Franciszek Brożek

Wojsko i służby mundurowe

Franciszek Zachariasz Brożek, z datą urodzenia 23 sierpnia 1890 roku w malowniczym Krakowie, był osobą o niezwykłym dorobku w historii Polski. Jako podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, odgrywał ważną rolę w wojskowych działaniach swojego kraju. Jego zaangażowanie w życie społeczne i sportowe zaowocowało współzałożeniem Towarzystwa Sportowego „Wisła”, które do dziś cieszy się uznaniem i popularnością.

Niestety, życie Franciszka Brożka zakończyło się tragicznie – zmarł w 1940 roku w Charkowie, stając się jedną z ofiar okrutnej zbrodni katyńskiej, która na zawsze wpisała się w karty polskiej historii.

Życiorys

Franciszek Brożek przyszedł na świat 23 sierpnia 1890 roku w mieście Kraków, w rodzinie urzędnika pocztowego Jana oraz Józefy, pochodzącej ze Stasików. Edukację rozpoczął w II Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie, a następnie podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie zdołał ukończyć cztery półrocza.

Podczas I wojny światowej pełnił służbę w armii cesarsko-królewskiej, gdzie od lutego do lipca 1916 roku walczył na froncie rosyjskim, a następnie od lutego 1917 do czerwca 1918 roku na froncie włoskim. Jego jednostką macierzystą był c. i k. Pułk Piechoty Nr 13. W dniu 1 lutego 1918 roku otrzymał awans na stopień podporucznika.

Po zakończeniu działań I wojny światowej, 1 listopada 1918 roku Franciszek Brożek został wcielony do Wojska Polskiego i przydzielony do 8. pułku piechoty Legionów. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, a później polsko-bolszewickiej. Warto również zaznaczyć, że był bramkarzem pierwszej drużyny piłkarskiej Wisły Kraków do 1910 roku oraz reprezentował Polskę w strzelectwie sportowym podczas Igrzysk Olimpijskich w 1924 roku w Paryżu, gdzie drużynowo zajął 15. miejsce w klasyfikacji strzelania do tarcz na dystansach 200, 400, 600 i 800 metrów.

Po wojnie pozostał w służbie wojskowej jako oficer zawodowy, kontynuując służbę w 13. pułku piechoty stacjonującym w Pułtusku. Dnia 3 maja 1922 roku, został awansowany na stopień kapitana, który uzyskał z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku i 975. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

10 maja 1922 roku w Paryżu, wtedy już były dowódca kombinowanego pułku piechoty, major Józef Jaklicz, złożył wniosek o nadanie kapitanowi Brożkowi Orderu Virtuti Militari za czyny wykazane w dniach 15 i 26 czerwca 1919 roku. Wniosek ten uzyskał wsparcie ze strony generała Władysława Sikorskiego, jednak nie został przyjęty przez Adiutanturę Generalną Naczelnego Wodza.

12 kwietnia 1927 roku Franciszek Brożek awansował na majora, uzyskując 80 lokatę w korpusie oficerów piechoty. W maju tegoż roku został przeniesiony do 18. pułku piechoty w Skierniewicach, gdzie objął stanowisko dowódcy I batalionu. W kwietniu 1928 roku przeniesiono go na stanowisko oficera sztabowego pułku, a latem tego samego roku znów powrócił na funkcję dowódcy I batalionu. Po kilku latach, w marcu 1932 roku, został przesunięty do Korpusu Ochrony Pogranicza, a w 1934 roku wyznaczono go na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Iwieniec”. W wyniku swojego zaangażowania w służbie wojskowej został awansowany na podpułkownika z datą starszeństwa od 1 stycznia 1936 roku, osiągając 16. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W 1937 roku, jego kariera zawodowa poprowadziła go na kierownicze stanowisko w 9 Okręgowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego mieszczącym się w Brześciu.

Podczas tragicznego września 1939 roku, po wybuchu agresji ZSRR na Polskę, Franciszek Brożek dostaje się do niewoli sowieckiej w nieznanych okolicznościach. Przebywał w obozie w Starobielsku, gdzie wiosną 1940 roku został brutalnie zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Został pochowany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie po latach, 17 czerwca 2000 roku utworzono oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Brożek widnieje na Liście Starobielskiej NKWD, pod pozycją 153 (253).

Upamiętnienie

Franciszek Brożek został uhonorowany w wyjątkowy sposób za swoje zasługi. 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, podjął decyzję o jego pośmiertnym awansie na stopień pułkownika. Uroczystość ta miała szczególne znaczenie i była częścią większej ceremonii. 9 listopada 2007 roku awans został ogłoszony w Warszawie podczas wydarzenia pod nazwą „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Franciszek Brożek był odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jego znaczenie w historii. Oto lista odznaczeń, które otrzymał:

  • Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Oceń: Franciszek Brożek

★★★★★
Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:8