Zygmunt Golian to postać pełna fascynujących elementów życia, której biografia warta jest uwagi. Urodził się 9 lipca 1824 roku w Krakowie, a swoje życie zakończył 21 lutego 1885 roku w Wieliczce.
Był księdzem katolickim oraz członkiem zakonu dominikanów, a także zasłużonym kaznodzieją i publicystą. Golian zasłynął jako ultramontanin, co oznacza, że opowiadał się za silnym autorytetem Kościoła katolickiego w sprawach dotyczących zarówno polityki, jak i życia społecznego.
Życiorys
Zygmunt Golian przyszedł na świat 9 lipca 1824 roku w Krakowie. Pochodził z rodziny Pawła Walerego, który był chirurgiem, a także uczestniczył w wojnach napoleońskich oraz powstaniu listopadowym. Jego matka, Kunegunda z d. Pruchnickiej, również miała swój wkład w jego wychowanie. Z pewnością wpływ na jego życie miało liczne rodzeństwo, z którego wieku dorosłego dożyło dwóch braci: Paweł Ksawery (ur. 1826) oraz Aleksander Walery (ur. 1815), a także dwie siostry: Ludmiła Tekla (ur. 1828) oraz Wanda.
W początkowych latach życia Zygmunt odbył dwuletnią praktykę w zakładzie złotniczym, następnie przez kolejne trzy lata kształcił się w Instytucie Technicznym. W 1840 roku rozpoczął naukę w gimnazjum, a cztery lata później, jak mówi historia, wstąpił do seminarium, które wtedy prowadzone było przez misjonarzy i mieściło się na Stradomiu. 26 grudnia 1849 roku Zygmunt przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Ludwika Łętowskiego, a niedługo później został wikarym w kościele św. Floriana na Kleparzu.
Rok 1850 przyniósł mu możliwość podjęcia studiów na uniwersytecie w Lowanium, a po krótkiej przerwie kontynuował naukę w Rzymie na uniwersytecie Sapienza w latach 1852-1853. Po powrocie do kraju, Zygmunt miał zaszczyt być wikarym w parafii Wszystkich Świętych oraz sprawować posługę kaznodziei i spowiednika w katedrze na Wawelu. W marcu 1858 roku zdecydował się wstąpić do zakonu dominikanów, a po rocznej próbie, 24 kwietnia 1859 roku, powrócił na Wawel jako wikariusz i spowiednik.
W latach 1862-67, na zaproszenie abp Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, piastował stanowisko wykładowcy dogmatyki w warszawskiej Akademii Duchownej. Po tym okresie został administratorem parafii św. Floriana w Krakowie, a potem parafii Mariackiej. Podczas swojego pobytu w Warszawie, na prośbę abp Felińskiego, wygłaszał konkretne kazania, które miały wyraźny ton antyspiskowy i antypowstańczy, co często spotykało się z negatywną reakcją ze strony radykałów i spiskowców. Golian wspierał politykę Aleksandra Wielopolskiego oraz ostrzegał przed konsekwencjami możliwego powstania.
Od lat pięćdziesiątych był duchowym doradcą Ewy Karoliny z Sułkowskich Potockiej, która później przyjęła imię Maria Teresa. Golian był również głównym inicjatorem utworzenia polskiej gałęzi Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia oraz stanowił ich opiekuna duchowego przez wiele lat.
W latach 1881-1885 pełnił zaszczytną funkcję proboszcza parafii św. Klemensa PM w Wieliczce, gdzie poświęcił się pracom remontowym, mającym na celu poprawę estetyki kościoła. Spędził tam ostatnie lata swojego życia, kończąc je 21 lutego 1885 roku.
Publikacje
W latach 60. XIX wieku, ksiądz Zygmunt Golian aktywnie uczestniczył w ważnych dyskusjach dotyczących świeckiej władzy papieża oraz przyszłości państwa kościelnego. W tym czasie zdobył reputację jednego z najbardziej znanych polskich ultramontanów.
W trakcie swojej pracy intelektualnej oraz duszpasterskiej, stworzył szereg znaczących publikacji, które przyczyniły się do formułowania poglądów w kwestiach religijnych i społecznych. Oto niektóre z jego ważniejszych dzieł:
- Słowo o prawdziwym zjednoczeniu,
- Nieprzyjaciele sprawy papieskiej w Polsce,
- Baczność katolicy,
- Rozbiór broszury: Papież i Polska,
- Kilka słów o doczesnej władzy Papieża,
- Adres katolików krakowskich i skarżąca go protestacja,
- Moderanci wobec Kościoła, Narodu i dziejowej przeszłości,
- Mowa o patriotyzmie chrześcijańskim.
Przypisy
- a b c d e f g h i Baliński 2022 r.
- Postacie [online], www.polskietradycje.pl [dostęp 02.10.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Marek Starowieyski | Krzysztof Marcjanowicz | Stanisław Załęski | Wespazjan Lanckoroński | Edward Bulanda | Julian Bukowski | Stefan Koperek | Jan Amicinus | Marcin Winkler | Piotr Lubart | Robert Tyrała | Samuel Formankowicz | Kazimierz Stanisław Pałaszowski | Grzegorz Ryś | Roman Lipiński | Hieronim Wielogłowski | Władysław Mitkowski (1619-1661) | Stanisław Sokołowski (kaznodzieja) | Piotr Sadkiewicz | Jan TyranowskiOceń: Zygmunt Golian