Wilhelm Hörl

Wojsko i służby mundurowe

Wilhelm Franciszek Hörl, który przyszedł na świat 8 kwietnia 1893 roku w Krakowie, to postać o niezwykle ważnym znaczeniu w historii Polski. Był on podpułkownikiem piechoty w Wojsku Polskim oraz aktywnym działaczem na rzecz niepodległości kraju.

Przez swoją odwagę i poświęcenie, Hörl został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co stanowi najwyższe uznanie dla bohaterów narodowych. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie padł ofiarą brutalnych wydarzeń, znanych jako zbrodnia katyńska.

Życiorys

Wilhelm Hörl przyszedł na świat 8 kwietnia 1893 roku w Krakowie, w rodzinie pochodzącej z różnych sfer społecznych. Jego ojcem był Adam, urzędnik pocztowy, a matką Rozalia z domu Rychter. Miał wielu braci i sióstr, w tym Stefanię (ur. 1891), Helenę (ur. 1900), Henryka Aleksandra (1895–1914) oraz Władysława (1898–1922), który zasłużył się jako porucznik w 20. pułku piechoty. Obaj jego bracia, Henryk i Władysław, walczyli razem w 3. pułku piechoty Legionów Polskich i zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżem Niepodległości (Henryk 12 maja 1931, Władysław 4 lutego 1932).

W sierpniu 1914 roku zdecydował się na ochotniczy wstęp do Legionów, gdzie pełnił służbę w 6. pułku piechoty. W 1916 roku, podczas kluczowych walk o Polską Górę w rejonie Kostiuchnówki, miał szansę na odgrywanie ważnej roli jako zastępca dowódcy II Oddziału Karabinów Maszynowych, gdzie osłaniał odwrót swoich kolegów z broni. Niestety, finalnie znalazł się w sytuacji, gdzie nie mógł się już wycofać, został ranny i wzięty do niewoli przez wojska rosyjskie. Po powrocie z chaotycznej sytuacji w Rosji, Hörl został wysłany do Francji, gdzie brał udział w organizowaniu misji wojskowych i wstąpił do Błękitnej Armii, a później powrócił do rodzimych stron.

W trosce o przyszłość swojego kraju we wrześniu 1919 roku, razem z Błękitną Armią, został włączony w struktury Wojska Polskiego, uzyskując stopień porucznika. Został skierowany do sztabu 7. Dywizji Piechoty, a następnie służył w 32. pułku piechoty oraz był oddelegowany do Szefostwa Administracji Armii na ważnym stanowisku kierownika referatu w Departamencie I Piechoty. Po zakończeniu wojen pozostał w wojsku, uzyskując stopień majora z dniem 1 czerwca 1919 roku, jednak zmagania zdrowotne związane z gruźlicą wpłynęły na jego funkcjonowanie.

W grudniu 1923 roku Hörl został oddelegowany z Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Szubinie jako komendant. W 1926 roku przeniesiono go do Inowrocławia na to samo stanowisko. Dnia 23 stycznia 1929 roku prezydent RP podwyższył jego awans do stopnia podpułkownika z dniem 1 stycznia 1929, co zostało uhonorowane 1. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W październiku 1935 roku zajął pozycję szefa Wydziału Uzupełnień w Departamencie Uzupełnień Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie pełnił obowiązki do 1939.

W wyniku agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 roku został wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku zginął z rąk funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało potajemnie pochowano w zbiorowej mogile w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku miejsce to jest znane jako Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. W dokumentach figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, z numerem 605. W 2007 roku, dnia 5 października, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie awansował go na stopień pułkownika, co ogłoszono 9 listopada 2007 roku, w czasie uroczystości poświęconej pamięci bohaterów.

Życie prywatne

Wilhelm Hörl stworzył rodzinę, żeniąc się z Zofią Żabczyńską (1898–1944), co wiązało się z jego przejściem na ewangelicyzm-reformowany. Para doczekała się dwojga dzieci: syna Jana Wilhelma oraz córki Zofii. Córka Zofia (1924–1944) związała swoje życie z konspiracją i była sanitariuszką w Wojskowej Służbie Kobiet Obwodu AK Mokotów podczas Powstania Warszawskiego. Razem z matką, która od 1943 roku oraz w czasie powstania pełniła rolę łączniczki i sanitariuszki, tragicznie zginęły, rozstrzelane przez Niemców we wrześniu 1944 roku na warszawskiej Sadybie.

Warto również wspomnieć, że Wilhelm Hörl był szwagrem znanego aktora Aleksandra Żabczyńskiego, co dodaje niezwykłego kolorytu jego biografii.

Ordery i odznaczenia

Wilhelm Hörl został uhonorowany wieloma odznaczeniami za swoje znaczące zasługi w wojskowości i działalności niepodległościowej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6323, nadany 17 maja 1922,
  • Krzyż Niepodległości, przyznany 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany 31 grudnia 1923,
  • Krzyż Walecznych, przyznany po raz pierwszy w 1921 roku, w zamian za wstążeczkę biało-amarantową b. armii gen. Hallera,
  • Krzyż Walecznych, nadany ponownie za udział w b. Legionach Polskich, w sumie trzy razy,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal Zwycięstwa.

Oceń: Wilhelm Hörl

★★★★★
Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:22