Maksymilian Wiśniowiecki, znany również jako Wiśniowiec, to postać niezwykle ważna w polskim świecie akademickim. Urodził się 7 września 1870 roku w malowniczym Krakowie, a swoją karierę związał z filologią klasyczną, w której zdobył uznanie jako wybitny specjalista oraz nauczyciel.
Wiśniowiecki pozostawił po sobie trwały ślad zarówno w edukacji jak i badaniach nad kulturą antyczną, co czyni go istotną postacią w polskiej historiografii. Zmarł w 1932 roku w pięknym Zakopanem, gdzie zakończył swoją pasjonującą podróż przez życie.
Życiorys
Maksymilian Wiśniowiecki przyszedł na świat 7 września 1870 roku w Krakowie. W okresie szkolnym, od roku 1883/1884, czyli od drugiej klasy, uczęszczał do C. K. Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Kiedy był już w VII klasie, w wakacje 1888 roku, wspólnie z Henrykiem Jasieńskim sporządził listę uczniów, którzy uczęszczali do Gimnazjum św. Anny w latach 1880-1888. Dzieło to zostało opublikowane w Książce pamiątkowej w celu uczczenia jubileuszu trzechsetnej rocznicy istnienia tej instytucji, a jego autorem był Jan Leniek. Po ukończeniu szkoły w 1890 roku i zdaniu egzaminu dojrzałości, w klasie tej znajdował się także Jakub Zachemski.
Na podstawie rozporządzenia C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 25 lipca 1894 roku, Wiśniowiecki został mianowany zastępcą nauczyciela w swoim macierzystym C. K. Gimnazjum św. Anny, gdzie rozpoczął pracę 28 sierpnia tego samego roku. W trakcie swojej kariery nauczał takich przedmiotów jak język łaciński, polski, grecki oraz matematyka. Dnia 23 sierpnia 1898 roku, zgodnie z decyzją Rady Szkolnej, został przeniesiony do C. K. Gimnazjum w Wadowicach, gdzie również nauczał języka łacińskiego oraz polskiego.
W dniu 9 maja 1899 roku złożył egzamin nauczycielski, co skutkowało rozpoczęciem formalnej służby nauczycielskiej od 1 czerwca 1899 roku. Na podstawie rozporządzenia z 28 września 1899 roku, w tym samym charakterze został przeniesiony do C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie zamienił się miejscami z Karolem Wróblewskim. Tam również uczył języków: łacińskiego i greckiego oraz matematyki. Na mocy reskryptu C. K. Ministra Wyznań i Oświaty, 14 czerwca 1900 roku, Wiśniowiecki został mianowany rzeczywistym nauczycielem w C. K. Gimnazjum w Stanisławowie, ucząc również języka łacińskiego oraz greckiego.
W wyniku kolejnych zmian, dnia 23 czerwca 1903 roku otrzymał posadę w C. K. Gimnazjum w Jaśle, gdzie także uczył języka łacińskiego oraz greckiego. W 1907 roku, rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej, został przeniesiony do C. K. VII Gimnazjum we Lwowie, gdzie rozszerzył swoje kompetencje o nauczanie kaligrafii oraz zarządzał biblioteką nauczycielską i biblioteką dla klas wyższych. Otrzymał 8. rangę służbową oraz zniżkę godzin pracy, by móc kontynuować pracę badawczą.
W trudnym okresie I wojny światowej, z dniem 13 października 1911 roku, na własną prośbę został przydzielony do C. K. IV Gimnazjum w Krakowie, gdzie wykładał język łaciński oraz historię. W roku szkolnym 1917/1918 korzystał z urlopu zdrowotnego, a w sierpniu 1918 roku przeniesiono go do C. K. V Gimnazjum w Krakowie. Formę zatrudnienia utrzymał aż do 1918 roku, kiedy oficjalnie wciąż był profesorem C. K. VII Gimnazjum we Lwowie. Jego zasługi zostały docenione odznaczeniem Krzyżem Jubileuszowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w 1919 roku decyzją Rady Szkolnej Krajowej przeszedł z krakowskiego V Gimnazjum do VII Państwowego Gimnazjum w Krakowie. Od grudnia 1920 roku znajdował się na urlopie, a w marcu 1921 roku zadecydowano o jego zwolnieniu z pracy w Małopolsce, by objąć stanowisko dyrektora progimnazjum w Kościerzynie. W kolejnych latach Wiśniowiecki pracował m.in. w Państwowym Gimnazjum w Zakopanem, gdzie nauczał łaciny i greki, a także pełnił rolę kierownika tej szkoły między 1924 a 1926 rokiem. W 1926 roku objął kierownictwo w Prywatnym Gimnazjum Sanatoryjnym im. błogosławionego Ładysława z Gielniowa, a w latach 1927-1928 był pierwszym dyrektorem Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego w Międzychodziu.
