Ulica Krakowska w Krakowie

---

Historia

Ulica Krakowska w Krakowie ma bardzo bogatą historię, sięgającą czasów średniowiecza. Ten prastary szlak handlowy, znany jako droga solna, prowadził przez Wieliczkę i Bochnię w kierunku Węgier.

Pierwotnie północna część ulicy nosiła nazwy Gliniana lub Szewska, środkowy odcinek zawsze nazywał się Krakowską, natomiast południowy odcinek przyjęto nazywać Solną. Od 1881 roku obowiązuje obecna nazwa na całej długości.

Do końca XIX wieku przeważały tam zabudowy drewniane, chociaż już w średniowieczu zaczęły pojawiać się pierwsze kamienice. Ciekawym elementem architektonicznym są arkadowe podcienia na zachodniej pierzei północnej części ulicy, które zostały przebite przez Niemców w trakcie II wojny światowej. Działanie to miało na celu usprawnienie komunikacji w tym rejonie miasta.

W ostatnich latach, w latach 2019–2020, przeprowadzono gruntowny remont tej ulicy, co znacząco poprawiło jej stan i estetykę.

Zabudowa

Na ulicy Krakowskiej w Krakowie można spotkać szereg budynków, głównie kamienic czynszowych, które mają swoje korzenie w XIX wieku. Wśród znanych obiektów znajdują się także klasztory. Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis wybranych lokalizacji w tej historycznej części miasta.

Na stronie nieparzystej ulicy Krakowskiej możemy wyróżnić:

• ul. Krakowska 5 – to kamienica czynszowa zaprojektowana przez August Pluszyńskiego w 1836 roku. W 1941 dokonano przebicia podcieni. Budynek ten powstał na miejscu starszej zabudowy, a w latach XIV do XIX mieściła się tu kazimierska łaźnia,
• ul. Krakowska 9 – historyczna lokalizacja miodosytni, która istniała od XIV wieku aż do czasów II wojny światowej,
• ul. Krakowska 13 – znana jako kamienica „Na Wolfowem” (Pałac Wolfów), datowana na koniec XVIII wieku,
• ul. Krakowska 27 (ul. Skałeczna 2) – kamienica „Pod Gwiazdą”, obecnie Dom Norymberski,
• ul. Krakowska 29 (ul. Węgłowa 1–1a) – dawny „Zajazd Krakowski”, zaprojektowany przez Ignacego Hercoka w 1837 roku. Dziś znany jako Biblioteki Kraków,
• ul. Krakowska 41 (ul. Skawińska 2) – Gmach Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej,
• ul. Krakowska 43-45 – miejsce, gdzie znajduje się Dom Generalny Braci Albertynów,
• ul. Krakowska 47 – siedziba Domu Macierzystego Sióstr Albertynek,
• ul. Krakowska, skrzyżowanie z ul. Rybaki – w latach 1447-1700 znajdował się tu kościół św. Leonarda.
• ul. Krakowska, skrzyżowanie z ul. Rybaki – przy tej samej lokalizacji jeden ze smoków z „Smoczego szlaku”: Smok z literą „K”.

Po stronie parzystej znajdują się:

• ul. Krakowska 18 – kamienica „Bractwa Pięciu Ran Chrystusa”,
• ul. Krakowska 20 – znana kamienica „Wojewodzińska”, szczególną uwagę przyciąga jejej architektura,
• Ratusz dawnego miasta Kazimierza – obiekt o wielkim znaczeniu historycznym, który warto odwiedzić,
• ul. Krakowska 46 – Dom Esterki,
• ul. Krakowska 48 (ul. Trynitarska 1) – kościół św. Trójcy z towarzyszącym klasztorem i szpitalem bonifratrów,
• ul. Krakowska 50 – kamienica „Zaorowska”, obok której znajdowała się apteka bonifratrów.

Ulica Krakowska to zatem jedno z tych miejsc w Krakowie, które kryje w sobie nie tylko bogatą historię, ale także niezwykłe zabytki, które przyciągają turystów i mieszkańców. Każdy z wymienionych obiektów opowiada swoją własną historię, przyczyniając się do wyjątkowego klimatu tej części miasta.

Zabudowa

Na ulicy Krakowskiej w Krakowie przeważają kamienice czynszowe, które w zdecydowanej większości pochodzą z końca XIX wieku. Obok nich spotkać można również niektóre klasztory, które wzbogacają architekturę tej wyjątkowej ulicy.

Przy stronie nieparzystej znajdują się interesujące obiekty, w tym:

• ul. Krakowska 5 – historyczna kamienica, której projekt przygotował August Pluszyński w 1836 roku. W 1941 r. miał miejsce remont związany z przebiciem podcieni. Ten budynek powstał na miejscu starszej zabudowy, a w latach XIV-XIX na jego zapleczu funkcjonowała kazimierska łaźnia,
• ul. Krakowska 9 – miejsce, w którym przez wieki istniała miodosytnia, działająca aż do czasów II wojny światowej,
• ul. Krakowska 13 – znana kamienica „Na Wolfowem”, funkcjonująca jako Pałac Wolfów, z końca XVIII wieku,
• ul. Krakowska 27 (ul. Skałeczna 2) – kamienica „Pod Gwiazdą”, obecnie Dom Norymberski,
• ul. Krakowska 29 (ul. Węgłowa 1–1a) – wcześniej „Zajazd Krakowski”, zaprojektowany przez Ignacego Hercoka w 1837 roku. Dziś jest to budynek Biblioteki Kraków,
• ul. Krakowska 41 (ul. Skawińska 2) – Gmach Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej,
• ul. Krakowska 43-45 – miejsce lokalizacji Domu Generalnego Braci Albertynów,
• ul. Krakowska 47 – siedziba Domu Macierzystego Sióstr Albertynek,
• ul. Krakowska, skrzyżowanie z ul. Rybaki – kiedyś stał tu kościół św. Leonarda, funkcjonujący od 1447 do 1700 roku,
• ul. Krakowska, skrzyżowanie z ul. Rybaki – punkt, w którym znajdował się jeden ze smoków „Smoczego szlaku”: Smok z literą „K”.

Na stronie parzystej możemy znaleźć następujące obiekty:

• ul. Krakowska 18 – kamienica „Bractwa Pięciu Ran Chrystusa”,
• ul. Krakowska 20 – znana jako kamienica „Wojewodzińska”, podejmująca historię lokalnej architektury,
• Ratusz dawnego miasta Kazimierza – symboliczne centrum lokalnej administracji, pełne historycznych odniesień, związane z rogami Kazimierza,
• ul. Krakowska 46 – znana jako Dom Esterki,
• ul. Krakowska 48 (ul. Trynitarska 1) – tutaj znajduje się kościół św. Trójcy, który współdzieli przestrzeń z klasztorem oraz szpitalem bonifratrów,
• ul. Krakowska 50 – znana kamienica „Zaorowska”, gdzie ulokowana jest apteka bonifratrów.

---

Oceń: Ulica Krakowska w Krakowie

---