Oskar Tadeusz Stuhr, który przyszedł na świat 8 października 1881 roku w Krakowie, był uznawanym członkiem krakowskiej społeczności aż do swojej śmierci 3 października 1962 roku. Jego wszechstronność obejmowała wiele dziedzin, w tym prawo, politykę i działalność społeczną.
Oskar był nie tylko adwokatem, ale również doktorem nauk prawnych, co świadczy o jego głębokiej kompetencji w tej dziedzinie. Angażował się w działania społeczne oraz polityczne, a jego wkład w życie miasta Krakowa był znaczący.
W okresie swojej działalności pełnił funkcję radnego miasta Krakowa oraz był członkiem Stronnictwa Narodowego. Oskar Stuhr był także prezesem klubu sportowego Korona Kraków, co pokazuje jego pasję do sportu, a także wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój kultury fizycznej w Polsce.
Życiorys
W 1901 roku Oskar Stuhr ukończył egzamin dojrzałości w III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Krakowie. Po tym wydarzeniu rozpoczął swoje studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie zdobył wiedzę, która miała znacząco wpłynąć na jego przyszłość zawodową. W 1911 roku zaangażował się jako wspierający członek Towarzystwa Szkoły Ludowej z siedzibą w Krakowie.
Oskar Stuhr, będąc kapitanem rezerwy Wojska Polskiego, w latach 1914–1915 pełnił funkcję podporucznika piechoty, biorąc aktywny udział w obronie Twierdzy Przemyśl. Jego odwaga została nagrodzona Krzyżem Zasługi Wojskowej (Militärverdienstkreutz).
W okresie międzywojennym zaangażował się w działalność prawniczą, stając się obrońcą w wielu procesach politycznych. Wzupełnieniu swoich obowiązków bronił m.in. redaktora naczelnego „Czasu”, Antoniego Beaupré, w sprawie o konfiskatę nakładu gazety, a także narodowca Jana Stoszki, który bronił się przed socjalistami i postrzelił ich. Jednym z jego znaczących przypadków była obrona działacza Stronnictwa Narodowego Adama Doboszyńskiego w głośnym procesie, który dotyczył tzw. wyprawy myślenickiej. Oskar był także adwokatem strony polskiej w procesie związanym z pogromem w Przytyku.
W 1935 roku pełnił funkcję prezesa Sądu Dyscyplinarnego w Krakowie. W latach 1938–1939 otrzymał mandat radnego Krakowa w imieniu Stronnictwa Narodowego. Jego działalność nie ograniczała się tylko do prawa; był również jednym z prezesów podgórskiego klubu sportowego „Korona” oraz wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Po wybuchu drugiej wojny światowej, Oskar Stuhr został aresztowany przez Niemców 10 listopada 1939 roku i umieszczony w więzieniu Montelupich. W grudniu tegoż roku przeniesiono go do „Arbeitslager” w Nowym Wiśniczu, a następnie, w czerwcu 1940 roku, do KL Auschwitz, gdzie otrzymał numer więzienny 947. Udało mu się jednak przeżyć, ponieważ 12 sierpnia tego samego roku został zwolniony z obozu. Po zakończeniu wojny, jego doświadczenia zaowocowały zeznaniami w procesie Rudolfa Hössa, komendanta Auschwitz-Birkenau.
Oskar Stuhr zmarł 3 października 1962 roku na skutek zawału serca. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Życie prywatne
Oskar Stuhr, pochodzący z Dolnej Austrii, był synem restauratora Leopolda oraz Anny z Thillów. W jego rodzinie było dwóch braci, Rudolfa i Leopolda. Warto w tym miejscu wspomnieć, że wnukiem Leopolda, jego brata, był uznawany aktor Jerzy Stuhr, a prawnukiem Maciej Stuhr.
Wydarzenia z jego życia prywatnego są również interesujące. Po zakończeniu I wojny światowej podjął decyzję o zawarciu małżeństwa z dużo młodszą Niemką, której nadano imię Elsa. Niestety, to związek okazał się krótkotrwały – trwał zaledwie dwa dni. W 1946 roku Oskar ożenił się ponownie, tym razem wybierając Marię Chorąży, z domu Wędrych, co było znakiem jego prób znalezienia stabilności w życiu osobistym.
Przypisy
- Okiem Jerzego Stuhra: Chichot historii, czyli rzecz o moim dziadku [online], plus.gazetakrakowska.pl, 28.09.2019 r. [dostęp 16.02.2020 r.]
- Stuhrowie. Historie rodzinne - Jerzy Stuhr [online], dkk.wimbp.lodz.pl [dostęp 16.02.2020 r.]
- a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 16.02.2020 r.]
- a b Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939 - 1956 [online], krakowianie1939-56.mhk.pl [dostęp 16.02.2020 r.]
- Najwyższy TrybunałN.T. Narodowy Najwyższy TrybunałN.T., Akta Krakowskiej Okr. Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w sprawie karnej b. komendanta obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka Rudolfa Hossa, 13.09.1945 r. [dostęp 16.02.2020 r.]
- Stuhr 2009, s. 79.
- Stuhr 2009, s. 81–82.
- Stuhr 2009, s. 84–87.
- Stuhr 2009, s. 96–97.
- Stuhr 2009, s. 99.
- Stuhr 2009, s. 103.
- Stuhr 2009, s. 108.
- Stuhr 2009, s. 117–118.
- Stuhr 2009, s. 122–129.
- Stuhr 2009, s. 155, 170.
- Polona [online], polona.pl [dostęp 16.02.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Piotr Boroń (ur. 1962) | Zdzisława Gnoińska | Jerzy Kozakiewicz (politolog) | Adam Ciołkosz | Magdalena Maliszewska | Iwona Woicka-Żuławska | Wanda Wasilewska | Urszula Kierzkowska | Jan Grabkowski | Teofil Bentkowski | Mieczysław Mastek | Edward Nowak (inżynier) | Jarosław Guzy | Ryszard Terlecki | Adolf Gross | Jadwiga Emilewicz | Tomasz Schoen | Władysław Zachariasiewicz | Edward Kubisiowski | Zbigniew KulczyckiOceń: Oskar Stuhr