X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

---

Historia

X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie ma swoją historię, która sięga 20 czerwca 1953 roku, kiedy to rozpoczęto działalność na podstawie zarządzenia Ministra Oświaty. Instytucja ta, uznawana za „szkołę ogólnokształcącą stopnia licealnego”, kształciła młodzież w klasach VIII–XI, wywodząc się z siedmioklasowej szkoły podstawowej. Od 1 września 1953 roku w trzech oddziałach klas ósmych rozpoczęło naukę 130 uczennic, co czyniło ją placówką o charakterze żeńskim.

Pierwsze lata działalności były naznaczone problemami lokalowymi. Nauka początkowo odbywała się po południu w pomieszczeniach VI LO, a od stycznia 1954 roku szkoła przeniosła się w rejon Plant, na ulicę Bohaterów Stalingradu 3, gdzie współdzielono budynek z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną. Wraz z początkiem roku szkolnego 1955/56, nową siedzibę uzyskała szkoła przy ulicy Krowoderskiej 14. Budynek, w którym było zlokalizowane liceum, był drewnianym barakiem z przegniłymi podłogami, który od 1896 roku przyjmował uczniów, w tym pisarza Leona Kruczkowskiego.

Aby dostosować go do potrzeb uczniów, przeprowadzono kapitalny remont, który kosztował ponad 100 tysięcy złotych i wymagał 4000 roboczogodzin pracy uczniów, rodziców i nauczycieli. Przeprowadzka miała miejsce w maju 1956 roku, jednak nowa lokalizacja nie była idealna, ponieważ nie dysponowała odpowiednimi pracowniami przedmiotowymi, salą gimnastyczną oraz biblioteką. Dyrektor szkoly, mgr Karol Jarosz, dążył do uzyskania nowoczesnego gmachu, co doprowadziło do powołania 25 września 1957 roku Społecznego Komitetu Budowy X Liceum.

Nowy budynek, zaprojektowany w 1959 roku przez zespół architektów z Politechniki Krakowskiej, w tym mgra inż. arch. Zbigniewa Gądka oraz mgra inż. arch. Henryka Aleksandra Stawickiego, zyskał nowoczesny charakter. Projektowano go z myślą o przystosowaniu do dynamicznie zmieniających się potrzeb edukacyjnych, a wnętrza budynku opracowali mgr inż. arch. Barbara Smólska i mgr inż. Małgorzata Dolska-Grabacka. Zatwierdzenie projektu miało miejsce 14 lutego 1959 roku, a sam budynek o objętości 21 tysięcy m³ został oddany do użytku w 1963 roku, z uroczystym otwarciem 20 lipca.

Obiekt, wkomponowany w architekturę centrum miasta przy ul. Wróblewskiego 8, charakteryzuje się nowoczesnym stylem, który współczesne pokolenia uczniów mogą podziwiać podczas codziennej nauki. Jest on zlokalizowany w bliskim sąsiedztwie parku przy pałacu Tarnowskich, na ulicy Szlak. Kluczowym elementem architektury są klasy zorganizowane w funkcjonalne klastry, które wspierają wspólną odpowiedzialność uczniów za czystość oraz porządek w szkole. Elastyczność organizacji przestrzeni wspólnej ułatwiają ruchome ściany wokół auli, co czyni z liceum miejsce, gdzie uczniowie mogą się rozwijać.

W roku szkolnym 1964/65 liceum stało się koedukacyjne, co rozpoczęło nowy etap w jego historii. W 1973 roku szkole nadano Medal KEN, a w 2003 roku została uhonorowana srebrnym medalem Kraków – Europejskie Miasto Kultury. Dziś X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie pozostaje ważnym punktem na edukacyjnej mapie Krakowa, kontynuując tradycję kształcenia młodzieży na wysokim poziomie.

Działalność

X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie zajmuje zaszczytne miejsce wśród 500 najlepszych szkół średnich w Polsce, według rankingu publikowanego przez miesięcznik Perspektywy. Taki wynik podkreśla doskonałość tej instytucji edukacyjnej oraz przyznaje jej znaczny znak jakości.

