Aleksander Józef Sułkowski

---

Życiorys

Aleksander Józef Sułkowski urodził się jako syn Stanisława Sułkowskiego, który pełnił funkcję starosty krzeszowskiego oraz burgrabiego krakowskiego, oraz Elżbiety z Wągrowskich, wcześniej zamężnej ze Szalewskim. Istnieją jednak przypuszczenia, które sugerują, że jego ojcem mógł być król August II Mocny, a niedawne badania Adama Perłakowskiego obaliły te teorie, uznając je za mało prawdopodobne.

W młodości Aleksander spędzał czas na dworze królewskim, pełniąc rolę pazia, co pozwoliło mu nawiązać bliskie więzi z legalnym synem Augusta II. Jako najbliższy doradca następcy tronu, a później króla Augusta III (od 1733 roku), odegrał istotną rolę w saskiej polityce. W 1729 roku został mianowany nadwornym łowczym litewskim, a w 1735 roku uzyskał stopień generała piechoty saskiej. Był również pierwszym ministrem Saksonii w latach 1733-1738.

7 lutego 1734 honorowano go kawalerem Orderu Orła Białego, a w 1735 roku jako reprezentant konfederacji warszawskiej podpisał uchwałę Rady Generalnej. 15 września 1737 nadano mu tytuł hrabiego Rzeszy (niem. Reichsgraf). W tym samym roku Aleksander uzyskał także indigenat ziem dziedzicznych Habsburgów, co oznaczało uznanie tytułu w całym państwie Habsburgów.

Wkrótce po objęciu urzędów przez Henryka Brühla, Sułkowski został zmuszony do rezygnacji ze swojego stanowiska w 1738 roku i opuszczenia dworu drezdeńskiego. W tym czasie zakupił dobra w Rydzynie i Lesznie od króla Stanisława Leszczyńskiego. Zdecydował się na przebudowę zamku rydzyńskiego, by uczynić z niego swoją stałą siedzibę. W listopadzie 1741 roku stracił swoją pierwszą żonę, Marię von Stein, a 27 sierpnia 1743 poślubił Annę Przebendowską, córkę wojewody malborskiego. Po sprzedaży pałacu w Dreźnie, przeniósł swoje mienie do Rydzyny, tworząc wspaniałą rezydencję.

W 1752 roku nabył zamek w Bielsku, poszerzając w ten sposób swoje włości. 18 marca 1754 uzyskał tytuł księcia Rzeszy od cesarzowej Marii Teresy, z prawem primogenitury dla swojego najstarszego syna. W tym samym roku przekształcił wolne państwo bielskie w księstwo.

Aleksander Józef Sułkowski zmarł 21 maja 1762 roku w Lesznie, pozostawiając czterech synów z pierwszego małżeństwa: Augusta Kazimierza, Aleksandra Antoniego, Franciszka i najmłodszego Antoniego Pawła. Jego syn August Kazimierz znacznie rozbudował zamek rydzyński, budując dodatkowe budynki dla szkoły. Po śmierci Aleksandra oraz Augusta, władzę nad Ordynacją Sułkowskich przejął Antoni, zakładając tym samym wielkopolską linię rodu.

Franciszek Sułkowski nie wszedł do Ordynacji, zatrzymując dla siebie dziedzictwo w Bielsku. Po jego śmierci, księstwo bielskie przeszło na jego syna Aleksandra, a następnie na Jana. Później dziedziczył je Ludwik Jan Nepomucen, a jego potomkowie żyją do dziś w krajach takich jak Ameryka, Austria i Niemcy.

Tytuły i przywileje Aleksandra Józefa Sułkowskiego

• 22 sierpnia 1733 – otrzymuje dziedziczny tytuł hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego od cesarza Karola VI,
• 20 września 1733 – uzyskał inkolat na ziemiach Korony Czeskiej,
• 1734 – został upoważniony przez elektora Fryderyka Augusta II do przyozdobienia hrabiowskiego herbu godłem Saksonii,
• 1749 – otrzymał inkolat z uznaniem tytułu hrabiowskiego w Śląsku pruskim,
• 26 lutego 1752 – nabył wolne państwo stanowe Bielsko,
• 18 marca 1752 – uzyskał tytuł księcia w ziemiach Korony Czeskiej,
• 19 marca 1752 – bielskie wolne państwo stanowe podniesione do rangi księstwa,
• 20 marca 1752 – zezwolenie na przekształcenie dóbr bielskich w fideikomis,
• 17 kwietnia 1752 – uzyskuje tytuł księcia Świętego Cesarstwa Rzymskiego od cesarza Franciszka I Stefana,
• 1 lipca 1752 – oficjalne przejęcie dóbr na bielskim zamku,
• 5 sierpnia 1754 – cesarz Franciszek I Stefan rozszerzył tytuł książęcego dla potomków,
• 2 listopada 1754 – otrzymuje dziedziczny tytuł książęcy od cesarzowej Marii Teresy,

Po tych wydarzeniach Aleksander Józef Sułkowski przyjął tytulaturę, w której tytułował się jako książę Świętego Państwa Rzymskiego oraz książę na Bielsku, zachowując dla siebie wiele ważnych urzędów, co potwierdziło jego znaczącą pozycję w tamtym czasie.

---

Oceń: Aleksander Józef Sułkowski

---