Krzysztof Stypuła

---

Życiorys

Krzysztof Stypuła urodził się 20 marca 1948 roku w Krakowie. Swoje pierwsze kroki edukacyjne stawiał w Szkole Podstawowej nr 36, a w 1966 roku ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Krakowie. Następnie, z wyróżnieniem, uzyskał tytuł magistra na Wydziale Leśnym Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie w 1971 roku, specjalizując się w inżynierii leśnej. Od 1971 do 1974 roku pracował w Instytucie Użytkowania Lasu i Inżynierii Leśnej Akademii Rolniczej w Krakowie, gdzie założył laboratorium mechaniki gruntów i gruntoznawstwa drogowego, jednocześnie wykładając możliwość zastosowania teorii w praktyce rolnej oraz budowlanej.

W latach 1969-1974 studiował na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Krakowskiej, gdzie jego praca dyplomowa zdobyła wyróżnienie w konkursie im. prof. I. Stella-Sawickiego. W 1974 roku rozpoczął pracę w Instytucie Mechaniki Budowli Politechniki Krakowskiej. Siedem lat później obronił pracę doktorską na temat badań propagacji fal w podłożu gruntowym oraz wpływu drgań wywołanych wbijaniem pali fundamentowych na budynki.

W 2002 roku uzyskał habilitację, a jego praca dotyczyła drgań mechanicznych wywołanych eksploatacją metra płytkiego oraz ich oddziaływaniu na konstrukcje budowlane. Dwa lata później, w 2004 roku, został profesorem nadzwyczajnym na Politechnice Krakowskiej, a w 2014 roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych.

Od 1995 roku był zastępcą dyrektora ds. badań naukowych i współpracy z przemysłem. W 2013 roku objął stanowisko dyrektora instytutu, które pełnił do 20 marca 2018 roku, gdyż osiągnął wiek emerytalny. Później pełnił funkcję p.o. dyrektora.

Specjalizował się w badaniach dotyczących statyki i dynamiki budowli oraz dynamiki gruntów, a także ochrony środowiska przed wibracjami, w tym tymi generowanymi przez transport, szczególnie metro w Warszawie. Jako autor oraz współautor wielu monografii i artykułów, a także ponad 200 publikacji oraz więcej niż 170 prac naukowo-badawczych, przyczynił się do rozwoju wielu dziedzin.

Jego osiągnięcia obejmowały także projekty związane z drganiami spowodowanymi budową oraz eksploatacją metra w Warszawie oraz na liniach kolejowych. Stypuła zaprojektował wibroizolację torowiska w tunelu średnicowym w Warszawie oraz na I linii metra. Pracował również nad projektami dla dworca w Katowicach oraz głównego dworca w Krakowie, a także dla Wydziału Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Wydziału Nanotechnologii Akademii Górniczo-Hutniczej.

Stypuła prowadził obliczenia sejsmiczne podczas projektowania metra w Algierze oraz dynamiczne na potrzeby estakady dworca w Częstochowie i dla sąsiadujących z liniami kolejowymi oraz tramwajowymi budynków. Jego badania dotyczące wpływu drgań związanych z budową dróg na otoczenie ujawniły istotne różnice między skutkami drgań z komunikacji podziemnej a komunikacji naziemnej.

Był także gorącym zwolennikiem budowy metra w Krakowie, a jego koncepcja stała się kluczowym tematem w wyborach samorządowych w 2016 roku.

Wielokrotnie brał udział w pracach nad polskimi normami dotyczącymi wpływu drgań na budynki, a jego rola w międzynarodowym standardzie ISO oraz w budowie prawa dotyczącego drgań budowlanych była nieoceniona.

Przez wiele lat był członkiem senatu uczelni, a także przewodniczącym Małopolskiego Oddziału Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. Był aktywnym członkiem rad naukowych przy Zarządzie Metra Warszawskiego oraz Kolei Dużych Prędkości PKP PLK. Był promotorem trzech prac doktorskich, a jego wkład w rozwój nauki został doceniony licznymi nagrodami. W 1982 roku otrzymał Nagrodę Sekretarza Naukowego PAN, a w latach 1980 i 1984 zdobył dwie Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, obie w kategorii zespołowej.

Oprócz kariery naukowej, pisał wiersze i fraszki, które zostały zebrane w tomie „Sobie śpiewam, a ludziom”, a także był autorem pieśni religijnych. Jego krótkie utwory poetyckie ukazywały się na trzeciej stronie okładki miesięcznika „Nasza Politechnika” od 2009 roku.

Stypuła zmarł 19 maja 2020 roku w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu Podgórskim, kwatera XXXI, rząd 5, miejsce 6.

Odznaczenia i nagrody

W dorobku Krzysztofa Stypuły znajduje się wiele prestiżowych odznaczeń i nagród, które stanowią uznanie za jego wkład w rozwój nauki i edukacji. Oto lista tych wyróżnień:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (2000),
• nagroda sekretarza naukowego PAN (1982),
• Medal im. prof. Romana Ciesielskiego (2010),
• Nagroda im. prof. Stefana Bryły (2003),
• TOPBuilder (2017),
• Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1980, 1984 – zespołowe).

---

Oceń: Krzysztof Stypuła

---