Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

---

Kompleks zabytkowy

Obiekty zabytkowe zlokalizowane przy ulicy Rakowickiej 27, tworzą niezwykle interesujący kompleks, który obejmuje kilka znaczących budynków.

Wśród nich znajduje się Gmach Główny, który skrywa w sobie nie tylko historyczne znaczenie, ale również funkcję współczesną.

• Gmach Główny,
• z kaplicą, która obecnie pełni rolę auli uniwersyteckiej, znanej również jako „stara aula”,
• wraz z jednym z pierwszych krytych basenów w Polsce, który przekształcił się w salę senacką,
• oraz Księżówka, która obecnie jest siedzibą Działu Promocji,
• Domek ogrodnika, który pełni funkcję sekretariatu głównego uczelni, wartowni oraz Fundacji Uniwersytetu Ekonomicznego,
• a także Stróżówka, gdzie znajduje się m.in. Biuro Programów Zagranicznych.

Historia

Historia gmachu głównego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie jest niezwykle bogata i złożona, a jej początkowe etapy sięgają lat 80. XIX wieku.

Zalążki (1880-1893)
Wszystko zaczęło się 14 września 1880 roku, kiedy to 78-letni Aleksander Ignacy Lubomirski, który mieszkał w Paryżu i nie miał potomstwa, postanowił uczynić bezprecedensowy krok. Dokonał on dwumilionowego zapisu na cele dobroczynne, kierując środki do Krakowa.

Dnia 31 sierpnia 1885 roku, książę Lubomirski podpisał akt fundacyjny, na mocy którego przekazał 2 miliony franków (co odpowiadało kwocie ponad 982 tysięcy złotych) na zorganizowanie i utrzymanie schroniska dla chłopców, którzy zostali opuszczeni lub źle się prowadzili.

W grudniu 1886 roku, na miejsce budowy schroniska zakupiono kilkuhektarowy teren wojskowy. Potem, w lipcu 1887 roku, ogłoszono konkurs na projekt budowli, a w marcu 1888 roku wyłoniono zwycięski projekt stworzony przez Tadeusza Stryjeńskiego oraz Władysława Ekielskiego. Wiosną 1891 roku rozpoczęto prace budowlane, a w październiku tego samego roku uroczyście wmurowano kamień węgielny.

Schronisko (1893-1914)
Uroczyste otwarcie schroniska miało miejsce 4 listopada 1893 roku, kiedy to przyjęto pierwszych wychowanków. Warto zaznaczyć, że od 1911 roku administrację schroniska przejęli Salezjanie, a jednym z opiekunów był August Hlond, który później stał się kardynałem i Prymasem Polski.

Szpital (1914-1925)
W 1914 roku schronisko zmieniło swoje przeznaczenie i zostało przekształcone w szpital dla chorych zakaźnych. W 1918 roku budynki zaczęły funkcjonować jako polski szpital wojskowy.

Schronisko Salezjanów dla Chłopców (1925-1939)
W październiku 1925 roku, schronisko wznowiło działalność i ponownie otwarto zakład dla chłopców, kierowany przez Salezjanów.

Obiekt wojskowy (1939-1946)
7 września 1939 roku gmach został przeznaczony na cele wojskowe dla oddziałów niemieckich. W 1945 roku jego funkcję zmieniono na oboz repatriacyjny dla żołnierzy z zachodniej Europy, a następnie na szpital wojskowy Armii Czerwonej.

Schronisko (1946-1950)
We wrześniu 1946 roku działalność schroniska została wznowiona przez Fundację. Natomiast w 1950 roku zdecydowano o likwidacji schroniska, a dwa lata później również Fundacji.

Obiekt akademicki (od 1950 roku)
W 1950 roku w budynku otwarto dom akademicki, który był przeznaczony dla studentów Akademii Medycznej. Niespełna dwa lata później, 24 kwietnia 1952 roku, gmach główny oraz budynki przy ulicy Rakowickiej 27 przekazano ich aktualnemu użytkownikowi, Uniwersytetowi Ekonomicznemu w Krakowie, który w tamtych czasach nosił nazwę Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie.

Przez lata, gmach był siedzibą wielu instytucji edukacyjnych oraz ulegał różnym transformacjom, a najnowsze prace remontowo-konserwatorskie, przeprowadzone dzięki funduszom Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, przywróciły mu dawne oblicze i świetność.

---

Oceń: Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

---