Marian Pawlik, urodzony w 1948 roku w Podgórzu, to wybitny polski kontrabasista oraz basista, który również zasłynął jako kompozytor i lutnik. Jest współzałożycielem znanej grupy muzycznej Dżamble, której twórczość znacząco wpisała się w polski krajobraz muzyczny. Jego talent sprawił, że stał się jednym z najlepszych lutników kontrabasowych w Europie.
Marian Pawlik nie tylko tworzy muzykę, ale również przekazuje swoje umiejętności następnemu pokoleniu. Jest starszym bratem znanego basisty Andrzeja Pawlika, co podkreśla rodzinne tradycje muzyczne w jego rodzinie. Dodatkowo, jest dumnym ojcem Joanny Pawlik, co świadczy o jego roli nie tylko jako artysty, ale także jako mentora dla młodych talentów.
Życiorys
Marian Pawlik, znany krakowski muzyk jazzowy, przyszedł na świat w Podgórzu. Wywodzi się z rodziny, której korzenie sięgają wsi Stanisław Górny znajdującej się obok Kalwarii Zebrzydowskiej. Jego ojciec był modelarzem drzewnym oraz właścicielem Zakładu Form Drzewnych, a także pasjonatem muzyki, grającym na akordeonie. Matka Pawlika zajmowała się domem oraz dziećmi.
Marian jest najstarszym z czwórki dzieci. Ma starszą siostrę Irenę oraz dwóch młodszych braci: Andrzeja i Bogdana. To od ojca odziedziczył talent do obróbki drewna, co pozwoliło mu na samodzielne wykonanie takich instrumentów jak pałki perkusyjne czy gitara basowa. Ponadto, jego pasja do muzyki zrodziła się w dzieciństwie, a zainteresowanie rysunkiem pojawiło się w okresie szkolnym.
Jego muzyczna kariera zaczęła się w 1963 roku, kiedy zadebiutował jako perkusista krakowskich zespołów Kuzyni oraz The Lessers, gdzie jego przygoda z basem rozpoczęła się po tym, jak na perkusji zaczął grać Benedykt Radecki. Kluczowym momentem w karierze Pawlika było nawiązanie współpracy z klubem Helikon w 1964 roku, który stał się centrum życia muzycznego Krakowa do 1969 roku.
W tamtym czasie (1964) rozpoczęła się moja prawdziwa przygoda z muzyką w Klubie Helikon. Seifert, Jarczyk, Muniak, Stefański, Stańko… No i barman, trębacz Old Metropolitan Bandu Andrzej Jakóbiec, z którym się wtedy zaprzyjaźniłem – byli tam stałymi bywalcami.
Pawlik wspomina, jak, nawet gdy klub był zamknięty, przyjaciele mogli się tam spotykać, korzystając z ukrytego klucza. Czas spędzany przy grze na kontrabasie wpływał na jego rozwój zawodowy, a nauka u boku muzyków jazzowych pozwoliła mu na przyswojenie wielu cennych doświadczeń. Te momenty miały wpływ na formowanie się jego przyszłej kariery.
Po kilku latach Pawlik zaangażował się w działalność zespołu Telstar, a w grudniu 1968 roku rozpoczął współpracę ze Skaldami, biorąc udział w nagraniu muzyki do filmu „Kulig” w reżyserii Stanisława Kokesza. W kolejnym etapie życia muzycznego rozpoczął naukę w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia w Krakowie w klasie kontrabasu u Ryszarda Dauna, ucząc się aż do 1970 roku.
W latach 1968-1972, 1978-1980 był członkiem grupy Dżamble, z którą odniósł znaczące sukcesy zarówno w kraju, jak i za granicą. Zespół nagrał longplay „Wołanie o słońce nad światem” oraz brał udział w telewizyjnych występach. W ponadczasowym repertuarze zespołu znalazło się miejsce na utwory Marka Grechuty i Anawy, w tym kultowy „Korowód”.
W 1973 roku Pawlik wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie miał okazję współpracować z wieloma amerykańskimi muzykami, takimi jak Rufus Reid. Po powrocie do Polski rozpoczął współpracę z Jackiem Fedorowiczem oraz zespołem Novi Singers, a następnie z Marylą Rodowicz, której talent wcześniej dostrzegł Andrzej Zaucha.
W kolejnych latach Pawlik uczestniczył w wielu jam session, m.in. w klubie Pod Jaszczurami oraz z zespołem Procol Harum, a także z innymi muzykami, takimi jak Przemysław Gwoździowski, Jarosław Śmietana, Wojciech Groborz oraz Jan Pilch.
W 1980 roku, po neudanej próbie kontraktu zagranicznego, powrócił do kontrabasu oraz stał się częścią jazzowego zespołu Axis. Po upływie czasu dołączył do krakowskich zespołów dixielandowych, takich jak Beale Street Band, który odnosił sukcesy w konkursach oraz dokumentował swoją działalność na płytach. Lutnictwo zaczęło go interesować w drugiej połowie lat 80., kiedy to naprawił swój kontrabas.