W ramach swojej działalności, liceum współpracuje z wieloma renomowanymi uczelniami, w tym z Uniwersytetem Jagiellońskim oraz Uniwersytetem Rolniczym. Taka współpraca pozwala na organizację zajęć, które prowadzą doświadczeni wykładowcy z tych instytucji, co znacząco wzbogaca program nauczania. W kilku klasach liceum ustanowiono także patronat tych wyższych uczelni, co dodaje prestiżu i wartości edukacyjnej.

Szkoła dysponuje dobrze wyposażonymi obiektami. Obejmuje ona 20 sal lekcyjnych, nowoczesne pracownie naukowe z dostępem do stanowisk komputerowych, aulę z sceną oraz przestronną bibliotekę i czytelnię. Dodatkowo, uczniowie mogą korzystać z centrum multimedialnego, dwóch sal komputerowych, stołówki oraz punktu ksero. W zakresie aktywności fizycznej, liceum oferuje obiekty sportowe, takie jak sala gimnastyczna z trybuną, siłownia oraz boisko szkolne.

W szkole zorganizowane są liczne koła zainteresowań, w tym koła plastyczne, historyczne oraz informatyczne, umożliwiające uczniom rozwijanie swoich pasji. Uczniowie X Liceum są również aktywnie zaangażowani w harcerstwo, a w ramach tej działalności funkcjonuje 18 Krakowskich Drużyn Harcerskich.

Hymnem liceum jest utwór Ignacego Krasickiego pt. „Hymn do miłości ojczyzny”, który odzwierciedla wartości kultywowane w tej szkole i zaangażowanie jej społeczności w tradycje patriotyczne.

Dyrektorzy

Lista dyrektorów X Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przedstawia ważne postaci, które zarządzały szkołą na przestrzeni lat, wpływając na jej rozwój oraz kształcenie młodzieży. W kolejności chronologicznej, dyrektorami byli:

• mgr Władysław Skarbiński (1953 – 1955),
• mgr Karol Jarosz (1955 – 1971),
• mgr Jan Bojan (1971 – 1980),
• mgr Roman Szatko (1980 – 1990),
• mgr Stanisław Dorosz (1990 – 2002),
• mgr Maria Zapała (2002 – 2017),
• mgr Tamara Cieśla (od 2017).

Absolwenci

Wśród znakomitych absolwentów X Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie znajdują się wybitne osobistości różnych dziedzin. Wśród nich warto wyróżnić:

• Rafał Bochenek – znany rzecznik rządu Beaty Szydło,
• Maciej Bochniak – uznawany reżyser, który stworzył m.in. znany serial „Belfer”,
• Ewa Bukojemska (1967) – utalentowana pianistka,
• Krzysztof Burnetko – doświadczony dziennikarz i publicysta,
• Jacek Drozdowski – kreatywny grafik,
• Maciej Froński – zdolny poeta i tłumacz,
• Olga Frycz – popularna aktorka,
• Łukasz Gibała – polityk oraz poseł na Sejm RP,
• Michał Hernik – przedsiębiorca i doświadczony rajdowiec, który brał udział w m.in. rajdzie Dakar,
• Stanisław Małek – szanowany profesor Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie,
• Janusz Mastalski – profesor nauk teologicznych oraz biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej,
• Maks Michalczak – były rzecznik prasowy klubu Wisła Kraków, menedżer ds. komunikacji w Ekstraklasie SA,
• Zdobysław Milewski (1975) – były rzecznik prasowy premier Hanny Suchockiej,
• Wojciech Misiąg – były wiceminister finansów,
• Małgorzata Olkuska – utalentowana rzeźbiarka,
• Elżbieta Penderecka (1965) – dyrektor festiwalu beethovenowskiego, animatorka kultury w Polsce,
• Jadwiga Rubiś (1966) – znana fotograf i dziennikarka,
• Bogusław Sonik (1972) – polityk, poseł na Sejm RP oraz poseł do Parlamentu Europejskiego, dyrektor Festiwalu Kraków 2000,
• Teresa Starmach – wiceprezydent Krakowa,
• Anna Szałapak (1971) – artystka związana z Piwnicą pod Baranami,
• Elżbieta Towarnicka – utalentowana śpiewaczka.

---

Oceń: X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

---