Adam Władysław Kogut, urodzony 4 grudnia 1895 roku w Krakowie, to niezwykle znacząca postać w historii polskiego sportu. Był nie tylko utalentowanym piłkarzem, ale także reprezentantem naszego kraju, który grał na pozycji napastnika oraz lewego łącznika. Jego umiejętności na boisku zyskały uznanie wśród kibiców oraz trenerów.
Kogut pełnił również funkcję kapitana Wojska Polskiego, co świadczy o jego zaangażowaniu i odwadze. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie 16 kwietnia 1940 roku w Katyniu, gdzie stał się jednym z wielu bohaterów, którzy padli ofiarą zbrodni katyńskiej. Jego historia jest przypomnieniem o poświęceniu, jakie ponieśli polscy ludzie w obliczu niebezpieczeństw i trudności.
Życiorys
Adam Kogut, będący niezwykle utalentowanym sportowcem, swoją przygodę z piłką nożną rozpoczął w Robotniczym Klubie Sportowym w Krakowie. W późniejszych latach trenował także w innych krakowskich zespołach, takich jak Polonia oraz Krakus. W 1914 roku dołączył do drużyny Cracovii, gdzie mimo krótkiego czasu spędzonego na boisku zdążył wystąpić w kilku meczach. Po wybuchu I wojny światowej podjął decyzję o wstąpieniu do 5 pułku piechoty Legionów Polskich.
W czasie kryzysu przysięgowego odmówił złożenia przysięgi wierności Wilhelmowi II, przez co został wcielony do armii austriackiej. Jego losy zaprowadziły go na front włoski, a po powrocie trafił do więzienia w Stanisławowie, gdzie był internowany przez władze ukraińskie aż do czerwca 1918 roku. Po odzyskaniu wolności zaciągnął się do Wojska Polskiego i zmienił klub na Wisłę Kraków, biorąc udział w pierwszym meczu po reaktywacji klubu. 22 czerwca 1919 roku zagrał w meczu przeciwko Pogoni Lwów.
Począwszy od 1920 roku, jako podporucznik, był oddelegowany do dowództwa Okręgu Generalnego Kraków, gdzie służył w baonie zapasowym Wojsk Wartowniczych. Ta służba pozwoliła mu na powrót do treningów oraz zawodowego grania w piłkę nożną, ponownie występując w Cracovii, której barwy reprezentował do 1923 roku. W tym czasie zagrał 73 mecze, w których zdobył 75 bramek.
Jego jedyny występ w reprezentacji narodowej odbył się 28 maja 1922 roku w Szwecji, gdzie grał przez cały mecz, ale nie strzelił żadnej bramki. W 1923 roku ukończył szkołę średnią i nieustannie podnosił swoje kwalifikacje, szczególnie z zakresu broni pancernej. Dzięki temu, w 1926 roku, otrzymał awans na stopień kapitana. Rok później dołączył do warszawskiej Polonii, z którą był związany przez dwa sezony. W 1927 roku przydzielono go do garnizonu modlińskiego.
Karierę sportową zakończył w 1929 roku, a nie ma żadnych dowodów na jego aktywność w piłce nożnej w latach 30. XX wieku. Jego osiągnięcia zostały docenione, a Adam Kogut został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych oraz Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921. W czasie II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako dowódca pociągu naprawczego broni pancernej. Niestety, szczegóły jego uwięzienia przez armię sowiecką pozostają nieznane.
Na liście jeńców wojennych, która została sporządzona w Kozielsku 16 kwietnia 1940 roku, figuruje jego nazwisko (poz. 8, nr teczki personalnej 2546), co wskazuje na jego przewiezienie do lasku katyńskiego, gdzie został zamordowany. W 1943 roku, podczas ekshumacji w Katyniu, jego zwłoki zostały zidentyfikowane i zarejestrowane pod numerem 809. W dniu 9 listopada 2007 roku Adam Kogut został pośmiertnie awansowany do stopnia majora przez Prezydenta RP.
Przypisy
- Andrzej Gowarzewski: MISTRZOSTWA POLSKI. LUDZIE (1918–1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017.
- Andrzej Gowarzewski, Marian Grzegorz Nowak, Bożena Lidia Szmel, Cracovia, 100 lat prawdziwej historii. Wydawnictwo GiA, Katowice 2006.
- Bogdan Tuszyński "Przerwany bieg. Sportowcy z Kozielska, Ostaszkowa i Starobielska”, wyd. 1993, s. 79-81.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Bolesław Własnowolski | Adam Lukas | Stanisław Szarski | Bolesław Zajączkowski | Władysław Mitkowski | Roman Zaleski | Stanisław Plappert | Józef Chudzicki | Tadeusz Sędzielowski | Stefan Wyspiański | Jan Swoboda | Jan Schneider (powstaniec) | Bronisław Wojtarowicz | Jan Paczka | Roman Wart | Zbigniew Węglarz | Stanisław Słomczyński | Józef Semik | Włodzimierz Klocek | Jan Poznański (cichociemny)Oceń: Adam Kogut