Pawlik ma za sobą także współpracę z wieloma artystami, a w 2017 roku założył zespół Marian Pawlik Quartet. Grupa ta wydała dwa albumy: „Old Bass Line” i „Bezsenność we dwoje”, które przyciągnęły uwagę miłośników jazzu. W 2017 roku artysta otrzymał nagrodę „Baranek” w ramach Letniego Festiwalu Jazzowego w Piwnicy pod Baranami, co podkreśla jego znaczące osiągnięcia w krakowskim środowisku jazzowym.
Wybrane kompozycje
W twórczości Mariana Pawlika można znaleźć wiele interesujących kompozycji. Oto niektóre z nich:
- Bezsenność we dwoje – wyk. Dżamble,
- Blues Panie Janku – wyk. Kabaret Elita,
- Hej, pomóżcie ludzie – wyk. Dżamble,
- Masz przewrócone w głowie – wyk. Dżamble,
- Muszę mieć dziewczynę – wyk. Dżamble,
- Rodowód kolegi tłumacza – wyk. Jacek Fedorowicz (60 minut na godzinę),
- Szczęście nosi twoje imię – wyk. Dżamble,
- Tani blues – wyk. Beale Street Band,
- Walczyk Kolegi Kuchmistrza – wyk. Jacek Fedorowicz (60 minut na godzinę),
- Wołanie o słońce nad światem – wyk. Dżamble,
- Wpatrzeni w siebie – wyk. Dżamble.
Przypisy
- Cracovia Music Agency: Baranek – nagroda festiwalowa. cracjazz.com/pl/. [dostęp 03.10.2022 r.]
- Jacek Żyliński: Marian Pawlik – muzyka. kppg.waw.pl. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Marian Pawlik Quartet: Marian Pawlik Quartet. facebook.com. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Kulig. filmpolski.pl, 21.05.2022 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Agencja Muzyczna Polskiego Radia: Powtórka z Rozrywki: Jacek Fedorowicz – Rodowód Kolegi Tłumacza. youtube.com, 29.01.2019 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Zdzisław Mielnik: Marian Pawlik (eks Dżamble) – wywiad. youtube.com, 26.02.2019 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Jan Lorek: Krakowski program o muzyce: „Kraków czuje bluesa, odc. 1”. paradoks.net.pl, 07.02.2021 r. [dostęp 28.04.2023 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Janusz Szrom: Marian Pawlik kontra bas (cz. I). jazzforum.com.pl, 12.2020 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o Janusz Szrom: Marian Pawlik kontra bas (cz. II). jazzforum.com.pl, 12.2020 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Ryszard Wolański, Radosław Rabiński, Beale Street Band: Beale Street Band. bibliotekapiosenki.pl, 03.06.2015 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Beale Street Band (zespół). filmpolski.pl, 09.05.2022 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Swing Orchestra Cracow – Lora Szafran. discogs.com. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Marian Pawlik: Marian Pawlik: O pracowni lutniczej. basspawlik.pl. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Harris Piano Jazz Bar: Marian Pawlik Quartet – 05.02.2021 r. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Tomasz Kopeć: Wolna Grupa Bukowina – Bukowina – Śpiewnik. Warszawa: Kompania Muzyczna Pomaton EMI i Wydawnictwo SR, 1995, s. 75. ISBN 83-85303-08-1.
- Klub Pod Jaszczurami - 60 lat - artyści, przyjaciele, pracownicy: W lutym 1976 r. w Krakowie wystąpiła legendarna grupa Procol Harum. facebook.com, 28.11.2020 r. [dostęp 28.09.2022 r.]
- Klub Pod Jaszczurami - 60 lat - artyści, przyjaciele, pracownicy: Marian Pawlik – zdjęcia z jam sessions w klubie Pod Jaszczurami. facebook.com. [dostęp 28.09.2022 r.]
- Ryszard Szczudłowski: Przemysław Gwoździowski. ryszardy.pl. [dostęp 26.09.2022 r.]
- Ryszard Szczudłowski: Axis (PSJ). ryszardy.pl. [dostęp 26.09.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Kossak | Wacław Geiger | Tadeusz Dobosz | Jerzy Jogałła | Andrzej Bieniasz (muzyk) | Adam Malicki (malarz) | Wiesław Drabik | Ludwik Świeżawski | Lucjan Rydel (poeta) | Jacek Idzi Przybylski | Eugenia Kocwa | Zdzisław Łapiński | Jerzy Wójcik (muzyk) | Małgorzata Bela | Jakub Kosiniak | Andrzej Fedorowicz (aktor) | Zygmunt Wiehler | Piotr Kunce | Ignacy Dembowski (pisarz) | Halina Dobrowolska (scenograf)Oceń: Marian Pawlik