypisy
- a b c d e Lesław Lewandowski: Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. lwow.home.pl. [dostęp 08.04.2015 r.]
- Bronisław Janowski. genealogia.okiem.pl. [dostęp 08.04.2015 r.]
- Zagroda Wzorowa. Ilustrowane czasopismo rolnicze, poświęcone sprawom drobnego gospodarstwa wiejskiego z jego wszelkimi gałęziami. worldcat.org. [dostęp 08.04.2015 r.]
- Janowski Bronisław. 60 Lat Środowiska Akademickiego we Wrocławiu, listopad 2003, Biogramy [dostęp 11.07.2013 r.]
- a b c Tadeusz Wośkowski: Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opracowaniu Tadeusza Wośkowskiego. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 21. ISBN 978-83-932996-0-7.
- Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 27. ISBN 978-83-7188-964-6.
- M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1545 „za zasługi w pracy naukowej dydaktycznej w dziedzinie rolnictwa”.
- M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
- Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
- Program Politechniki Lwowskiej na rok naukowy 1922/23. Lwów: 1922, s. 13, 17.
- Program Politechniki Lwowskiej na rok naukowy 1922/23. Lwów: 1922, s. 39.
- a b c Program Politechniki Lwowskiej na rok naukowy 1922/23. Lwów: 1922, s. 115, 124, 134.
- a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 118. [dostęp 27.07.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Barbara Skucińska | Maksymilian Gumplowicz | Stanisław Dominik Kleczewski | Andrzej Gołaś (ur. 1946) | Kazimierz Zbigniew Sowa | Adam Krzyżanowski (ekonomista) | Maksymilian Wiśniowiecki | Stanisław Kochanowski (nauczyciel) | Jan Moszew | Tadeusz Świerz | Julian Bayer | Władysław Madyda | Władysław Karol Dobrucki | Jan Rostafiński | Jacek Osiewalski | Abraham Buchner | Tadeusz Kochmański | Jan Stanisław Bystroń | Antoni Rehman | Wiesław BlaschkeOceń: Bronisław Janowski