Łukasz Marcin Gaweł, urodzony 11 listopada 1970 roku w Krakowie, to wybitny przedstawiciel polskiej kultury, specjalizujący się w obszarze zarządzania dziedzictwem kulturowym oraz funkcjonowaniem publicznych instytucji kultury. Posiada stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych, w szczególności w dyscyplinie nauk o zarządzaniu.
Obecnie profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Jagiellońskim, angażował się w działalność wielu znaczących instytucji. W latach 2016–2019 pełnił rolę wicedyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie. Następnie, w okresie 2019–2020, był p.o. dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie.
Od roku 2020 do 2024 zasiada na stanowisku dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie prowadzi działania mające na celu rozwój i promocję kultury w Polsce.
Życiorys
Łukasz Gaweł, urodzony w 1970 roku, rozpoczął swoją drogę akademicką, uzyskując w 2001 roku stopień doktora nauk humanistycznych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tematem jego dysertacji była „Działalność artystyczna Starego Teatru w latach 1954–1963. Narodziny legendy”. W 2012 roku uzyskał habilitację.
W latach 2009–2012 pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. dydaktycznych w Instytucie Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w kolejnych latach, od 2012 do 2016, był dyrektorem tego instytutu. Jego kariera nabrała tempa w 2016 roku, gdy został powołany na stanowisko zastępcy dyrektora Muzeum Narodowego w KrakowieAndrzeja Betleja, gdzie zajmował się strategią, rozwojem oraz komunikacją.
W grudniu 2019 roku minister kultury i dziedzictwa narodowego, Piotr Gliński, powierzył mu pełnienie obowiązków dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie. W listopadzie 2020 roku, po pozytywnej ocenie jego pracy, został mianowany na pięcioletnią kadencję dyrektora MNW, rozpoczynając ją 15 listopada 2020 roku. Jednak w lutym 2024 roku, decyzją ministra kultury i dziedzictwa narodowego, Bartłomieja Sienkiewicza, został odwołany z okupowanej pozycji.
Jego badania koncentrują się na efektywnym zarządzaniu zasobami dziedzictwa kulturowego, z naciskiem na zagadnienia związane z ratowaniem i rewitalizacją niewielkich obiektów zabytkowych. Zajmuje się także tworzeniem architektonicznych szlaków turystycznych, a także jest redaktorem naukowych zeszytów „Zarządzanie w Kulturze” oraz serii wydawniczej „Biblioteka Zarządzania Kulturą”.
Łukasz Gaweł jest członkiem Komisji Zarządzania Kulturą i Mediami Polskiej Akademii Umiejętności, Rady Biura Programu „Niepodległa”, a także Rady Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej oraz Rady Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie. Dodatkowo, jest także aktywnym członkiem Rady Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie.
Nagrody i odznaczenia
W 2008 roku Łukasz Gaweł został uhonorowany Nagrodą Ars Querendi, którą przyznaje marszałek województwa małopolskiego.
Natomiast w 2022 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, co stanowi znaczące wyróżnienie w jego dorobku.
Wybrane publikacje
Oto wybór publikacji autorstwa Łukasza Gawła, które ukazały się w różnych latach, łączących tematykę kultury, turystyki oraz dziedzictwa narodowego.
- Najpiękniejsze zabytki świata, Kraków 2007,
- Polska – Zamki, Kraków 2007,
- Stanisław Wyspiański – Życie i twórczość, Kraków 2007,
- Polska – Skarby UNESCO, Kraków 2008,
- Polska – Zabytki drewniane, Kraków 2009,
- Auschwitz-Birkenau, Kraków 2010,
- Polska – dwory, Kraków 2011,
- Szlaki dziedzictwa kulturowego. Teoria i praktyka zarządzania, Kraków 2011 (rozprawa habilitacyjna),
- Zarządzanie – kultura, media, dziedzictwo, Kraków 2012 (red., wraz z E. Orzechowskim),
- Od hałdy do kultury (turystyka kulturowa miejsc poprzemysłowych), Kraków 2012 (red., razem z K. Skalskim),
- Walory i atrakcje turystyczno-krajoznawcze Polski, Kraków 2012 (red., wraz z Romanem Malarzem),
- Stanisław Wyspiański. Na chęciach mi nie braknie…, Kraków 2017,
- Krakowski odbiorca kultury 2017-2018, Kraków 2019 (red. razem z I. Parzyńską).
Przypisy
- Zmiana na stanowisku dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 26.04.2024 r.]
- Łukasz Gaweł dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie. gov.pl/web/kultura/, 15.11.2020 r. [dostęp 17.11.2020 r.]
- Wyznaczono p.o. dyrektora Muzeum Narodowego. Został nim dr hab. Łukasz Gaweł. niezalezna.pl, 02.12.2019 r. [dostęp 02.12.2019 r.]
- Łukasz Gazur: Muzeum Narodowe w Krakowie. W nowy rok z nowym dyrektorem. Dziennik Polski, 07.01.2016 r. [dostęp 05.06.2016 r.]
- Dr hab. Łukasz Gaweł, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 05.06.2016 r.]
- Łukasz Gaweł. Instytut Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 05.06.2016 r.]
- Łukasz Gaweł – Instytut Kultury – Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej [online], kultura.uj.edu.pl [dostęp 30.11.2019 r.]
- WoltersW. Kluwer WoltersW., Powołanie członków Rady Muzeum przy Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej. [online], OpenLEX [dostęp 30.11.2019 r.]
- Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 09.04.2019 r. w sprawie powołania członków Rady Muzeum przy Narodowym Muzeum Techniki w Warszawie (w organizacji) – Tekst pierwotny – Baza aktów prawnych – INFOR.pl [online], www.infor.pl [dostęp 30.11.2019 r.]
- M.P. z 2022 r. poz. 791.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maria Michalska | Wiesław Wiatrak | Marek Stanisław Korowicz | Andrzej Paluch (socjolog) | Wojciech Kajtoch | Teresa Walas | Halina Nelken | Wiktor Ormicki | Lucjan Lewitter | Wojciech Bałus | Helena Wereszycka | Jerzy Gintel | Stanisław Witczak (naukowiec) | Aleksander Niweliński | Kazimierz Nitsch | Adam Klimek | Maria Łańcucka-Środoń | Witold Skulicz | Władysław Kunicki-Goldfinger | Piotr Wojciech KurekOceń: Łukasz Gaweł (ur. 1970)