Rudolf Jamka

Nauka i edukacja

Rudolf Jamka to postać o wyjątkowym dorobku w dziedzinie archeologii. Urodził się 17 kwietnia 1906 roku w Krakowie, gdzie później również zmarł 6 kwietnia 1972 roku. Jego kariera naukowa to pasmo osiągnięć, które przyniosły mu uznanie wśród społeczności akademickiej.

Będąc profesorem oraz wykładowcą, Jamka wniósł istotny wkład w rozwój archeologii na Uniwersytecie Wrocławskim oraz Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego prace badawcze skupiały się na istotnych aspektach dawnych cywilizacji, co czyniło go nie tylko wykładowcą, ale i pionierem w swojej dziedzinie.

Pomimo upływu lat, jego wkład w archeologię jest nadal doceniany i pozostaje inspiracją dla przyszłych pokoleń badaczy.

Życiorys

Rudolf Jamka, syn Pawła i Rozalii ze Struzików, urodził się 17 kwietnia 1906 roku w Krakowie. W tym samym mieście ukończył zarówno szkołę średnią, jak i studia, które obejmowały geologię oraz prehistorię, uzyskując dyplom w 1930 roku. Początkowo jego zainteresowania kierowały się w stronę geografii, jednak w 1932 roku obronił doktorat. Od 1930 roku rozpoczął pracę jako asystent, a w latach 1932–1939 był związany z Zakładem Archeologii Przedhistorycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także w 1931 roku współpracował z Uniwersytetem Poznańskim.

W latach 1931–1934 pełnił funkcję redaktora kwartalnika „Z otchłani wieków”. W trudnych czasach okupacji, pracował w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, gdzie od 1941 roku zaangażował się w prowadzenie tajnego nauczania, a jego działania doprowadziły do uratowania cennych zbiorów przed wywiezieniem do Niemiec.

Po zakończeniu II wojny światowej, Jamka powrócił na Uniwersytet Jagielloński, będąc kierownikiem Zakładu Archeologii Przedhistorycznej w latach 1945–1947. W tym czasie rozpoczął również działalność w Muzeum Śląskim oraz na Uniwersytecie Wrocławskim. Po uzyskaniu habilitacji w 1947 roku, osiedlił się na stałe we Wrocławiu, gdzie zorganizował Katedrę Archeologii Przedhistorycznej i objął jej kierownictwo.

Bezpośrednio po wojnie angażował się w ochronę dóbr kultury na Ziemiach Zachodnich. Jego prace archeologiczne obejmowały m.in. Opole i Wrocław, a także odnalezienie tajnych skrytek zabytków archeologicznych na Śląsku. W 1946 roku utworzył Muzeum Prehistoryczne we Wrocławiu, które przyczyniło się do rozwoju badań archeologicznych w tym regionie, a dwa lata później przekształcono je w Dział Archeologiczny Muzeum Śląskiego. Ponadto, rozpoczął pierwsze polskie wykopaliska we Wrocławiu.

W 1950 roku na Uniwersytecie Wrocławskim uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, jednak jeszcze w tym samym roku powrócił do Krakowa i objął Katedrę Archeologii Przedhistorycznej w swoim rodzinnym mieście. W późniejszym okresie życia, Jamka został kierownikiem Instytutu Archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie pracował aż do końca swojego życia. W 1963 roku miał zaszczyt otrzymać tytuł profesora zwyczajnego. Jako uznawany specjalista, współpracował z wieloma nowymi ośrodkami archeologicznymi w Rzeszowie oraz Przemyślu.

W swojej pracy naukowej koncentrował się głównie na badaniu okresów wpływów rzymskich i był ekspertem w zakresie okresów halsztackiego, lateńskiego oraz wczesnośredniowiecznego. Jego badania dotyczyły pradziejów Południowej Polski, w szczególności Krakowa, Małopolski i Górnego Śląska. Jamka był członkiem licznych towarzystw naukowych i reprezentował Polskę w Ceonseil Permanent Międzynarodowej Unii Nauk Pre- i Protohistycznych. Dodatkowo, aktywnie uczestniczył w pracach Polskiego Towarzystwa Archeologicznego, a także w Komisji Prehistorii i Komisji Słowianoznawczej Polskiej Akademii Umiejętności. Działał w Radzie Naukowej Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN, był członkiem Komisji Archeologicznej Krakowskiego Oddziału PAN oraz Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach, gdzie również pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Archeologicznej. Oprócz tego, był redaktorem „Zeszytów Naukowych” Śląskiego Instytutu Naukowego i autorem około 200 prac naukowych, a także promotorem dziewięciu doktorów i trzech docentów.

Rudolf Jamka zmarł 6 kwietnia 1972 roku w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim 12 kwietnia 1972 roku. Był żonaty i miał córkę.

Publikacje

Rudolf Jamka to autor, który poświęcił swoje badania nad historią i archeologią. Wśród jego istotnych publikacji można wymienić:

  • Kraków w Pradziejach,
  • Początki głównych miast wczesnośredniowiecznych (tom I i II).

Odznaczenia

Rudolf Jamka, zasłużony działacz, otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń i wyróżnień, które świadczą o jego znaczącym wpływie w różnych dziedzinach życia społecznego.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1966),
  • Złota Odznaka Województwa Katowickiego,
  • Medal 1000-lecia Przemyśla,
  • Medal 1000-lecia Rudnika,
  • nagrody Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.

Oceń: Rudolf Jamka

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:24