Maksymilian Wiśniowiecki był dwukrotnie żonaty, a z pierwszą żoną, Dionizą z Hirschbergów, miał bliźnięta – Kamillę i Hieronima, którzy również zostali nauczycielami. Po jej śmierci, zamieszkawszy w Willi „Pod Krzyżem” w Kościelisku, ożenił się z Jadwigą Zemlerską. Zmarł w swoim domu w 1932 roku.
Publikacje
Maksymilian Wiśniowiecki był autorem wielu znaczących prac, które wzbogaciły naszą wiedzę o historii i literaturze. Jego publikacje zawierają między innymi:
- Polemika. M. Wiśniowiecki przeciw M. Mannowi (w: „Pamiętnik Literacki” 1907),
- Kilka dat historycznych z przeszłości Leżajska (1913), współautorstwo z Józefem Sroczyńskim,
- Dzieła poetyckie Wincentego Pola. T. 1 (Stanisławów 1904, Lwów 1921),
- Dzieła poetyckie Wincentego Pola. T. 2 (Stanisławów 1904, Lwów 1921),
- Dzieła poetyckie Wincentego Pola. T. 3 (Stanisławów 1903, Lwów 1921),
- Dzieła poetyckie Wincentego Pola. T. 4 (Stanisławów 1904, Lwów 1921),
- Wit Stwosz, poemat z pomników historycznych XV wieku (1904).
Swoją twórczością W. Wiśniowiecki przyczynił się do badań literackich oraz upowszechnienia wiedzy o postaciach i wydarzeniach historycznych.
Przypisy
- Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 115.
- Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 301.
- XI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum V. w Krakowie za rok szkolny 1920/21. Kraków: 1921, s. 7.
- Sprawozdanie VII. Państwowego Gimnazjum w Krakowie za rok szkolny 1920/21. Kraków: 1921, s. 7.
- Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1018.
- a b Sprawozdanie I (XVIII.) Dyrekcji Gimnazjum IV. Realnego im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie za rok szkolny 1918/1919. Kraków: 1919, s. 28.
- Sprawozdanie XVII. c. k. Dyrekcyi Gimnazyum Realnego (IV.) w Krakowie za rok szkolny 1917/1918. Kraków: 1918, s. 3, 5.
- Sprawozdanie C. K. Dyrekcyi Gimnazyum IV (Realnego) w Krakowie za rok szkolny 1916/17. Kraków: 1917, s. 9.
- Sprawozdanie C. K. Dyrekcyi Gimnazyum IV (Realnego) w Krakowie za rok szkolny 1915/16. Kraków: 1916, s. 13.
- Sprawozdanie C. K. Dyrekcyi Gimnazyum IV (Realnego) w Krakowie za rok szkolny 1915/16. Kraków: 1916, s. 11.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1915/1916. Lwów: 1916, s. 20.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1914/1915. Lwów: 1914, s. 36.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1913/1914. Lwów: 1914, s. 40.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1912/1913. Lwów: 1913, s. 25.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1912/1913. Lwów: 1913, s. 29.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1912/1913. Lwów: 1913, s. 28.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1911/12. Lwów: 1912, s. 31, 53-54.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1910. Lwów: 1910, s. 41.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1910. Lwów: 1910, s. 37.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1909. Lwów: 1909, s. 25.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1908. Lwów: 1908, s. 22.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1908. Lwów: 1908, s. 25.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stanisław Kochanowski (nauczyciel) | Jan Moszew | Tadeusz Świerz | Wawrzyniec Alfons Karyński | Józef Korpanty | Kazimierz Zakrzewski (historyk) | Jan Robel | Anna Citkowska-Kimla | Stanisław Estreicher | Alexandra Kwiatkowska-Viatteau | Adam Krzyżanowski (ekonomista) | Kazimierz Zbigniew Sowa | Andrzej Gołaś (ur. 1946) | Stanisław Dominik Kleczewski | Maksymilian Gumplowicz | Barbara Skucińska | Bronisław Janowski | Julian Bayer | Władysław Madyda | Władysław Karol DobruckiOceń: Maksymilian Wiśniowiecki