Teatr „Bagatela” im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego to ważna instytucja kulturalna zlokalizowana w sercu Krakowa. Znajduje się przy ul. Karmelickiej 6, na rogu z ul. Krupniczą 1.
Teatr ten jest znany ze swojej bogatej oferty repertuarowej oraz wkładu w krakowską kulturę teatralną. Miejsce to przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów, oferując szeroki wachlarz wydarzeń artystycznych.
Historia
Historia Teatru „Bagatela” jest niezwykle ciekawym zagadnieniem, które sięga 1918 roku, kiedy Marian Dąbrowski, będący wydawcą i redaktorem dziennika „Ilustrowany Kurier Codzienny”, zainicjował utworzenie teatru. Architekt Janusz Zarzecki był odpowiedzialny za projekt budynku w latach 1918–1919, zaś wnętrza zaprojektował malarz oraz dekorator Henryk Uziembło. Uroczystość poświęcenia sceny miała miejsce 25 października 1919 roku.
W obliczu trudności finansowych w 1926 roku teatr został przekwalifikowany na kino. Niestety, w nocy z 6 na 7 kwietnia 1928 roku doszło do pożaru, który całkowicie zrujnował wnętrze budynku. W 1938 roku przeprowadzono modernizację gmachu według projektu Fryderyka Tadaniera, a kino nazwano „Scala”, stając się najbardziej eleganckim kinem w Krakowie. Franciszek Moszkowicz był twórcą i właścicielem tego kinoteatru.
W latach 1946–1948 obiekt był miejscem działalności Teatru Kameralnego, a od 1949 roku funkcjonował jako Państwowy Teatr Młodego Widza. W 1957 roku powstał tu Teatr Rozmaitości. W 1970 roku powrócono do tradycyjnej nazwy Bagatela, a w 1972 teatr został uhonorowany imieniem Tadeusza „Boya” Żeleńskiego.
Fasady budynku ozdobione są abstrakcyjnymi ceramicznymi dziełami, które zostały wykonane w 1967 roku przez Spółdzielnię Pracy Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Kamionka” w Łysej Górze, a ich projektantem był Witold Skulicz.
Scena przy ul. Józefa Sarego 7
W owym budynku mieściła się niegdyś loża masońska, kasyno oficerów WP Wyznania Mojżeszowego, a potem magazyn Cricoteki. Z dniem 7 maja 2004 roku zainaugurowana została działalność kameralnej sceny Teatru Bagatela, w której znajdują się sala prób oraz sala widowiskowa. Sztuką inaugurującą działalność tej Sceny była sztuka autorstwa Sibylle Berg „Pies, Kobieta, Mężczyzna”, w reżyserii Andrzeja Majczaka.
Scena ma na celu prezentowanie kameralnych, małoobsadowych spektakli młodych reżyserów oraz dramaturgów.
Dyrektorzy
W historii Teatru Bagatela działało wielu dyrektorów, w tym:
- Marian Dąbrowski (1919–1925?),
- Maria Biliżanka (1958–1963),
- Halina Gryglaszewska (1963–1971),
- Jan Paweł Gawlik (1968–1970, kierownik literacki),
- Mieczysław Górkiewicz (1971–1979, dyrektor i kierownik artystyczny),
- Kazimierz Wiśniak (1981–1982, kierownik artystyczny),
- Kazimierz Wiśniak (1982–1986, dyrektor naczelny i artystyczny),
- Władysław Winnicki (1985–1998, dyrektor naczelny),
- Tadeusz Kwinta (1986–1990, dyrektor artystyczny),
- Bogdan Grzybowicz(inne języki) (1990–1993, dyrektor artystyczny),
- Nina Repetowska (1993–1998, dyrektor artystyczny),
- Krzysztof Orzechowski (1997–1999),
- Henryk Jacek Schoen (1 września 1999–31 stycznia 2020, dyrektor naczelny i artystyczny),
- Andrzej Wyrobiec (od 2020, dyrektor naczelny),
- Krzysztof Materna (od 2020, dyrektor artystyczny).
Aktorzy
Wśród utalentowanych artystów występujących w teatrze „Bagatela” im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego można wymienić:
- Krzysztof Bochenek,
- Jakub Bohosiewicz,
- Przemysław Branny,
- Urszula Grabowska,
- Aleksandra Godlewska,
- Agnieszka Grochowicz,
- Marcin Kobierski,
- Alina Kamińska,
- Alicja Kobielska,
- Grzegorz Kliś,
- Tomasz Kot,
- Anna Krakowiak,
- Wojciech Leonowicz,
- Marek Litewka,
- Katarzyna Litwin,
- Ewa Mitoń,
- Tomasz Obara,
- Małgorzata Piskorz,
- Maurycy Popiel,
- Piotr Różanski,
- Sławomir Sośnierz,
- Dariusz Starczewski,
- Ewelina Starejki,
- Przemysław Tejkowski,
- Dariusz Toczek,
- Magdalena Walach,
- Juliusz Krzysztof Warunek,
- Witold Surówka,
- Krystyna Stankiewicz.
Przypisy
- Z żałobnej karty. Franciszek Moszkowicz. „Wschód”. Nr 128, s. 7, 30.04.1939 r.
- Otwarcie teatru "Bagatela" w Krakowie Nowości Illustrowane 1919 nr 44 s. 9
Pozostałe obiekty w kategorii "Teatry":
Teatr Barakah w Krakowie | Teatr Ludowy w Krakowie | Teatr MIST | Teatr 38 | Teatr Eloe | Sala Senatorska na Wawelu | Krakowska Opera Kameralna | Teatr Nowy w Krakowie | Małopolski Ogród Sztuki w Krakowie | Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie | Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie | Krakowski Teatr Scena STU | Krakowski Teatr Variété | Gmach Opery Krakowskiej | Opera Krakowska | Teatr Łaźnia Nowa | Scena Miniatura w Krakowie | Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie | Teatr „Groteska”Oceń: Teatr „Bagatela” im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego