Ołtarz Trzech Tysiącleci

---

Opis

Całe założenie zajmuje około 1000 m², co sprzyja zarówno odprawianiu ceremonii, jak i zapewnieniu komfortu uczestników. Oprócz samego ołtarza, w jego skład wchodzi przestrzeń przed nim, która została zaprojektowana na 500 krzeseł, co może pomieścić dużą grupę wiernych. Prowadzące do ołtarza alejki zapewniają swobodne poruszanie się, a przyciągającym wzrok elementem jest siedmiometrowy obelisk z brązu. Obelisk ten zdobią wyobrażenia sakramentów chrztu, bierzmowania oraz eucharystii.

Ołtarz składa się z podwyższenia z schodami, na którym umieszczono stół ofiarny, stanowiący centralny punkt całej przestrzeni. Tylną część ołtarza tworzą filary wykonane z wapienia, które są ustawione półkoliście i mają wysokość 8 metrów. Każdy z tych filarów jest ozdobiony czterometrowym posągiem przedstawiającym postać świętego lub zasłużonego dla Polski.

W centrum umiejscowiony jest św. Stanisław, a po jego lewej stronie znajduje się św. Wojciech. Po prawej z kolei można podziwiać św. Jana Pawła II, zaś w dalszej kolejności prezentują się inne postacie: św. Jadwiga, św. Jan Kanty, o. Augustyn Kordecki oraz św. Faustyna.

Co więcej, oprócz pełnienia funkcji liturgicznych, ołtarz ma również potencjał do wykorzystywania go w innych okolicznościach, takich jak koncerty, co czyni go miejscem uniwersalnym i niezwykle wszechstronnym.

Historia i kontrowersje

Inicjatorem budowy Ołtarza Trzech Tysiącleci był przeor klasztoru paulinów na Skałce, Andrzej Napiórkowski, który wspólnie z fundatorami, Lucyną i Piotrem Skalskimi, zapoczątkował ten ambitny projekt. W styczniu 2007 roku, Napiórkowski ogłosił zamknięty konkurs na projekt nowego ołtarza, do którego zaproszono sześć zespołów architektonicznych; w wyniku tego, pięć z nich przedstawiło swoje koncepcje. Jury, w skład którego weszli: ks. kard. Stanisław Dziwisz, o. Andrzej Napiórkowski, Jan Janczykowski (wojewódzki konserwator zabytków) oraz Piotr Skalski, postanowiło wyłonić projekt zespołu prof. Wincentego Kućmy jako zwycięski.

Całkowity koszt budowy ołtarza wyniósł kilka milionów złotych, a jego realizacja trwała zaledwie 9 miesięcy. Budowa miała miejsce na terenie, w którym wcześniej znajdował się drewniany krzyż, przyniesiony podczas spotkania Jana Pawła II z artystami i młodzieżą w 1979 roku, a także ołtarz polowy. Mimo entuzjazmu, projekt wzbudził pewne kontrowersje, zwłaszcza ze strony Rady Dzielnicy I, która obawiała się, że jego wielkość przytłoczy Skałkę, a także wojewódzkiego konserwatora zabytków, który zalecił zmniejszenie wysokości filarów o 1 metr.

Fundamenty ołtarza wzbogacono o kamienie węgielne z Watykanu, Gniezna i Teb, które zostały poświęcone przez kard. Stanisława Dziwisza. Uroczyste poświęcenie Ołtarza Trzech Tysiącleci miało miejsce 8 maja 2008 roku. Ceremonii towarzyszyło wykonanie „Credo”Krzysztofa Pendereckiego, które zostało wykonane pod batutą kompozytora przez Chór i Orkiestrę Symfoniczną Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Chór Chłopięcy Filharmonii Krakowskiej. Pierwsza msza święta przy ołtarzu została odprawiona 11 maja 2008 roku, w ramach procesji św. Stanisława z Wawelu na Skałkę.

Pomimo licznych starań, Ołtarz Trzech Tysiącleci stał się przedmiotem krytyki, zdobywając tytuł najgorszej budowli Krakowa w plebiscycie Archi-Szopa w 2008 roku. Jurorzy wyrazili swoje obawy, oceniając inwestycję jako krakowskie oddanie Lichenia, co zwróciło uwagę na to, że ołtarz znacząco przytłoczył swoje otoczenie. Zbigniew Beiersdorf uznał go za wyjątkowy przykład banalizacji tak ważnej historycznie lokalizacji dla Krakowa i całej Polski. Jedynie Tomasz Malkowski z katowickiej „Gazety Wyborczej” zauważył pozytywne aspekty, takie jak soczysta zieleń, którą zasadzono w trakcie realizacji projektu oraz płócienne płachty dekoracyjne, nadające całości eterycznego charakteru.

---

Oceń: Ołtarz Trzech Tysiącleci

---