Most Józefa Piłsudskiego w Krakowie

---

Historia mostu

Plany

O potrzeby zbudowania nowego mostu, który miałby usprawnić komunikację pomiędzy starą częścią Krakowa a Podgórzem, rozmawiano już przed wybuchem I wojny światowej. Końcowa decyzja o rozpoczęciu budowy zapadła jednak dopiero w sierpniu 1925 roku. W tym samym okresie most Podgórski, który funkcjonował w pobliżu, został zamknięty z uwagi na bardzo zły stan techniczny. Władze Krakowa zdecydowały, że nowa konstrukcja nie powinna być zlokalizowana w tym samym miejscu, argumentując to problematycznym dostępem do mostu przez plac Wolnica oraz ulicę Mostową, które wymagałyby wykonywania dwóch ostrych skrętów. Proponowana przez władze lokalizację wzdłuż ulicy Krakowskiej posiadałaby zdecydowanie lepsze połączenie z naturalnym przedłużeniem ulicy Grodzkiej oraz ulicy Stradomskiej.

Budowa

Realizacja projektu, nad którym pracował zespół inżynierów pod przewodnictwem prof. Andrzeja Pszenickiego, miała swój początek we wrześniu 1926 roku i zajęła łącznie 7 lat. W styczniu 1932 roku most, który powstawał, był znany jako Czwarty Most, aż do momentu, gdy Rada Miejska postanowiła nadać mu imię Wielkiego Marszałka Józefa Piłsudskiego. Stalowa konstrukcja powstała w Fabryce Maszyn L. Zieleniewskiego. Nawierzchnia jezdni została pokryta kostką bazaltową, natomiast chodniki wyłożono asfaltem dostarczonym przez firmę Limbit-Polmin z Lwowa, z oryginalnym fragmentem nawierzchni, który obecnie znajduje się w Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie. Warto dodać, że przez most poprowadzono również torowisko tramwajowe, chociaż pierwszy tramwaj przejechał po nim dopiero kilka lat później, po zakończeniu II wojny światowej. Po otwarciu mostu 19 stycznia 1933 roku, wprowadzono opłaty za jego użytkowanie, które miały na celu pokrycie kosztów budowy – 5 groszy od pieszego, 10 groszy za furmankę i 20 groszy za samochód. Na moment otwarcia mostu zrealizowano jedynie boczne rampy dojazdowe, a budowa pełnych dojazdów następowała w latach 1934-1935, co wiązało się z wyburzeniem targowiska oraz kilku kamienic przy ulicy Krakowskiej.

Po II wojnie światowej

Most, podobnie jak wiele innych krakowskich mostów, został zniszczony w wyniku działań wojennych, gdy wycofujące się niemieckie wojska wysadziły go w powietrze w styczniu 1945 roku. Zniszczeniu uległo południowe przęsło, które wpadło do wody. Tymczasowo w jego miejsce zorganizowano drewnianą kładkę, a oficjalne otwarcie po odbudowie odbyło się w październiku 1948 roku. Wtedy nadano mu nazwę most Tadeusza Kościuszki, jednak często korzystano również z wcześniejszej nazwy – Czwarty Most oraz nowej – Drugi Most, mimo że w świadomości mieszkańców Krakowa pozostał on zawsze mostem Józefa Piłsudskiego. W związku z tym, w 1990 roku przywrócono mu jego pierwotną nazwę. W roku 2020 most przeszedł szczegółową renowację, obejmującą wymianę zniszczonych nitów oraz montaż nowoczesnej iluminacji, która wprowadziła aż 662 nowe oprawy świetlne. Konstrukcji nośnej w kolorze niebieskim towarzyszy biała iluminacja, natomiast kamienne elementy mostu oświetlane są na żółto, z możliwością zmiany kolorów. Dziś most jest jednym z kluczowych punktów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki, utworzonego w dniu 6 kwietnia 2006 roku oraz widnieje w gminnej ewidencji zabytków.

Dane techniczne

Most Józefa Piłsudskiego, znany z imponujących parametrów, charakteryzuje się długością wynoszącą 147,5 metra oraz szerokością 18,50 metra.

Jego masa oscyluje wokół 1200 ton, co czyni go znaczącą konstrukcją inżynieryjną. Most oparty jest na dwóch solidnych filarach i wykonany w technologii stalowej kratownicy, która jest nitowana.

Środkowe przęsło mostu ma specjalny schemat statyczny, przypominający łuk dwu-przegubowy, co zapewnia odpowiednią stabilność i wytrzymałość.

Na moście zorganizowano ruch w obu kierunkach, gdzie każdy kierunek posiada jeden pas ruchu dla samochodów. Pasy te oddzielone są torowiskiem tramwajowym, dzięki czemu zapewniono wysoką funkcjonalność transportu miejskiego. Po obu bokach mostu znajdują się chodniki przeznaczone dla pieszych, co umożliwia bezpieczne poruszanie się ludzi w pobliżu konstrukcji.

---

Oceń: Most Józefa Piłsudskiego w Krakowie

---